پنج مركزاستان درمواجهه با خطر بحران آب

 معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: اقدام های لازم برای مواجهه با شرایط بحرانی كم آبی در شهرهای كرمان، اصفهان، مشهد، بوشهر و شیراز پیش بینی شده است.

رحیم میدانی اظهار داشت: پیشتر هفت شهر كرمان، همدان، اصفهان، مشهد، بوشهر، بندرعباس و شیراز در سال جاری به عنوان شهرهای مواجه با بحران آب معرفی شده بودند.
به گفته این مقام مسئول، بارش های به نسبت مناسب اخیر سبب شد تا شهرهای همدان و بندرعباس از این لیست خارج شوند و حداقل در سال ۱۳۹۵ مشكل تامین آب نداشته باشند.
وی با معرفی كرمان به عنوان شهری كه با تهدید جدی بحران كمبود آب مواجه است، افزود: تامین آب این شهر منوط به اجرای كامل و بهره برداری از پروژه انتقال آب «صفارود» و یا پروژه «بهشت آباد» است كه هر دو در طولانی مدت به بهره برداری می رسند.
طولانی‌ترین تونل انتقال آب كشور با ۳۸ كیلومتر طول از سد صفارود برای تامین آب میانمدت شهر كرمان ساخته می شود. همچنین اجرای پروژه بهشت آباد، آب شرب شمال استان كرمان شامل شهرستان های كرمان، سیرجان، رفسنجان، زرند، شهربابك، بردسیر و انار را با كیفیت بالا تامین خواهد كرد.
میدانی خاطرنشان كرد: راه حلی كه همه ساله برای پشت سر گذاشتن بحران كم آبی در شهر كرمان در پیش گرفته می شود، اجاره یا خرید چاه و قنات است كه امسال نیز از این شیوه استفاده خواهد شد.
به گفته وی، چاه ها و قنات های خریداری و یا اجاره شده متعلق به بخش كشاورزی است و به عنوان آب شرب از آنها استفاده می شود.
معاون وزیر نیرو در ادامه با اشاره به شهر بوشهر به عنوان دیگر شهر در معرض خطر كم آبی، یادآور شد: مشكل اصلی این شهر، هدر رفت آب در شبكه توزیع فرسوده آن است كه نیازمند یك هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار است.
میدانی خاطرنشان كرد: وزارت نیرو به تازگی با شركت كره ای K-Water برای كاهش هدررفت آب در این شهر مذاكراتی انجام داده و قرار است این شركت در مقوله های هوشمندسازی شبكه ها و نصب ابزار مدیریت فشار آب همكاری داشته باشد.
وی با اشاره به فرسودگی ۴۰ درصدی شبكه های توزیع آب بوشهر، تصریح كرد: كاهش هدر رفت آب به مثابه تامین این ماده حیاتی در این شهر است.
این مقام مسئول شكل نگرفتن زون فشاری را یكی دیگر از عواملی برشمرد كه منجر به مدیریت نشدن مصرف آب در بوشهر شده است.
منظور از زون های فشاری، مجموع تعداد لایه های كاهش فشار پایین دست گروهی از منابع تامین كننده است. منابع تامین كننده شامل مخزن تغذیه كننده شبكه توزیع و یا چاه و یا گروهی از چاه هایی است كه یك شبكه توزیع را تغذیه می كنند.

