یکسال از شروع برجام می گذرد و آنچه مدنظر کارشناسان اقتصادی بود، همراهی دیپلماسی اقتصادی در کنار دیپلماسی سیاسی است. حالا بعد از یکسال فعالان بخش اقتصادی برای دیپلماسی اقتصادی تحلیل های متفاوتی دارند. به طور کلی قرار نبود بعد از برجام همه چیز یک دفعه تغییر کند و آنچه حائز اهمیت است اینکه حالا مسیر تغییرکردن شکل گرفته است.
به همین دلیل اعتقاد دارم یکسال بعد از اجرای برجام به مقداری باید باور کنیم که ارتباط ایران با جهان تغییر کرده است. صحبت های فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و و حمایت او از عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی خودش شاهد این مدعا است.
تمام این شرایط را با شرایط یک سال گذشته ایران قابل مقایسه نیست. البته که شاید انتظارات بیشتر از این بوده است، اما اقدامات و تغییرات در حال رخ دادن است.
در این چند ماه، چندین موضوع همزمان با هم جلو رفته است. چنین تفاهم نامه بزرگی اتفاق های جدیدی در حوزه های سیاسی به وجود آورد و یکسری قدم های مثبت در بستر اقتصادی ایران ایجاد کرد و این یک گام بزرگ بوده است.
چند سال گذشته، ارتباطات ایران با جهان و بیشتر کشورهای جهان به صورت مستقیم نبوده ولی حالا این ارتباط مستقیم شده است. شاید مسایلی مثل سوئیفت و ارتباط بین المللی با بانک های بزرگ مشکلاتش حل نشده است، اما حرکت های زیاد دیگری شکل گرفته است. هویت ایرانی دوباره با اعتبار شده است. به هرحال، الحاق با سازمان تجارت جهانی خودش یکی از بزرگترین دستاوردهای پسابرجام است.
البته که در الحاق به سازمان تجارت جهانی باید گفت که زمینه هایی لازم است و اینکه زیرساخت ها برای این الحاق شکل گرفته است یا خیر مساله ای جداست. این مبحث به یکسری پیش نیاز هایی لازم دارد. از جمله اینکه بحث های تعرفه ای، ارزش گذاری ارز و … است که امید داریم حل شود.
هنوز یکسال از برداشته شدن تحریم ها نگذشته است. دی ماه پارسال بود که تحریم ها لغو شد. پیش بینی من برای بهبود و تغییرات نیمه دوم ۹۵ بود که الان هم دست نیافتنی نمی بینم، اما باید قبول کنیم که قرار هم نیست همه تغییرات یک شبه رخ دهد. باور جامعه جهانی نسبت به جایگاه ایران تغییرکرده و به این باور رسیده اند که حداقل می توانند قدم های اقتصادی با ایران بردارند و من این را مثبت ارزیابی می کنم.