گروه اقتصادی – طی چندسال اخیر موضوع سودهای بانکی و سود تسهیلاتی که مردم از بانک ها می گیرند، همواره خبرساز بوده است و در مقاطعی نیز مهمترین موضوع روز جامعه و سوژه مشترک رسانه ها بوده است. به گزارش خبرگزاری «یوپنا»، شائبه ربوی بودن سودهای بانکی باعث شد تا مراجع عظام تقليد نیز به […]
گروه اقتصادی – طی چندسال اخیر موضوع سودهای بانکی و سود تسهیلاتی که مردم از بانک ها می گیرند، همواره خبرساز بوده است و در مقاطعی نیز مهمترین موضوع روز جامعه و سوژه مشترک رسانه ها بوده است.
به گزارش خبرگزاری «یوپنا»، شائبه ربوی بودن سودهای بانکی باعث شد تا مراجع عظام تقليد نیز به این موضع ورود کنند اما علیرغم هشدارهای مراجع عظام و شعارهایی که برخی نمایندگان مجلس نهم دادند، سیستم بانکی که از آن به عنوان سیستم معیوب و دچار اشکال یاد می شود، اصلاح نشد و فقط بعضا عناوین تغییر کرد.
اردیبهشت سال ۸۹ حضرت آيت الله مکارم شيرازي طي سخناني از شيوه عمل بانکها در اخذ سودهاي کلان در بازپرداخت وام ها شديدا انتقاد کردند.
ايشان با اظهار نظري قاطعانه بهره بانکي بيش از ۴ درصد را حرام اعلام کردند و همچنين اخذ دير کرد را عملي خلاف شرع دانستند که بازتاب رسانه اي گسترده اي را نيز با خود به همراه داشت.
آيت‌الله مكارم شيرازي که با حساسیت مباحث مربوط به بانکداری اسلامی را پیگیری می کند در در دیدار با مسئولان بک موسسه مالی اعتباری گرفتن پول از عده ای توسط بانکها و دادن آن تحت عنوان وام به دیگران همچنین دریافت “دیرکرد” را مصداق واضح ربا می خوانند و تاکید می کنند” ما یقین داریم اگر طبق عقود اسلامی فعالیت مالی و بانکداری داشته باشیم، پیشرفت اقتصادی بسیار خوبی خواهیم داشت ، ما با مسؤولان بانکی و مالی اعتباری دربارة فاکتورهای قلابی صحبت کرده ایم و آن ها وعده داده اند جلوگیری کنند؛ ولی تاکنون شکایت مردم باقی است گاهی دیده می شود بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری نام کارمزد بر روی سودهای کلان خود می گذارند و می گویند ما ۲۶ درصد کارمزد می گیریم. کارمزد بیش از چهار درصد رباخواری است، این اسم عوض کردن است وگرنه همان رباخواری است، این مساله باید با جدیت پیگیری شود اداره پرسنل صندوق ها با چهاردرصد کاملاً ممکن است.”
اما با گذشت زمان و علیرغم تاکیدات فراوان مراجع و اعتراضات همیشگی مردم، تغییری در وضعیت سود تسهیلات بانکی مشاهده نمی شود و بسیاری از بانک ها و موسسات همچنان با نرخ های بالا از مردم سود می گیرند.
گل به خودی بانک ها
علیرغم اینکه این نوع بانکداری مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرده است و نتوانسته به شرایط اقتصادی کشور کمک کند، باعث شده تا معوقات بانکی نیز نرخ فزاینده ای داشته باشد.
معوقات بانکی که اطلاع دقیقی از میزان آن در دست نیست این روزها بانک ها را با مشکلات بسیاری برای اعطای تسهیلات مواجه کرده به گونه ای که بسیاری از بانک ها منابعی برای ارایه وام ها حتی تسهیلات قرض الحسنه نیز ندارد.
هر چند کارشناسان معتقدند امر نوسانات شدید نرخ سود بانکی، وضعیت فعلی اقتصادی کشور و همچنین نبود ابزارهایی بازدارنده از عدم بازپرداخت در تسهیلات بانکی از دلایل عمده معوقات بانکی است اما به عقیده بسیاری نیز، ناتوانی وام گیرندگان در بازپرداخت تسهیلات بخاطر اینکه تسهیلات گرفته شده بازدهی کافی را نداشته است که بتواند هم سود بانک ها را بدهد و هم منافع وام گیرندگان را تامین کند، از مهمترین عوامل افزایش معوقات بانکی است.
حجم بالای معوقه های بانکی در سالجاری باعث شد تا بسیاری از نمایندگان مجلس دهم به این موضوع واکنش نشان دهند از آن به عنوان عامل اخلال در سیستم اقتصادی کشور یاد کنند.
مورد عجیب بانک صادارت در دریافت سود تسهیلات!
در همین حال که نرخ سود تسهیلات بانکی مورد بحث فراوان است و از طرفی سیستم بانکی با مشکل جدی معوقات بانکی مواجه است، برخی بانک ها بجای تشویق مشتریانی که قصد دارند تسهلات خود را زودتر از موعد بازپرداخت کنند، به فکر دریافت سود حداکثری و نامتعارف از آنها هستند.
یکی از مشتریان بانک صادرات در این باره به خبرنگار خبرگزاری «یوپنا» در این باره می گوید: یکسال پیش مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان وام با سود ۲۴ درصد برای مدت ۵ سال از بانک صادرات گرفتم و تاکنون نیز همه اقساط یکسال اخیر را به موقع پرداخت کرده ام اما اکنون که می خواهم وام خود را یکجا پرداخت کنم نه تنها پرداخت زودتر از موعد باعث بخشودگی بخشی از سود نشده است بلکه ۳۴ میلیون تومان نیز برای این مدت طلب کرده اند!
وی می افزاید: با این شرایط عملا سود ۳۴ درصد را برای بازپرداخت زودتر از موعد باید پرداخت کنم که بانک دلیل توجیه خود را برای این درخواست این مبلغ شرط بازپرداخت ۵ ساله عنوان می کند.
سیستم بانکی همچنان چشم انتظار اصلاح
حال جای سوال است؛ چطور در صورتی مشتریان بانک ها قصد داشته باشند سپرده های دراز مدت خود را زودتر از موعد پس بگیرند، از نرخ سود آن کم می کنند و اگر قرار باشد زودتر هم تسهیلات خود را پرداخت کنند به سود آن می افزایند!؟
سودهای نامتعارف بانکی که ارقام عجیب و غریبی را نشان می دهد نه تنها به اقتصاد کشور و چرخ صنعت رونق نمی بخشد بلکه تولیدکنندگان را بر سر دوراهی ورشکستگی یا پرداخت سودهای نجومی قرار می دهد و خود دردی افزون بر مشکلات مردم شده است.
سوال مهمتر اینست که سیستم بانکی کشور که نام اسلامی را با خود یدک می کشد؛ چه زمانی اصلاح می شود!؟