** توسعه آب شیرین كن ها در بوشهر توسط سازمان انرژی اتمی
میدانی توسعه آب شیرین كن ها را مقوله دیگری عنوان كرد كه برای تامین آب شرب مورد نیاز بوشهر برنامه ریزی شده و قرار است این مهم با همكاری سازمان انرژی اتمی اجرایی شود.
وی تصریح كرد: این برنامه در نظر دارد با ساخت آب شیرین كن توسط سازمان انرژی اتمی، روزانه ۳۵۰ هزار مترمكعب آب شیرین را از آب دریا تولید كرده و به وزارت نیرو بفروشد. این طرح برای بررسی های بیشتر به سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور فرستاده شده و پس از تایید در ۱۸ ماه اجرایی می شود.
میدانی همچنین با اشاره به آخرین وضعیت شهر اصفهان، بیان داشت: ورودی آب زاینده رود نسبت به پیش بینی انجام شده پایین است و نزدیك به ۲۰۰ میلیون مترمكعب كسری دارد.
وی گفت: حفر و اجاره چاه و قنات از جمله راهكارهای پیش بینی شده برای تامین آب این شهر در زمان كم آبی است و شاید مجبور باشیم با فشار به منابع آب زیرزمینی، به صورت مقطعی از این ذخایر استراتژیك برای تامین آب شرب اصفهان استفاده كنیم.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو، همچنین مشهد را دیگر شهر دارای وضعیت بحرانی تامین آب در تابستان آینده توصیف كرد كه گزینه های مختلفی برای تامین آب آن با فرض امكان انتقال آب از سد «دوستی» در سه حالت ۷۵، ۱۰۰ و بیشتر از ۱۰۰ میلیون مترمكعبی مدلسازی شده است.
سد دوستی در مرز ایران و تركمنستان و روی رودخانه مرزی «هریرود» در ۷۵ كیلومتری شهرستان سرخس در شمال شرق خراسان رضوی ساخته شده‌است.
وی خاطرنشان كرد: حتی در بدبینانه ترین شرایط نیز راهكارهایی همچون تامین آب از منابع زیرزمینی و بهره برداری از سدهای «كارده» و «طرق» در دستور كار است و وزارت نیرو در تلاش است پیش از رسیدن به زمان اوج مصرف آب در مشهد این دو طرح را به اتمام برساند.
میدانی یادآور شد: تامین مالی ، اجرا و بهره برداری از این دو سد را تا پایان تیرماه آینده میسر می كند كه نزدیك به ۱۵ میلیون مترمكعب آب منطقه را تامین خواهد كرد.
به گفته وی، نیاز به مصرف آب در زمان اوج مصرف در مشهد حتی با حضور زائران ۱۲٫۵ مترمكعب بر ثانیه است و از آنجایی كه اتكای اصلی تامین آب بر منابع زیرزمینی است، استفاده از این منابع به عنوان راهكار منحصر بفرد تلقی می شود.
وی یادآور شد: بسیاری متخصصان و كارشناسان مسائل آب معتقدند مشهد از سفره های غنی آب زیرزمینی برخوردار است و می توان با مدیریت صحیح مصرف، از همین منابع استفاده كرد و دیگر به سراغ پروژه های غیرمطمئن و هزینه بر انتقال آب نرفت.

** شرایط تنش آبی در ۳۰۱ شهر كشور در تابستان آینده
معاون آب و آبفای وزیر نیرو در ادامه با اشاره به شرایط تنش آبی، خاطرنشان كرد: مشكل اصلی در این شرایط مواجه شدن با كمبود آب در زمان اوج مصرف است، به طوری كه در برخی مناطق حتی تا ۱٫۵ برابر میانگین روزهای گرم سال آب مصرف می شود.
وی بیان داشت: پیش بینی می شود ۳۰۱ شهر كشور در تابستان آینده و اوج گرما با شرایط تنش آبی رو به رو باشند كه به معنای سر به سر شدن میزان تولید و مصرف آب است.
به گفته این مقام مسئول، نرسیدن به شرایط سر به سر یك اصل مهم است، زیرا گاهی اوقات به دلیل برخی حوادث نظیر بروز آلودگی ها، تركیدگی یا شكستگی لوله ها، خرابی پمپ ها و . . . ناچار به خارج كردن برخی منابع آب از مدار هستیم و به همین دلیل هیچ گاه نباید اجازه دهیم شرایط سر به سر بروز كند.
وی با اشاره به شعار وزارت نیرو «عرضه بی وقفه خدمات آب و برق به آحاد مردم در همه ساعت های شبانه روز»، تصریح كرد: بیش از یكصد شهر از سال گذشته تاكنون از شرایط مواجهه با تنش آبی خارج شدند.
پیشتر معاون نظارت بر بهره برداری شركت مهندسی آب و فاضلاب (آبفا) كشور اعلام كرده بود، هفت مركز استان كشور در تابستان امسال در معرض بحران كمبود آب و ۳۰۱ شهر در معرض تنش آبی هستند، اما صرفه جویی ۲۰ درصدی در مصرف آب این مشكلات را تا حد زیادی كاهش خواهد داد.

منبع: خبرگزاری ایرنا