هنوز حدود یک هفته دیگر تا اعلام آثار برگزیده هیات انتخاب سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر باقی مانده است اما در روزهای گذشته شایعات فراوانی پیرامون نظر هیات انتخاب منتشر شده است. شایعاتی که دیروز به رد فیلم “کاناپه” کیانوش عیاری توسط هیات انتخاب رسید، موضوعی که توسط این کارگردان به شدت تکذیب شده […]
هنوز حدود یک هفته دیگر تا اعلام آثار برگزیده هیات انتخاب سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر باقی مانده است اما در روزهای گذشته شایعات فراوانی پیرامون نظر هیات انتخاب منتشر شده است. شایعاتی که دیروز به رد فیلم “کاناپه” کیانوش عیاری توسط هیات انتخاب رسید، موضوعی که توسط این کارگردان به شدت تکذیب شده است.
به گزارش فرارو، روز گذشته شایعه ای درباره این که فیلم تازه کیانوش عیاری کارگردان سرشناس توسط هیات انتخاب سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر رد شده است و امکان حضور در جشنواره را ندارد در برخی سایت ها و رسانه ها منتشر شد. براین اساس “کاناپه” عياری به دليل تعدد مشكلات مميزی، از حضور در جشنواره سی و پنجم بازمانده است.
مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره فیلم فجر درباره شنیده هایی که حاکی از نظرات هیات انتخاب هستند، به بانی فیلم گفت: «این اخبار بدون منبع و تأیید نشده درباره خوب یا بد بودن فیلم ها همگی کذب هستند و هیأت انتخاب مقید و متعهد است که تا پایان زمان تعیین شده برای معرفی آثار نهایی، اظهارنظری در این باره نداشته باشد. فهرست نهایی فیلم ها در همان تاریخ اعلام شده یعنی ۱۸ دی اعلام خواهد شد.»
امروز کیانوش عیاری نیز در گفت و گویی با روزنامه اعتماد گفت: «فیلم كاناپه تا چند روز آینده به هیات انتخاب داده می‌شود و اعضا هنوز فیلم را ندیده‌اند.» عیاری در ادامه با بیان اینكه خبر ممیزی‌ها و مشكلاتی كه مطرح شده از اساس دروغ است، تاكید كرد: «فیلم «كاناپه» را سه شنبه هفته آینده در اختیار هیات انتخاب قرار می‌دهیم.»
عیاری پشت صحنه فیلم کاناپهبا وجود اینکه حواشی و شایعات پیرامون “کاناپه” تکذیب شده است، اما به راحتی نمی توان از کنار فضای سازی علیه فیلم تازه کیانوش عیاری گذشت. فیلم پیشین او “خانه پدری” ۶ سال است در انتظار اکران قرار دارد و هنوز نتوانسته است مجوز اکران بگیرد. این فیلم اکنون بایگانی شده است.
عیاری در پاسخ به وضعیت «خانه پدری» و پیگیری اكران آن در سینماها، گفت: «از «خانه پدری» واقعا بی‌خبرم و دیگر رغبتی برای پیگیری اكران فیلم ندارم.»
کیانوش عیاری متولد اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۰ دراهواز است. او فعالیت حرفه ای سینما را با ساختن چند فیلم کوتاه در اهواز آغاز کرد. تازه نفس ها، تنوره دیو، آن سوی آتش، دو نیمه سیب، آبادانی ها، شاخ گاو، خانه به خانه، بودن یا نبودن، سفره ایرانی، بیدارشو آرزو، خانه پدری و کاناپه از آثار سینمایی او هستند. عیاری دو سریال پر بیننده را نیز در کارنامه خود دارد. “هزاران چشم” و “روزگار قریب” که در زمان پخش از تلویزیون مخاطبان فراوانی داشتند.
کیانوش عیاری تاکنون جایزه های سینمایی داخلی و بین المللی زیادی را کسب کرده است. او برنده جایزه پلنگ نقره ای از جشنواره بین المللی فیلم لوکارنو برای فیلم آبادانی ها ۱۹۹۴، برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر برای فیلم بیدار شو آرزو ۱۳۸۳، برنده سیمرغ بلورین بهترین اثر هنر و تجربه از جشنواره فیلم فجر برای فیلم بیدار شو آرزو ۱۳۸۳، نامزد جایزه هرم طلایی از جشنواره فیلم قاهره برای فیلم بودن یا نبودن ۱۹۹۸، برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه از جشنواره فیلم قاهره برای فیلم بودن یا نبودن ۱۹۹۸ بوده است.
ماجرای “خانه پدری”
عیاری در طیف سینماگران اندیشمند ایرانی جای می گیرد. سینماگرانی که کمتر به اتفاقات گیشه توجه دارند. پیش از کاناپه آخرین فیلم این کارگردان کم حاشیه به فیلمی بسیار پر حاشیه تبدیل شد و با گذشت شش سال از ساخت آن هنوز اکران نشده است. دو سال پیش و در میانه کار دولت یازدهم زمزمه های اکران آن مطرح شد اما با فشار کمیسین و فرهنگی مجلس این فیلم از صف اکران خارج شد.
بنا بود که خانه پدری درسال ۹۳ در گروه هنرو تجربه اکران شود. حتی تاریخ آن نیز مشخص شده بود و بنا به اعلام وزارت ارشاد قرار بود این فیلم بدون هیچ ممیزی اکران شود.
اما مرتضی آقا تهرانی٬ نایب رئیس اول کمیسیون فرهنگی مجلس در آن زمان اعلام کرد که مجلس محتوای فیلم “خانه پدری” را مناسب نمی‌داند و معتقد است این فیلم نباید از امتیاز اکران استفاده کند.
