مدیر انفورماتیک اتوبوسرانی کرمان گفت: نوع ارتباطات اینترنتی شهر، زیرساخت‌های فیبر نوری، ارتباطات رادیویی و میزان استفاده از امکانات مدرن جاری در شهر بسیار مهم است تا شهری به سمت این سامانه حرکت کند یا خیر.
فهرست خلاقیت و نوآوری‌ها در حوزه حمل و نقل می‌تواند بسیار گسترده باشد اما سه دسته از نوآوری‌ها اکنون در کانون توجه‌اند؛ کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، تجهیزات ایمنی پیشرفته‌تر و قابلیت اتصال به سامانه‌های هوشمند مدیریت ناوگان.
به گزارش یوپنا به نقل از روزنامه دنیای خودرو، در بخش مسافری که دو حوزه بین‌شهری و شهری را در برمی‌گیرد، فرایند ایجاد سامانه هوشمند مدیریت ناوگان بر روی اتوبوس‌های بین‌شهری خود کلید خورده است و این سامانه قرار است کنترل آنلاین رفتار رانندگان و شرایط فنی اتوبوس‌ها در ایران را برعهده گیرد.
در بخش شهری اما تاکنون سامانه‌های هوشمند محدود به سیستم بلیت الکترونیک بوده که آن هم به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها و بسترهای لازم در بسیاری از شهرهای ایران، صحت و کارآمدی کافی را نداشته و در زمینه‌هایی همچون تشخیص فاصله اتوبوس‌ها از یکدیگر و فاصله آنها تا ایستگاه‌ها و اعلام آن به رانندگان و مسافران فعال نبوده‌اند.
در همین خصوص در حاشیه نخستین نمایشگاه بین‌المللی توانمندی های صنعت حمل و نقل شهری با حسن کاربخش، مدیر انفورماتیک اتوبوسرانی کرمان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
* با توجه به آغاز به‌کارگیری سامانه‌های هوشمند مدیریت ناوگان در بخش حمل‌ونقل بین‌شهری، این سامانه چه هنگام در بخش شهری آغاز خواهد شد؟
– سامانه هوشمند مدیریت ناوگان به‌رغم تازگی در ایران، چند سالی است که در بسیاری از شهرهای کشور آغاز شده است. از آن‌جا که فرهنگ جامعه جهانی به سمت تسهیل امور پیش می‌رود، در ایران هم مدتی است این بحث آغاز شده تا هم در تسهیل رفت‌وآمد اتوبوس‌ها به‌کار گرفته شود و هم در دقت و سرعت تراکنش‌های ناوگان. پیش از این در مدل سنتی مشکلاتی به منظور تهیه گزارش عملکردها، تنظیم زمان‌بندی‌ها، مدیریت و تخصیص منابع، تهیه پول خرد و… مشابه وجود داشت که استفاده از سیستم حمل‌ونقل عمومی را برای مردم نامطلوب می‌کرد.
سامانه‌های هوشمند راه‌حلی برای این معضلات خواهد بود. مسافران در هر ایستگاهی که باشند از طریق این سامانه می‌توانند فاصله نزدیک‌ترین خودروی عمومی و زمان انتظار را متوجه شوند. همچنین زمانی که از سیستم هوشمند استفاده می‌کنند، می‌توانند اطمینان داشته باشند به ازای مسیری مشخص، هزینه معینی از حساب آنها کم می‌شود. این‌ها ازجمله خدماتی است که سامانه‌های هوشمند به مردم ارائه داده و استقبال آنها را از وسایل حمل‌ونقل عمومی افزایش می‌دهد.
