آژانس اتمی بار دیگر فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران را تایید کرد

به گزارش یوپنا، متن کامل گزارش مدیرکل آژانس به شرح زیر است:

«شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی

GOV/2016/46

۸ سپتامبر ۲۰۱۶

راستی آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱  (۲۰۱۵) شوراي امنيت

گزارش مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي

A. مقدمه

۱٫ اين گزارش مدير كل به شوراي حكام و همزمان به شوراي امنيت سازمان ملل (شورای امنیت) در خصوص اجراي تعهدات مرتبط هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و در خصوص موضوعات مرتبط با راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت  است. این (گزارش) همچنین اطلاعاتی درخصوص موضوعات مالی، و مشورت‌ها و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک ایجاد شده توسط برجام ارائه می دهد.

B. سابقه

۲٫ در تاریخ ۱۴ ژوییه ۲۰۱۵، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریکا، بهمراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (E3/EU+3) و ایران درخصوص برجام توافق کردند. در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را به تصویب رساند که در آن از جمله از مدیرکل درخواست نمود که “راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران برای کل دوره تعهدات یادشده درچارچوب برجام را برعهده گیرد”.[۱] در اوت ۲۰۱۵، شورای حکام به مدیرکل اجازه داد تا راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران همانگونه که در برجام پیش بینی شده را انجام داده و بر همین اساس برای کل دوره تعهدات یادشده در پرتو قطعنامه شماره ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید. شورای حکام همچنین اجازه داد که آژانس با کمیسیون مشترک همچنانکه در سند GOV/2015/53 و اصلاحیه یک آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات نماید.

۳٫ هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته ای ایران به شرح مندرج در برجام مبلغ ۹٫۲ میلیون یورو در سال می باشد که کل آن از محل کمک های فرا بودجه ای در سال ۲۰۱۶ تأمین می شود. تا تاریخ ۲۴ اوت ۲۰۱۶ مجموع مبلغ در اختیار آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی و برای راستی‌آزمایی و نظارت در ارتباط با برجام به میزان ۱۰٫۱ میلیون یورو بوده است که منابع هزینه نشده برای فعالیت های برنامه اقدام مشترک (JPA) را نیز شامل می گردد.

C. فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)

۴٫ از تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته ای ایران ذیل برجام را راستی آزمایی و نظارت کرده[۲],[۳] و از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی مدیرکل , بشرح ذیل گزارش می دهد[۴].

C.1 . فعالیت‌های مربوط به آب سنگین و بازفرآوری

۵٫ ایران ساخت رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک (رآکتور IR-40) موجود را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نکرده است.[۵] ایران قرص‌های اورانیوم طبیعی، میله‌های سوخت یا مجموعه‌های سوخت طراحی شده به صورت ویژه برای راکتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نکرده و همه قرص‌های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای ۳ و ۱۰).[۶]

۶٫ ایران به اطلاع رسانی به آژانس در خصوص موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در کارخانه تولید آب سنگین(HWPP)[7] ادامه داده و به آژانس اجازه داده است که بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده در HWPP نظارت نماید (بند ۱۵). در تاریخ ۳۰ اوت ۲۰۱۶، آژانس راستی‌آزمایی نمود که ذخیره آب سنگین ایران به ۵/۱۲۶ متریک تن رسیده است.[۸] در سراسر بازه زمانی گزارش دهی، ایران بیش از ۱۳۰ متریک تن آب سنگین در اختیار نداشته است (بند ۱۴).

۷٫ ایران فعالیت‌های مربوط به بازفرآوری را در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید ایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون(MIX) و یا در هر تأسیسات اعلام شده دیگر انجام نداده است (بند ۱۸).

C.2 . فعالیت‌های مربوط به غنی سازی و سوخت

۸٫ تعداد ۵۰۶۰ سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در ۳۰ آبشار  به شکل محاسبه شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام (بند ۲۷) در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز به صورت نصب شده باقی مانده اند. ایران تعداد ۹۶ سانتریفیوژ IR-1 را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار[۹] به منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب دیده یا خراب نصب شده در FEP خارج کرده است (بند ۲۹٫۱).

۹٫ ایران به غنی سازی UF6 در FEP ادامه داده است.[۱۰] در سراسر بازه زمانی گزارش دهی، ایران غنی سازی بالاتر از ۶۷/۳ درصد از اورانیوم ۲۳۵ را انجام نداده است (بند ۲۸).

۱۰٫ ایران متعاقب بازیابی اورانیوم غنی سازی شده ای که به عنوان (اورانیوم) قابل بازیابی از خطوط فرآیند در EUPP[11] بیان کرده بود، در نامه ای به تاریخ ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۶ گزارشی را در خصوص مقدار اورانیوم غنی سازی شده در خطوط فرآیند کارخانه پودر فرآوری شده UO2 در اصفهان (EUPP) در اختیار آژانس قرار داد.[۱۲] آژانس گزارش ایران را بررسی کرده و مشخص ساخته است که ایران مقدار اورانیوم غنی سازی شده در خطوط فرآیند EUPP را بیشتر تخمین زده است. آژانس در نامه ای به تاریخ ۲۳ اوت ۲۰۱۶ از ایران خواست تا این مقدار را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد و گزارش خود را طبق آن اصلاح نماید. مباحث فنی مربوطه بین آژانس و ایران در جریان است.