آقا تهرانی گفت: «غیر از مجلس این فیلم مورد نقد بسیاری از کارشناسان از جمله برخی مسئولان ارشاد است ولی اینکه چطور می شود فیلمی که هم سرمایه گذار اول آن یعنی نیروی انتظامی و هم خود مسئولین ارشاد با آن مساله دارند باید اکران شود.»
آقا تهرانی گفته بود که کمیسیون فرهنگی مجلس “نگرانی‌های خود” را با مسئولان وزارت ارشاد در میان گذاشته است که نتیجه این صحبت‌ها تصمیم برای عدم نمایش فیلم بوده است.
به این ترتیب با فشار نمایندگان مجلس “خانه پدری” چهار سال پس از ساخت یعنی در سال ۹۳ نیز اکران نشد.
در آن زمان زمزمه هایی مبنی بر سانسور فیلم توسط کیانوش عیاری مطرح شد که تکذیب شد. شاهرخ دستورنیا، مجری طرح فیلم در آن زمان اظهار کرد: «بعید است که کیانوش عیاری فیلم را سانسور کند، اگر قرار بود که عیاری موارد مورد بحث مجلس را از فیلم بیرون بیاورد چهار سال پیش این کار را انجام می‌داد.»
خانه پدری” در سال ۸۹ و با سرمایه گذاری مشترک بازوی هنری نیروی انتظامی –موسسه ناجی هنر- و بخش خصوصی ساخته شد اما با تکمیل فیلم، نیروی انتظامی اولین نهادی بود که با آن به مخالفت برخاست و خواستار بایگانی فیلم شد.
سعید منتظر المهدی، مدیر وقت موسسه ناجی هنر اعلام کرد این فیلم و به طور خاص “ده دقیقه اول” آن با “ارزشهای انقلاب” همسویی ندارد و “با احساسات مردم بازی می کند”، در نتیجه به هیچ وجه مناسب پخش تلویزیونی یا اکران سینمایی نیست.
ده دقیقه ای که منتظرالمهدی به آن اشاره می کند سکانس آغازین فیلم و مبنای تمام اتفاقاتی است که پس از آن در فیلم رخ می دهد: در این سکانس دختری جوان به دلیل “ریختن آبروی خانواده” توسط پدر و برادرش نوجوانش با خونسردی تمام به قتل می رسد و در زیرزمین خانه دفن می شود و در ادامه فیلم تاثیر این قتل -که همچون رازی پنهان شده – در زندگی نسل‌های بعدی افراد خانواده به تصویر کشیده می شود.
نمایش فیلم در جشنواره ونیز در سال ۹۱ هرچند استقبال منتقدان و دریافت عنوان “کشف سال” به آن را به دنبال داشت، باعث شد رئیس اداره سینمایی ناجا کارگردان آن را بابت ارسال بی مجوز فیلم به جشنواره به شکایت تهدید کند.
پس از جشنواره ونیز علیرضا سجادپور، معاون وقت امور سینمایی سازمان سینمایی، به رسانه ها گفت در صورت حذف صحنه های نخست فیلم، “خانه پدری” اکران خواهد شد؛ اما کیانوش عیاری اعلام کرد زیر بار این “اصلاحات ویرانگر” نخواهد رفت زیرا اعمال آنها “هستی فیلم” را زیر سوال خواهد برد.
عیاری مهرماه ۹۱ در مصاحبه ای با خبرگزاری میراث فرهنگی گفت نمی تواند به روی واقعیت‌های اجتماعی چشم ببندد و به جایش دوربینش را به سمت “گل و بوته ها” بچرخاند و افزود: «من اگر نتوانم آن‌چیزی را که می‌بینم نشان دهم، در خانه بنشینم و کارهای شخصی‌ام را بکنم راحت‌ترم.»
کاناپه بدون شهاب و ترانه
قرار بود تازه ترین اثر کیانوش عیاری بعد از فیلم پر حاشیه و جنجالی “خانه پدری” با بازی شهاب حسینی و ترانه علیدوستی همراه باشد. اما اوایل مهر ماه امسال اعلام شد که ترانه علیدوستی و شهاب حسینی در این پروژه حضور ندارند.
کیانوش عیاری در این باره گفته است: «ترانه علیدوستی سناریو را خواند، اما از آن خوشش نیامد. درباره جدا شدن شهاب حسینی و جایگزینی بابک حمیدیان هم باید بگویم که جدا شدن شهاب حسینی تاثیری در روند کلی این فیلم ندارد زیرا سناریوی ما شکل ثابتی دارد.»
این کارگردان درباره جدایی شهاب حسینی از این فیلم نیز افزود: «شهاب پیش از این با سریال «شهرزاد ۲» قرارداد داشت و ما ابتدا قرار بود فیلمبرداری «کاناپه» را در ۳۰ تیر ماه آغاز کنیم، اما او طبق تعهد اخلاقی که داشت به کار در «شهرزاد» پرداخت، اما با این اوصاف باید بگویم که اگر ما حتی ۲۰ روز زودتر فیلمبرداری را آغاز می کردیم او می توانست در این فیلم به ایفای نقش بپردازد».
این کارگردان در باره داستان “کاناپه” گفته است: “به دلیل موضوع «خانه پدری» که مقداری حساسیت داشت برخی دلواپسان برداشت های کاذبی از آن داشتند، اما «کاناپه» این طور نیست و موضوع ساده و به روزی دارد. در واقع این فیلم، روایتگر ارتباط بین دو خانواده است که در یک محله زندگی می کنند. مرد یکی از این خانواده ها کاناپه ای می خرد که در ادامه این کاناپه سرمنشا مشکلاتی می شود.”
کیانوش عیاری فیلم تازه خود را به عباس کیارستمی تقدیم کرده است.
