رونق صنعت نفت شتاب می گیرد

آنچه هم اکنون برای صنعت نفت ایران دارای اهمیت است، بازگشت سریع و کم هزینه به شرایط عادی و کسب جایگاه پیشین در بازار جهانی نفت است اما این مسئله نمی تواند تنها هدف باشد. بدیهی است منطق توسعه ای و برنامه ریزی ایجاب می کند که صنعت نفت از فرصت موجود برای پوست اندازی و قرار گرفتن در ریل درست استفاده کرده و روندهای نادرست گذشته را در حوزه های اقتصادی، فنی و مدیریتی اصلاح کند.

فارغ از این نگاه کلی، ٢ اولویت برای صنعت نفت در دوران پساتحریم قابل ترسیم است. اولویت نخست، افزایش تولید نفت و پس گرفتن سهم ایران از بازارهای جهانی است. اولویت دوم که بی ارتباط با اولویت اول نیست، توسعه سریع میدانهای نفتی از طریق جذب سرمایه گذاریهای جدید داخلی و خارجی است.

اولویت نخست با تدبیر برنامه ریزی دولت و وزارت نفت عملا و زودتر از پیش بینیها محقق شده است. در واقع وزارت نفت همزمان با آغاز مذاکرات هسته ای و بروز نشانه هایی از توافق هسته ای  در سال ٩٢، برنامه ریزی برای افزایش تولید را در دستور کار قرار داد وبا وجود همه مشکلات مالی و فنی دوران تحریم و همچنین کارشکنیهای داخلی و خارجی، توانست در کمتر از ٤ ماه پس از رفع تحریمها، تولید نفت را به سطح پیش از تحریمها برساند اما نکته قابل توجه در این زمینه، پایداری در تولید و افزایش بیشتر آن در آینده است. در حال حاضر بسیاری از میادین  و چاه های نفتی ایران پیر شده اند و در انتهای دوره فعالیت خود قرار دارند.

از سوی دیگر، ایران دارای میدانهای مشترک نفتی پرحجمی با کشورهای همسایه در خشکی و دریاست که به دلیل شرایط تحریم  و نبود سرمایه گذاری در سالهای اخیر، به سرعت از سوی کشورهای مجاور در حال تهی شدن است. بنابراین اولویت مهمتر صنعت نفت ایران، سرعت در سرمایه گذاری در میدانهای جدید و همچنین میدانهای مشترک است. البته در این اثنی نباید از میدانهای کنونی نیز چشم پوشید.

به طور طبیعی با بهینه سازی فناوریهای استخراج از طریق سرمایه گذاری جدید، می توان عمر، پایداری و بهره وری چاهها و میدانهای نفتی در حال فعالیت را نیز افزایش داد. در واقع هم اکنون صنعت نفت با معضلی به نام چالش مالی و سرمای گذاری مواجه است . رفع تحریم ها ، موانع و محدودیت های سرمایه گذاری را رفع کرده است اما مسئله مهم در این میان تلاش برای جذب سرمایه های خارجی در صنعت نفت است که با توجه به جو روانی ناشی از شرایط تحریم و نگرانی و ترس شرکت های نفتی، کار سخت و توانفرسایی است. جدای از بسیج منابع داخلی برای افزایش سرمایه گذاری در صنعت نفت، جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی در شکل قراردادهای خاص اهمیت بالایی دارد که امید می رود با نهایی شدن مدل جدید قراردادهای نفتی، این روند شتاب گیرد و کار توسعه میدانهای نفتی ایران آغاز شود.

بدیهی است تغییرات صورت گرفته اخیر در مدیریت شرکت ملی نفت ایران می تواند با نیازها و شرایط حاکم بر صنعت نفت کشور همخوانی داشته باشد. در واقع می توان انتظار داشت  با حاکم شدن رویکردی اقتصادی و مالی در شرکت ملی نفت، روند سرمایه گذاری و جذب منابع مالی برای توسعه میدانهای نفتی تقویت و سرعت گیرد و این مسئله به رونق و افزایش بهره روی در صنعت نفت کمک کند.