محمدعلی وکیلی
این روزهاگرامیداشت هفته دولت است وباید خسته نباشید ودست مریزاد گفت. سال آخر دولت یازدهم شروع شده است. روزهایی که هرکس از عملکرد دولت تخمینی می زند. این روزها، روزهای محاسبه دولت است.
دولت به پایان یک دوره چهار ساله می رسد و کارنامه ای از خود به جا می گذارد. در پایان همین دوره، ملت باید پای کارنامه نمره دهد. نمره ملت حجت و معیار ادامه کار دولت است.یعنی ملت در پایان این سال، خواهند گفت که سرنوشت خود را باز به دست روحانی می سپارند یا راه دیگری بر می گزینند. لذا سال آخر از دوره اول، سال قدرِ دولت ها است. عملکرد دولتیان یکجا و یکپارچه در محضر مردم، داوری خواهد شد. پیش از این یک بار، این قلم در هفته های گذشته نوشت که سال آخر چگونه سالی است. در آن مقاله لوازم “سال آخر” را برشمردیم و گفتیم که چه منزلِ پرخطری است. در این مختصر نیز خواهیم گفت که معدل دولت و متوسط نمره کابینه، نمره قابل قبولی است و دولت در آزمون چهار سال خود، به زعم نگارنده، قبول شده است؛ اما همانطور که پیشتر نیز تاکید کرده بودیم، نمرات اعضای کابینه، متوازن و یک دست نیست. برخی در سقف نمره اند و برخی رفوزه!
رویکرد های روحانی بطور کلی قابل قبول است اما همه رویداد ها توسط دولت، مقبول نیست. گفتمان حاکم بر دولت، گفتمان خدمت کارشناسانه است اما اعضای دولت به لحاظ عملکرد، کارنامه یکسانی ندارند. نمره بالای برخی چون ظریف و شخص روحانی، معدل پایین پاره ای از اعضای کابینه را پوشانده است و “رضایتی” که از دولت وجود دارد حاصل جهاد پاره ای از اعضای کابینه است.
در واقع جور ناکارآمدان در کابینه را، کارآمدان می کشند. در هر حال، به لطفِ کارآمدان، معدل دولت، معدل خوبی است. رویکرد روحانی نیز در مسائل کلی دولت، رویکرد منطقی، کارشناسانه و عملگرایانه بوده است.
لذا مردم هنوز می توانند به روحانی امید ببندند که برخی گره های آنان با پنجه تدبیر او باز شود. روحانی جور برخی از کم کاری ها را شخصا می کشد. این مساله فشار ها را بر او مضاعف کرده است. روحانی متعهدانه و مسئولانه، نسبت به “امید” مردم حساس است. لذا جایی که برخی از اعضای کابینه کم می آورند او خود آستین بالا می زند و تا کنون نیز هزینه های زیادی بدین منظور پرداخته است. این یکی اسرار تنهایی روحانی است.
بی نظمی و حیف و میل های مالی در برخی از وزارت خانه ها، تنها اسباب ملال
دولت اند و زحمت روحانی را دوچندان می کنند.
البته به جز بحران های ناکارآمدان در کابینه، نکته ای دیگر روحانی را تهدید می کند. روحانی چندان در سقفِ کارشناسی، ایستاده است که گاه برخی اقشار نمی توانند با عملکرد او ارتباطی برقرار کنند و خدمت او را دریابند.عملکرد او نخبه پسند و توده گریز است. این نوع عملکرد هرچند به کار توسعه می آید اما در سالِ آخر می تواند تهدید کننده باشد. اگر خدمات روحانی گوش توده ها را ننوازد و دل آنان را نرباید باید برای بازگشت پوپولیسم نگران شد.
این نوشته البته به روحانی توصیه نمی کند که خود به دامان پوپولیسم پناه ببرد، بلکه باید خدمات دولت طوری عنوان شود که نه تنها جام نخبگان پر شود بلکه جان توده نیز گرم شود.
به نظر می آید دولت باید در سال آخر از دوره اول این نکات را دریابد.
سرمقاله ابتکار