۱۱٫ کل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنی سازی شده ایران از میزان ۳۰۰ کیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان ۶۷/۳ درصد اورانیوم ۲۳۵ (یا معادل آن در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است (بند ۵۶).[۱۳]

۱۲٫ در کارخانه غنی سازی سوخت فردو (FFEP) تعداد ۱۰۴۴ سانتریفیوژ IR-1 در یک بال از تأسیسات مزبور قرار داده شده اند (بند ۴۶)، که تعداد ۱۰۴۲ سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در شش آبشار باقی مانده اند و در تاریخ ۱۳ اوت ۲۰۱۶ دو سانتریفیوژ IR-1 از این شش آبشار جدا، اصلاح و به صورت جداگانه در همان بال از تأسیسات مزبور به منظور انجام «تحقیقات اولیه و فعالیت های تحقیق و توسعه مربوط به تولید ایزوتوپ با ثبات» نصب شدند.[۱۴] ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی سازی اورانیوم یا فعالیت های تحقیق و توسعه مرتبط انجام نداده و هیچ گونه مواد هسته ای در کارخانه وجود نداشته است (بند ۴۵).

۱۳٫ همه سانتریفیوژهای انبار شده به همراه متعلقات آنها در انبار، تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده اند (بندهای ۲۹، ۴۷، ۴۸ و ۷۰).[۱۵] آژانس دسترسی منظم به ساختمان های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند ۷۱).

۱۴٫ ایران فعالیت های غنی سازی را در راستای غنی سازی بلند مدت و برنامه تحقیق و توسعه غنی سازی خود به همان صورت ارائه شده به آژانس در تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ انجام داده است (بند ۵۲).

۱۵٫ ایران هیچکدام از تأسیسات اعلام شده را به منظور تبدیل صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیساتی جدید بدین منظور به آژانس اطلاعی نداده است (بند ۵۸).

C.3. تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ

۱۶- هیچگونه اورانیوم غنی شده ای از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه انباشت نشده است، تحقیق و توسعه غنی سازی ایران با و بدون اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژها در محدوده تعریف شده در برجام انجام شده است.( بندهای ۳۲-۴۲)

۱۷- متعاقب مفاد گزارش قبلی مدیرکل[۱۶] ایران اظهارنامه های مربوط به تولید و موجودی لوله های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه نموده و اجازه راستی آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است( بند ۱/۸۰ ). آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی را انجام داده و راستی آزمایی نموده که تجهیزات اعلام شده برای تولید لوله های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیتهای مشخص شده در برجام استفاده شده اند( بند ۲/۸۰ ). ایران هیچگونه سانتریفیوژ IR-1 را برای جایگزینی با آنهایی که خراب شده و یا از کار افتاده اند تولید نکرده است.( بند ۶۲)

۱۸- همه لوله های روتور اعلام شده، بیلوزها و مجموعه های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی که از روز اجرا تولید شده اند تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته اند. (بند ۷۰) همانگونه که قبلاً گزارش گردید، ایران در تاریخ ۲ ماه می ۲۰۱۶ به آژانس اطلاع داد که قصد دارد تولید لوله های روتور را مجدداً  آغاز نماید.[۱۷] بر اساس راستی آزمایی آژانس، ایران در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۶ این تولید را مجدداً آغاز نمود. مباحث فنی مربوطه میان ایران و آژانس ادامه دارد.

D. اقدامات شفاف سازی

۱۹٫     ایران کماکان به آژانس اجازه داده تا از نظاره گرها و مهر و مومهای الکترونیکی آنلاین در زمینه غنی سازی استفاده نماید تا بدینوسیله وضعیت آنها در اماکن هسته ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع آوری خودکار ثبت سوابق اندازه گیری توسط ادوات اندازه گیری نصب شده آژانس تسهیل گردد (بند ۶۷٫۱). ایران بنا به درخواست، نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان  منصوب آژانس اقدام نموده و برای آژانس در اماکن هسته ای، محل کار مناسب فراهم نموده و استفاده از محل کار در مکان های نزدیک سایتهای هسته ای در ایران را تسهیل نموده است (بند ۶۷٫۲). ایران بازرسان اضافی آژانس تعیین شده برای ایران را پذیرفته است. (بند ۶۷٫۳)

۲۰٫     ایران کماکان به آژانس اجازه داده – تا از طریق اقدامات مورد توافق با ایران، از جمله از طریق اقدامات مراقبتی و نظارتی – بر تمامی کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید شده در ایران یا کسب شده از دیگر منابع و گزارش شده توسط ایران به آژانس، نظارت نماید. همچنین، ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر نمودن آژانس جهت راستی آزمایی تولید کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولید شده در ایران یا کسب شده از هر منبع دیگری را ارایه نموده است (بند ۶۹) .

E. دیگر اطلاعات مرتبط

۲۱٫     ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمانها بر اساس ماده ۱۷ (b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می دهد. در تاریخ ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۶، ایران اظهارنامه های خود را بر اساس پروتکل الحاقی (به آژانس) ارایه نمود. این اظهارنامه ها تحت ارزیابی آژانس قرار دارد. آژانس بر اساس پروتکل الحاقی، کماکان دسترسی های تکمیلی به سایتهای هسته  ای و دیگر مکان ها داشته است.

۲۲٫ طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در جلسات گروه کاری خرید کمیسیون مشترک شرکت نکرده است. (برجام، ضمیمه چهار – کمیسیسون مشترک، بند ۶٫۴٫۶).

F. خلاصه:

۲۳٫ آژانس به راستی آزمائی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مکان های خارج از تاسیسات که بطور معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از سوی ایران درچارچوب موافقت نامه پادمان ها اعلام شده ادامه می دهد. ارزیابی ها در خصوص نبود فعالیتها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.

۲۴٫ از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی آزمائی اجرای تعهدات مرتبط هسته ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام پرداخته است.

۲۵٫ مدیرکل به گزارش دهی به طور مقتضی ادامه خواهد داد.