زنده شدن امید معلولان با تدبیر دولت/ نگاهی به اقدامات اساسی سازمان بهزیستی در دولت یازدهم

گروه اجتماعی – اگر درگذشته از سازمان بهزیستی به عنوان یک نهاد حمایتی، صرفا در قالب کمک های نقدی نه چندان قابل توجه به اقشار آسیب پذیر جامعه یاد می شد اما اکنون از این سازمان می توان به عنوان یک منجی برای کاهش و پیشگیری بسیاری از معضلات و آسیب های اجتماعی و رشد و توسعه جایگاه و قابلیت های افراد آسیب دیده یاد کرد.

به گزارش خبرگزاری «یوپنا»، در دولت یازدهم و پس از انتصاب پروفسور انوشیروان محسنی بندپی در فروردین ۹۴ به عنوان ریاست سازمان بهزیستی، اقدامات اساسی و زیربنایی در این سازمان شکل گرفت تا کلید دولت تدبیر و امید قفل های زیادی از مشکلات اجتماعی بگشاید.

محسنی بندپی که مدتی نیز معاون وزیر بهداشت و دومین مدیرعامل بیمه سلامت کشور بود و به دلیل اجرای موفق و قابل تقدیر بیمه همگانی کشور از او به عنوان پدر بیمه سلامت ایران نام می‌برند، در بهزیستی هم برای اقدامات ماندگار گام برداشت.

اقدامات بنیادی برای کاهش آسیب های اجتماعی

اقدامات اساسی در سازمان بهزیستی موجب شده تا رویکرد این سازمان ارجح بودن پیشگیری بر درمان باشد و بر همین اساس این سازمان طرح هایی همچون اجباری شدن غربالگری ژنتیک ازدواج، طرح مشاوره‌ ژنتیک زوجین، طرح شیوع‌شناسی اعتیاد، طرح کاهش طلاق، برنامه‌های پیشگیری از آمبلیوپی کودکان ۳ تا ۶ سال و معلولیت ناشنوایی نوزادان به بالای ۹۰ درصد در کشور به اجرا درآمده است.

تجربه قبلی محسنی بندپی در موضوع بیمه سلامت نشان داده است که این طرح ها می تواند تغییرات چشمگیر و ملموسی را در این زمینه ها ایجاد کند چرا که در همان موضوع طرح پوشش بیمه‌ سلامت برای همه‌، علیرغم اینکه طرح مشابهی در کشور آمریکا و با حمایت تمام قد اوباما همراه بود، شکست خورد اما دولت یازدهم توانست با اجرای موفق این هزینه‌های درمان اقشار کم درآمد را به حداقل برساند.

اما در این ایران آنچه همیشه مورد نقد بوده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است، اقدامات اساسی و حل ریشه ای مشکلات است که خوشبختانه در سازمان بهزیستی و اقدام صورت گرفته تا حدود زیادی این موضوع مدنظر قرار گرفته است.

به عنوان مثال سالانه بالغ بر ۳۰ هزار کودک معلول در کشور متولد می شوند که غربالگری اختلالات ژنتیکی که خود نیز یکی از مهمترین اقدامات در دولت یازدهم به شمار می رود و برای تحقق این امر، غربالگری ژنتیکی از استان کرمان به صورت پایلوت آغاز شد تا بتوان با آزمایشات به موقع از به دنیا آمدن کودک معلول جلوگیری شود و خوشبختانه این مهم نتایج خود را نشان داد و اکنون برای کاهش معلولیت ها در کشور، غربالگری ژنتیک ازدواج اجباری می شود.

بحران طلاق یکی از مهمترین آسیب های اجتماعی است که کشور با آن دست و پنجه نرم می کند و اگر نهادهای مربوطه نتوانند بخوبی در مقابل این موضوع اقدام نمایند بی شک بحران اجتماعی رخ می دهد. در همین زمینه سازمان بهزیستی با تقویت مشاوره تلفنی با نیروهای متخصص برای مشاوره دادن در مورد ازدواج، طلاق، خانواده و تحصیلی از جمله اقدامات ارزنده این سازمان است که شماره چهار رقمی (۱۴۸۰) بخاطر ناشناخته ماندن تماس گیرنده، رایگان بودن، خدمت رسانی در ساعات مختلف روز، سهولت دسترسی به خدمات مشاوره و ارائه خدمات در نقاط دوردست مورد اعتماد بسیاری از مردم قرار گیرد.

طرح شیوع‌شناسی اعتیاد هم که برای شناخت چگونگی مناطق مختلف در میزان مصرف مواد و شیوع آن در میان خانوارها است طرح ارزشمندی است که امسال آغاز شده است و امید است در سال آینده به نتیجه مطلوبی برسد.

استقرار اورژانس اجتماعی در ۱۵۰ شهر بالای ۵۰ هزار نفر

افزایش مشکلات روحی در جامعه که به دلیل عدم سیاست گذاری صحیح در گذشته بوده است، نیازمند برنامه اصولی برای کنترل و مهار دارد.

