روزنامه تلگراف گزارشی دارد به قلم استفن آرمسترانگ که در آن به معضلات فضای مجازی و اخبار جعلی منتشر شده می پردازد.
به گزارش یوپنا؛ روزنامه تلگراف گزارشی دارد به قلم استفن آرمسترانگ که در آن به معضلات فضای مجازی و اخبار جعلی منتشر شده می پردازد. آرمسترانگ در بخشی از مطلب خود می نویسد: «در ایام کریسمس شاهد خبر توییتری و جعلی بی بی سی بودیم با این محتوا: خبر فوری: کاخ باکینگهام اعلام کرد که ملکه الیزابت دوم در سن ۹۰ سالگی فوت کرده است.» و به سرعت هشتگ خبر لو رفته هم ذیل آن اضافه شد و در اندک زمانی بدل شد به پربیننده ترین توییت بریتانیا.
مردی که در پس شیوع این خبر، پنهان شده بود غالبا درباره فوتبال و زندگی روزمره می نوشت و فقط، شایعه ای را در توییتر خود تکرار کرده بود که همسرش آن را در میان اخبار فیس بوک دیده و برایش نقل کرده بود. البته خبرهای جعلی همیشه دور و بر ما هستند: از زمانی که یپشوایان استقلال آمریکا قصه هایی منتشر کردند مبنی بر قتل عام شدن شهروندان غیرنظامی توسط سربازان انگلیسی تا گزارشی از روزنامه نیویورک سان در سال ۱۸۳۵ که مدعی بود روی کره ماه یک تمدن تازه کشف شده است.»
او مدعی است از آنجا که فیس بوک امکانی برای وارسی صحت و سقم اخبار منتشره ندارد، داستان سازی و شایعه پردازی در آن رواج یافته و بلای جان واقعیت شده است. خبرهای جعلی، گاه حتی خبرگزاری های معتبر را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و آنها را وادار به نقل شایعات و اکاذیب می کند. تا پایان دسامبر سال گذشته «بازفید» بیش از ۵۰ خبر جعلی منتشر کرد که همگی به عنوان خبرهای جدی و واقعی در فیس بوک به اشتراک گذاشته شد و کامنت گرفت. نیمی از این اخبار روی انتخابات و مسائل سیاسی آمریکا متمرکز بودند. حالا فشارها روی فیس بوک افزایش یافته تا راهی برای کاهش انتشار اخبار دروغین پیدا کند.
اما پرسش دیگر این است که چه کسی این خبرها را می سازد و چرا برخی از آنها که بسیار هم غیرمنطقی و باورنکردنی هستند اینقدر راحت می توانند همگان را تحت تاثیر قرار دهند و حتی به رسانه های رسمی راه بیابند؟
در اکتبر سال گذشته خبری منتشر شد مبنی بر پیدا شدن ده ها هزار برگه رای جعلی که نام هیلاری کلینتون روی آن درج شده بود. در متن خبر آمده بود که این آرای جعلی در یک انبار واقع در ایالت اوهایو کشف شده است. آرا، درون صندوق هایی مهر و موم شده قرار داشته و در کنار صندوق های اصلی رای جاسازی شده بوده. این خبر کذب را ابتدا سایت روزنامه کریستین تایمز منتشر کرد و سایت اسناپس، جعلی بودن آن را اثبات کرد اما دیر. خبر در فیس بوک غوغایی به پا کرده بود و بیش از ۱٫۶ میلیون نفر آن را به اشتراک گذاشته بودند.
خبر دیگری که سر و صدا به پا کرد شایعه اخراج مگین کلی از شبکه فاکس نیوز بود. این خبر در ماه آگوست منتشر شد و حاوی این افسانه بود که فسر سیاسی این شبکه بعد از هواداری اش از کلینتون به نقد دونالد ترامپ پرداخته و مدیران شبکه از این کار او عصبانی شده و اخراجش کرده اند.
خبر در صفحه فیس بوکی با عنوان «کلرادو حامی ترامپ» به اشتراک گذاشته شد و بیش از ۷۲۴ هزار نفر آن را بازنشر کردند. این درحالی است که خانم کلی همچنان در شبکه مذکور مشغول به کار است و سالی ۲۰ میلیون دلار هم درآمد دارد. در ماه فوریه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه باراک اوباما در حال تصویب قانونی است که بعارت «در محضر خداوند» را از سوگند مراسم تحلیف ریاست جمهوری حذف کند. اصل خبر را یک سایت مطالب طنز ساخته بود اما شبکه های اجتماعی آن را جدی گرفتند و از پراشتراک ترین خبرهای سال ۲۰۱۶ شد. بیش از دو میلیون نفر در فیس بوک آن را بازنشر کردند.
