روز گذشته بیژن نامدار زنگنه در مراسم نوسازی ناوگان تاکسیرانی تأکید کرد: ما در دولت بنا داریم هرچقدر که بتوانیم بار و مسافر را از جاده به راه‌آهن منتقل کنیم. به گفته وزیر نفت، اکنون راه‌آهن برای ساخت واگن قرارداد منعقد کرده که پس از انتقال بار و مسافر از جاده به راه‌آهن و فرستادن صورت‌وضعیت عملکرد نهایی از سوی وزارت راه و شهرسازی به وزارت نفت و تائید آن، پرداخت‌ها آغاز می‌شود.
به گزارش یوپنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، روز دوشنبه (۱۱ بهمن) خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی در جلسه مجمع عمومی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور به ۲۹ طرح ریلی اشاره کرد و گفت: بر این اساس ۹ هزار و ۱۳۴ کیلومتر راه‌آهن در این طرح‌ها دیده‌شده است که بیش از ۴ هزار کیلومتر آن در دست مطالعه، بیش از ۳ هزار کیلومتر در دست‌ساخت است و زیرسازی ۳۶۵ کیلومتر آن تکمیل‌شده و ۱۷۵ کیلومتر نیز ریل‌گذاری شده است. این در حالی است که روز گذشته بیژن نامدار زنگنه در مراسم نوسازی ناوگان تاکسیرانی تأکید کرد: ما در دولت بنا داریم هرچقدر که بتوانیم بار و مسافر را از جاده به راه‌آهن منتقل کنیم. به گفته وزیر نفت، اکنون راه‌آهن برای ساخت واگن قرارداد منعقد کرده که پس از انتقال بار و مسافر از جاده به راه‌آهن و فرستادن صورت‌وضعیت عملکرد نهایی از سوی وزارت راه و شهرسازی به وزارت نفت و تائید آن، پرداخت‌ها آغاز می‌شود. وزیر نفت اظهار داشت: وزارت راه و شهرسازی اینک به اتکای انعقاد قرارداد با وزارت نفت کار را آغاز کرده و در این زمینه حتی ضمانت‌نامه بانکی برای بازپرداخت پول از سوی آنها صادر می‌شود.
جذب عظیم سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل ریلی
این حجم از سرمایه‌گذاری در بخش ریلی در حالی رخ می‌دهد که تنها یک سال از رفع تحریم‌ها گذشته و به دلایل مختلف ازجمله تحریم‌های ظالمانه غرب علیه کشورمان و کاهش قیمت نفت، دولت و وزارت راه و شهرسازی ازنظر بودجه در مضیقه بوده است. اما وزارت راه و شهرسازی یکی از موفق‌ترین دستگاه‌های کشور درزمینهٔ جذب سرمایه‌های خارجی و بخش خصوصی برای طرح‌های مختلفی بوده است. به‌عنوان‌مثال استفاده از فاینانس در بخش ریلی به یکی از مهم‌ترین راه‌های جذب سرمایه موردنیاز پیشبرد طرح‌ها بوده است؛ راه‌آهن قزوین- رشت- انزلی به طول ۳۸۸ کیلومتر، راه‌آهن سریع‌السیر تهران- قم- اصفهان به طول ۴۱۰ کیلومتر، میانه- تبریز به طول ۲۰۰ کیلومتر، تهران- همدان- سنندج به طول ۴۳۰ کیلومتر، شیراز- بوشهر به طول ۲۵۰ کیلومتر، گرگان- بجنورد- مشهد به طول ۵۷۰ کیلومتر، میانه- اردبیل به طول ۱۷۵ کیلومتر و راه‌آهن غرب کشور به طول ۶۵۲ کیلومتر طرح‌هایی است که دارای اعتبار مصوب شورای اقتصاد، تضمین ماده ۶۲ قانون محاسبات عمومی، اعتبار مصوب ترک تشریفات و اعتبار مصوب طرح در سال ۹۴ است و یا همین چند روز پیش دولت مبلغ یک میلیارد یورو تسهیلات برای قرارداد طرح «برقی کردن راه‌آهن گرمسار – اینچه برون» را مصوب کرد. طرحی که می‌تواند باعث اتصال شبکه ریلی کشور به آسیای میانه شود و جایگاه کشورمان به‌عنوان مسیر اصلی دستیابی کشورهای آسیای میانه به آب‌های آزاد را تثبیت کند.
میزان سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در حوزه حمل‌ونقل ریلی که مهم‌ترین بخش زیرساختی محسوب می‌شود، پیش از لغو تحریم‌ها به کم‌ترین میزان خود رسیده بود اما اکنون شرکت‌های بزرگ صاحب دانش و فناوری درزمینهٔ راه‌آهن برای همکاری با وزارت راه و شهرسازی به‌عنوان مهم‌ترین متصدی پروژه‌های عمرانی و زیرساختی اعلام آمادگی کرده‌اند. نقدهای غیرمنصفانه به عملکرد دولت در حوزه حمل‌ونقل در حالی صورت می‌گیرد که حوزه راه و ترابری و شهرسازی کشور طی سه سال گذشته شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی بوده است. یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که موردتوجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار دارد، راه‌آهن ایران است که تاکنون تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای متعددی در این بخش با شرکت‌هایی از کشورهای آلمان، چین، ایتالیا، کره جنوبی و سایر کشورهای اروپایی منعقدشده است. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در راه‌آهن، تا سال ۱۴۰۲ باید ۷۰ هزار میلیارد تومان در بخش ریلی کشور سرمایه‌گذاری شود. در این راستا سرمایه‌گذاری چهار میلیارد یورویی شرکت ایتالیایی در ۲ پروژه راه‌آهن سریع‌السیر صورت می‌گیرد و با شرکت «زیمنس» آلمان هم برای سرمایه‌گذاری در بخش تأمین تعدادی از ناوگان مسافری توافق صورت گرفته است. در حال حاضر کره‌ای‌ها در پروژه ساخت راه‌آهن اصفهان- اهواز حاضرشده‌اند و طبق قرارداد تا چهار سال دیگر این پروژه را تحویل می‌دهند.