* این سامانه تاکنون در چه شهرهایی آغاز به کار کرده است؟
– این سامانه به‌صورت یک فرآیند در حال رشد بوده و به صورت مستقل نیست که در یک شهر اجرا شود و در شهر دیگری اجرا نشود. کرمان اولین کلان شهری است که بلیت الکترونیک را در سال ۸۸ به مرحله اجرا درآورد. اما سامانه جدید کارآمدتر و به‌روزتر است و سامانه پیشین سیستم ناقص و نابالغی بود. برخی شرکت های داخلی ازجمله اتیک پارس سامانه هوشمند حمل‌ونقل را بومی‌سازی کرده اند و کارت هوشمند شهروندی در حال حاضر قابلیت پوشش تمام خدمات شهری شامل سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، پارکینگ های حاشیه‌ای و خدمات مشابه نیازمند به پرداخت خرد را دارد.
این هزینه‌ها می‌تواند در قالب سامانه هوشمند پرداخت شود و شهروندان می‌توانند تنها با یک کارت و بدون نیاز به پول نقد، هزینه خدمات را بپردازند. حتی امکان شخصی‌سازی و ترکیب کرمان‌کارت با کارت بانکی هم میسر خواهد بود که به این وسیله شهروندان می‌توانند از همان کارتی که برای تمام خدمات شهری استفاده می‌کنند، به‌عنوان کارت بانکی هم بهره ببرند.
* ساز و کار پیش بینی شده در این خصوص چیست؟
– کارت‌های Hybrid در واقع ترکیبی از کارت بانکی و شهروندی هستند. به این شکل که تراشه و آنتن داخل کارت حاوی اطلاعات کارت شهروندی و نوار آهنربایی یا Magnet کارت حاول اطلاعات کارت بانکی فرد است. بنابراین قابلیت استفاده در هر دو بخش را با امنیت بالا و با مزایایی بیشتر میسر می‌کند. اما هزینه‌ای که به‌عنوان خدمات شهری از طریق این کارت‌ها پرداخت می‌شود، از حساب اصلی کارت کسر نمی‌شود بلکه به‌وسیله بخش کیف پول الکترونیکی کارت که مجزا از حساب اصلی کارت بانکی است، پرداخت می‌شود. در واقع می‌توان کیف پول الکترونیکی کارت را از طرق مختلف مانند استفاده از اپلیکیشنِ شارژِ کرمان‌کارت و از پول موجود در حساب بانکی شارژ کرد اما طریقه دسترسی و کسر از حساب بانکی کارت به همان شیوه سابق و تنها با استفاده از رمز کارت میسر خواهد بود.
* این سامانه از سال ۱۳۸۸ آغاز به کار کرده است اما در حدود این ۷ سال نتوانسته فراگیر شود. علت عدم فراگیری این سیستم را در چه می‌دانید؟
به‌عنوان نمونه در کرمان با وجود راه‌اندازی سیستم قبلی از سال ۸۸ متاسفانه آن‌طور که نیازهای یک سازمان دولتی و مردم بود، برآورده نشد. میزان صحت و کارآمدی یک سیستم همواره با خروجی و آن چیزی که در عمل دیده می‌شود، سنجیده خواهد شد. ما از سال ۸۸ به سیستم بلیت الکترونیک مجهز بودیم. اما سال ۹۳ یک بازنگری انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که این سامانه بسیاری از مشکلاتی را که انتظار داشتیم مرتفع نکرده است.
یکی دیگر از دلایل عدم فراگیری سامانه هوشمند این است که بسیاری از شهرهای ایران زیرساخت و بستر لازم را ندارند. نوع ارتباطات اینترنتی شهر، زیرساخت‌های فیبر نوری، ارتباطات رادیویی و میزان استفاده از امکانات مدرن جاری در شهر بسیار مهم است تا شهری به سمت این سامانه حرکت کند یا خیر. البته برخی هم الزامی به استفاده از فناوری‌های جدید نمی‌بینند. اما تا چند سال آینده تمام ناوگان‌های حمل‌ونقل و خودروسازان دنیا مجبورند به این سمت حرکت کنند که خدمات مدرن و حتی مجازی ارائه دهند.