خبرها همیشه هم مربتط به دنیای سیاست نیستند. مثلا این یکی هم برای خودش کلی جنجالی بود: آیفون ۸ از حالت یک تلفن معمولی خارج خواهدشد و برخی از امور خانه داری را نیز برعهده خواهدگرفت. خبر از این مضحک تر وجود ندارد. یعنی نسل جدید آیفون قرار است در خانه داری به آدم ها کمک کند و در پخت و پز و رُفت و روب به آنها یاری برساند. خبر را هندی ها ساختند و منتشر کردند اما همین خبر مسخره توسط هزاران نفر در فیس بوک به اشتراک گذاشته شد و هیچ کدام شان هم آن را شوخی یا دروغ تلقی نکرده بودند.
مارک زاکربرگ، بنیان گذار فیس بوک، سال گذشته مجبور شد بیانیه ای منتشر کند و درباره این وضعیت توضیح بدهد. او در بخشی از این بیانیه نوشت: «ما نشر اطلاعات نادرست را جدی می گیریم. هدف ما این است که مردم با اخباری معنادار و واقعی در ارتباط باشند و می دانیم که همگان در پی اطلاعات صحیح هستند. مدت زیادی است که داریم روی این مشکل کار می کنیم و حل آن را مسئولیتی جدی برای خود میدانیم، اما هنوز تا رسیدن به نتیجه راه زیادی باقی است.
مشکل ما در اینجا بسیار پیچیده است و هم جنبه فنی دارد و هم جنبه فلسفی. ما بر این باویم که باید صدای مردم به گوش همه برسد و باید هر چه که دل شان می خواهد را به هر جا که مایل هستند به اشتراک بگذارند. ما باید دقت کنیم که تصمیمات مان موجب سرخوردگی مردم از انتظار نظرشان و محدودیت کامنت هایشان نشود. نمی خواهیم خودمان را منبع حقیقت بدانیم.»
فشار زیادی روی این شبکه اجتماعی هست تا گردانندگان آن وادار شوند روشی اتخاذ کنند که در قبال اخباری که از طریق شبکه شان منتشر می شود مسئولیتی داشته باشند و در مقام پاسخگویی برآیند. زاکربرگ مسلما نمی تواند کاری کند که تمام پست های کاربران فیس بوک مورد وارسی و صحت سنجی قرار گیرند. چنین کاری میلیون ها دلار هزینه و صدها نفر کارشناس نیاز دارد؛ اما شاید بتواند با اقداماتی اورژانسی، دست کم خبرهایمهمی که به زبان انگلیسی به اشتراک گذاشته می شوند را مورد بررسی قرار دهد و پیداست که در این راه عزمی راسخ هم دارد.
در ابتدای سار جاری روزنامه گاردین خبر داد که فیس بوک، کمپبل براون، سردبیر سابق اخبار شبکه سی ان ان را استخدام کرده است تا ارتباط بهتری با خبرگزاری ها برقرار کند و تا حد ممکن از انتشار اخبار کذب و شایعات در این شبکه مجازی جلوگیری کند. این خبرنگار کهنه کار و برنده جایزه امی نیز با تایید این خبر گفت که قرار است تمام تجربیات خود را به کار گیرد تا اطلاع رسانی در فیس بوک وضعیت مطلوب تری پیدا کند. او به روزنامه گاردین گفت: «امروزه بازار خبر، داد و ستد عظیمی دارد و مردم، هم مصرف کننده و هم به نوعی تولیدکننده خبر هستند و بخش بزرگی از این داد و ستد خبری در فیس بوک انجام می شد.»
با این حال و با وجود تمام چالش ها و خواسته های منتقدان، فیس بوک تاکید کرده که کمپبل براون نقش ویراستاری و سردبیری برعهده نخواهدداشت و محتوای اخبار فیس بوکی را جرح و تعدیل نخواهدکرد. از آن سو بسیاری از سیاستمداران و فعالان اجتماعی حتی با همین اقدام هم مخالف هستند و آن را علیه آزادی بیان تلقی می کنند. باید منتظر ماند و دید که راهکارهای علمی این شبکه اجتماعی برای بهبود وضعیت اخبارش چه خواهدبود. راه دیگرش هم این است که منتظر معجزه ای باشیم و بشر به طور ناگهانی از ساختن شایعه و نشر اکاذیب منصرف شود. معجزه ای که بعید است رخ بدهد.