این در حالی است که از ابتدای انقلاب تا سال ۹۲ درمجموع ۱۵۰۰ کیلومتر راه‌آهن دوخطه داشتیم که مهم‌ترین آن راه‌آهن تهران-مشهد و بافق-بندرعباس است. اما در دولت یازدهم و طی سه سال گذشته بیش از ۲ هزار کیلومتر راه‌آهن دوخطه در دست‌ساخت قرار گرفت که ۸۰۰ کیلومتر آن تا پایان سال جاری تحویل و به بهره‌برداری خواهد رسید. وی با اشاره به برنامه راه‌آهن برای توسعه خطوط حومه‌ای گفت: در خطوط حومه‌ای تا قبل از دولت فعلی هیچ اقدامی نشده بود و حالا بیش از ۷۰ کیلومتر خطوط حومه‌ای در دست احداث است که شامل تهران-گرمسار، تهران-کرج، اهواز-سربند به‌صورت چهار خطه و مسیر قزوین نیز دوخطه خواهد شد که برای اولین بار عملیاتی شده است.
قطارهای حومه‌ای تهران به بهره‌برداری می‌رسند
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی و شرکت راه‌آهن تقویت و ایجاد قطارهای حومه‌ای در اطراف شهرهای بزرگ است. برنامه‌ای که به گواه کارشناسان باعث کاهش ترافیک و اتلاف انرژی و وقت مردم می‌شود. شاید تهران یکی از معدود کلان‌شهرهای بزرگ جهان باشد که تا این اندازه از خطوط قطارهای حومه بی‌بهره است. در همین خصوص سعید محمد زاده مدیرعامل شرکت راه‌آهن هفته گذشته در دومین همایش شهرسازی ریل‌پایه با اشاره به اقدامات شركت راه‌آهن در حوزه حمل‌ونقل ریلی حومه‌ای با اشاره به كریدورغرب حدفاصل تهران، كرج، قزوین و زنجان گفت: در شهر تهران ۴ كریدور ریلی حومه‌ای برای انتقال حجم انبوه مسافر از شهرهای اطراف تهران تعیین شد و خطوط حومه‌ای تهران تا كرج از دوبه‌چهار خط افزایش‌یافته است و خط دوم كرج تا قزوین نیز در دست اقدام قرار دارد كه امیدواریم بخش قابل‌توجهی امسال به بهره‌برداری برسد.
محمد زاده همچنین با اشاره به‌قطار حومه‌ای تهران-پرند نیز گفت: این خط به‌منظور ارتقای سرویس در حال دو و سه خطه شدن است. معاون وزیر راه شهرسازی همچنین از افتتاح خط چهارم راه‌آهن حومه‌ای تهران- ورامین- گرمسار در بهار سال آینده خبر داد و گفت: خط سوم نیز تا چند هفته آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.
برنامه‌ریزی جدی دولت برای رفع کمبودهای ریلی
نگاهی به آنچه در طول دولت یازدهم اتفاق افتاده نشان از گسترش یافتن نفوذ راه‌آهن در حوزه‌های مختلف اقتصادی کشور دارد. نوسازی ناوگان کلید خورده، نوسازی و بهسازی خط‌های قدیمی سرعت گرفته‌اند، قراردادهای مربوط به ساخت راه‌آهن سریع‌السیر و برقی سازی خطوط به امضا رسیده و قطارهای حومه‌ای به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های وزارت راه و شهرسازی در دست پیگیری است و تمام این‌ها نشان از مثبت شدن شرایط حوزه‌ای دارد که باوجود عمری یک‌صد ساله در ایران هرگز نتوانسته آن‌طور که در جهان تجربه‌شده جایگاه خود را ارتقا بخشد. این مسیر سخت که شـامل پیگیری طرح‌ها در مـحدودیت‌های کلان اقتصادی می‌شود، سال آینده نیز ادامه خواهد یافت و این بار نیز دولت برای راه‌آهن برنامه‌ریزی جدی به کار بسته است. نوبخت، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه دراین‌باره گفته از ۱۰ هزار میلیارد تومان بودجه سال ۹۶ که مختص پروژه‌ها و طرح‌های اولویت‌دار است، ۲هزار میلیارد تومان آن به توسعه زیرساخت‌های ریلی کشور اختصاص می‌یابد. هرچند هنوز جزییات دقیق برای استفاده از این منابع مشخص نشده اما گفته‌های رئیس سازمان برنامه‌وبودجه نشان از آن دارد که رساندن خطوط ریلی به مسیرهایی که هنوز از این نعمت محروم هستند یکی از اولویت‌های دولت است. وی گفته راه‌آهن غرب ازنظر سازمان برنامه‌وبودجه از درجه اهمیت خاص برخوردار است به‌طوری‌که اعتبارات قابل‌توجهی برای تکمیل برخی قطعات آن اختصاص داده است.
