ضرورت مشارکت آگاهانه ایرانی‌ها در قراردادهای جدید

صنعت نفت ایران به سرمایه شرکت‌های خارجی نیازمند است. شرکت‌های داخلی به دلیل نبود سرمایه، نمی‌توانند پروژه‌ها را متقبل شوند و در شرایط سختی به سر می‌برند و از سوی دیگر، فناوری و روش مدیریتی انجام کار نیز از طریق سرمایه گذاری به داخل انتقال می‌یابد. تقویت شرکت های خصوصی نیاز به سرمایه و دانش دارد و نمی‌توان پروژه‌ها را هر سال به شرکت‌های داخلی داد به بهانه اینکه تقویت شوند و این شرکت‌ها درجا بزنند و رقبا، میدان های مشترک را غارت کنند.

باید بدانیم جذب سرمایه و فناوری بدون هزینه امکان‌پذیر نیست و با دقت روی منافع درازمدت کشور و ایجاد یک ارتباط مبتنی‌بر سود طرفین، امکان رسیدن به یک توافق برد – برد نسبی وجود دارد.

از سویی بدیهی است باید درها به روی شرکت‌های خارجی معتبر باز باشد و از سوی دیگر روابط با این شرکت‌ها باید براساس انتقال دانش و آگاهی بنا نهاده شود. در واقع بحث‌های مدیریت، مباحث متنوع و وسیعی هستند و پارامترهای زیادی لازم است تا بتوان به یک تصمیم بهینه در یک توافق دست یافت. در این میان، در همه قراردادها همیشه صحبت از شرایط برد- برد می‌شود و این که بگوییم یک شرکت می‌خواهد منافع شرکت دیگر را بالا بکشد و حق دیگری را پایمال کند اشتباه است. این ما هستیم که باید مراقب منافع خودمان باشیم.

باید بدانیم مهم‌ترین مسئله در این سرمایه‌گذاری‌ها، روش‌های مدیریت اجرایی است که انتقال می‌یابد؛ اگر نگاهی به وضع کنونی صنعت بیندازیم می‌بینیم که عمده مدیران بخش دولتی ما، تکیه به بودجه دولت زده‌اند و آمارهای عملکردی مثبتی نیز ارائه می‌دهند؛ اما هیچ‌گونه پایشی برای رصد چگونگی عملکرد و مقایسه آمارها با شرکت‌های مشابه بین‌المللی ندارند. حال این پرسش مطرح است که چند تن از مدیران ما می‌توانند از بدنه دولت جدا شوند و تعدادی را به خدمت بگیرند و سرانجام یک شرکت صد درصد خصوصی را که سوددهی مناسب و پایداری داشته باشد، راهبری کنند؟

نکته مهمتر در همکاری با شرکت‌های خارجی این است که از این مسیر می‌توانیم محفلی ایجاد کنیم که جوانان نخبه را در کشور نگه داریم و از ظرفیت‌های آنها استفاده کنیم؛ باید بدانیم که علم و صنعت در کنار هم پیشرو هستند. وقتی ما نخبه داشته باشیم اما صنعتِ به روز و پویا نداشته باشیم، نخبگان از کشور می‌روند و این نکته بسیار مهمی است. غرب از کم کردن فاصله بین دانشگاه و صنعت توانست موفق به ایجاد ثروت شود.