در همین زمینه و با گسترش پدیده ها و آسیب های اجتماعی، سازمان بهزیستی به عنوان بزرگترین سازمان اجتماعی و خانواده‌ محور گام اساسی در این زمینه برداشته است و با جلب موافقت دولت در سال آینده در ۱۵۰ شهر بالای ۵۰ هزار نفری اورژانس اجتماعی دایر خواهد کرد.

توجه ویژه سازمان بهزیستی به دانش آموزان

سال هاست که انتقاداتی از نظام آموزشی کشور مطرح است و منتقدان بر این باورند که کودکان و نوجوانان مهارت های زندگی را در مدرسه به درستی نمی آموزند و همین موضوع سبب گرفتار شدن آنها در زندگی آینده در دام مشکلات اجتماعی می شود و بروز و گسترش آسیب های جامعه را افزایش می دهد.

در همین راستا نیز سازمان بهزیستی دست به کار شده است و گامی رو به جلو برداشته است و اکنون ۳ پژوهش در کشور در زمینه پیشگیری در حوزه خانواده در حال انجام است که بهزیستی در آن مشارکت مستقیم دارد.

در این راستا با آموزش و پرورش شهر تهران برای ارتقای مهارت کودکان، طرح نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان) در ۳۱ استان کشور و در هر استان ۱۰ مدرسه اجرا می‌شود.

زنده شدن امید معلولان با تدبیر دولت/ رشد و بازیابی توان

قریب به یک‌میلیون و ۲۵۵ هزار معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی و سایر معلولانی که تحت حمایت این سازمان نیستند هر چند با شرایط آرمانی موردنیاز خود فاصله دارند اما با دریافت خدمات و نگاه به آینده اقدامات در دست انجام در دولت یازدهم امیدهای زیادی دارند.

یقینا سازمان بهزیستی در حوزه بازیابی جایگاه معلولان در جامعه و استفاده از توان و ظرفیت های آنان تلاش های کم نظیری در دو سال اخیر انجام داده است که شکوفایی استعدادهای معلولان در عرصه های اجتماعی و میادین ورزشی بخوبی قابل لمس است، نمایشگاه دستاوردهای معلولان بهزیستی که سال گذشته در خانه ملت برگزار شد و همچنین موفقیت ها و مدال آوری های معلولان در رقابت های مختلف ورزشی نمونه های دیگری از رشد جایگاه معلولان و بازیابی توان این قشر است.

کیفی بخشی خدمات به معلولان و مراقبت در منزل و توجه به مسکن معلولان بخصوص خانواده هایی که دو معلول دارند از مهمترین اقداماتی است که سازمان بهزیستی در دستور کار قرار داده است.

تلاش همه جانبه برای معلولان

سازمان بهزیستی کشور در ایجاد ارتباط و تعامل از زمان مدیریت دکتر بندپی عملکرد کم نظیری داشته است و با دریافت صحیح این نکته که روابط با دیگر سازمان، ادارات و نهادها تا چه میزان می تواند در پیشبرد اهداف سازمانی موثر باشد با سازمان ها و نهادهای که در این حوزه مسئولیت دارند و چه سازمان هایی که مسئولیتی بر گردن آنها نیست اما می توانند مددکار باشند، توافقات ارزشمندی در دو سال اخیر ایجاد شده است که توفیقاتی هم داشته است.

احیای اولویت از یاد رفته برا کارکنان بهزیستی در دولت تدبیر و امید

با پیگری های محسنی بندپی قرار شده است حقوق و مزایای کارکنان بهزیستی در لایحه اصلاح قانون نظام هماهنگ که توسط دولت در دست تهیه است، حقوق و مزایای کارکنان این نهاد با وزارت بهداشت و درمان و سایر دستگاه‌های همسطح و مشابه، برابر شود.

این اقدام هم قطعا از اقدامات موثر رئیس این سازمان برای رفاه کارکنان است که منجر به افزایش راندمان و تلاش بیشتر در راستای اهداف سازمان خواهد شد.

عزم همگانی؛ لازمه ی توسعه اجتماعی

به گزارش خبرگزاری «یوپنا»، اگرچه رفع نیازهای جامعه معلولان و کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی و مبارزه با پدیده های نوظهور نیاز به عزم همگانی و همکاری همه نهادهای دولتی و بخصوص خیرین عرصه اجتماعی دارد اما نباید فراموش کرد آسیب های اجتماعی در گذر زمان بوجود می آیند و بخاطر سهل انگاری و بی تفاوتی فراگیر می شوند مقابله و کنترل آنها نیز زمان توام با برنامه می طلبد.

البته در این میان دو جنبه اهمیت فراوانی دارد که یکی توجه به اطلاع رسانی بخصوص در خصوص طرح ها تلاش برای همکاری همه جانبه مردم و NGO هاست و از طرفی نیاز به جذب همکاری و همراهی خیرین است که این موضوع هم با تبیین اهداف و اهمیت سازمان بهزیستی سهل الوصل است.

با همه این اوصاف می توان به کارنامه دولت تدبیر و امید در بازآفرینی و توانبخشی معلولان و اقدامات بنیادی برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی نمره بسیار خوبی داد که البته نیاز به استمرار و گسترش دارد.

……………………..

گزارش: مینا سپهر