محمد فرهادی؛ وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری در مراسم اختتامیه هشتمین جشنواره بین المللی فارابی گفت: در حال حاضر، حدود ۴۷ تا۵۰ درصد از ظرفیتهای آموزش عالی به علوم انسانی اختصاص دارد.
محمد فرهادی؛ وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری در مراسم اختتامیه هشتمین جشنواره بین المللی فارابی گفت: در حال حاضر، حدود ۴۷ تا۵۰ درصد از ظرفیتهای آموزش عالی به علوم انسانی اختصاص دارد.
به گزارش یوپنا به نقل از روابط عمومی وزارت علوم ، متن کامل سخنرانی وزیر علوم در این مراسم بدین شرح است :
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
عرض سلام و ادب و احترام خدمت ریاست محترم جمهوری، استادان و پژوهشگران ارجمند حوزه علوم انسانی و همه میهمانان و حضار گرامی
خداوند عالم را شاکریم که به ما افتخار داد مراسم اختتامیه هشتمین جشنواره بین المللی فارابی را مقارن با سی و هشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در حضور جناب آقای دکتر روحانی ریاست محترم جمهوری و در جمع عالمان و پژوهشگران و صاحبان نظر و اندیشه در حوزه علوم انسانی برگزار کنیم.
بی اغراق، علوم انسانی جایگاه والایی را در آموزش عالی کشور دارد زیرا؛
اولاً، موضوع این علم، انسان است و شرافت هر علم به موضوع آن بستگی دارد. هیچ موجودی در عالم هستی از انسان بالاتر نیست، پس علومی هم که این موضوع را بررسی میکنند، دارای شرافت ذاتی هستند.
ثانیاً، مهمترین سرمایه معنوی، فرهنگی و اعتقادی ما یعنی فرهنگ اسلامی ما به طور مستقیم در حوزه علوم انسانی جای میگیرد؛ بدان سبب که سرچشمه اصلی این فرهنگ، قرآن کریم و آیات و روایات و احادیث و سیره ائمه اطهار است. بنابراین ما درحوزه علوم انسانی از منابعی سرشار و الهی برخورداریم.
در حال حاضر، حدود ۴۷ تا۵۰ درصد از ظرفیتهای آموزش عالی به علوم انسانی اختصاص دارد؛ هم از بعد آموزشی و هم از بعد پژوهشی؛ مثل انجمنهای علمی، نشریات علمی- پژوهشی، قطبهای علمی، پژوهشگاهها و مراکز پژوهشی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای محترم هیأت علمی که به نوعی، ظرفیت پژوهشی تلقی میشوند،
پس، در حال حاضر، علوم انسانی از نظر کمـی ظرفیتهای بسیار خوبی را دارا است ولی برنامه ما در دولت تدبیر و امید، استفاده از این ظرفیت کمی برای ارتقای کیفی و هدفمند سازی پژوهشهای علوم انسانی است.
مایلم با اغتنام فرصت، در حضور شما بزرگان که به این محفل روح وجان بخشیدهاید، گزارشی از توفیقاتی که در دولت تدبیر و امید در حوزه علوم انسانی حاصل شده است، ارائه کنم:
به باورمن، مهمترین آسیب و آفت این حوزه این است که میان پژوهشهای این حوزه و مسائل اجتماعی ارتباطی وجود ندارد و سیاست اصلی ما ارتقای پژوهشها به حداکثر ظرفیت خود برای پاسخگویی به مسائل مبتلا به جامعه است.
وزارت علوم برای تحقق این امر و همچنین بومی سازی علوم انسانی، از سال ۹۴، شورایی به نام « شورای توسعه پژوهش و فناوری در علوم انسانی و هنر» تشکیل داد. این شورا دو جهت اصلی را دنبال میکند:
تولید علم، نظریه پردازی و حرکت در مرزهای دانش
واردکردن فناوری در حوزه علوم انسانی
مهمترین دستاوردهای این شورا تبیین وضعیت موجود آموزشی، پژوهشی و فناوری، تدوین آیین نامه هدفمندی رسالههای دکترا و کارشناسی ارشد، سیاستگذاری و ساماندهی فعالیت های فناورانه در حوزه علوم انسانی و هنر است.
در حوزه نشریات نیز عملکرد وزارت علوم در علوم انسانی قابل توجه است:
از ۱۱۹۹ نشریه دارای مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ۶۶۱ نشریه یعنی بیش از نیمی از آنها درحوزه علوم انسانی هستند و تعداد ۵ نشریه فارسی زبان علوم انسانی در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده است.
در این حوزه برنامههای پیشروی ما ارتقای حضور نشریات فارسی زبان در حوزه علوم انسانی در پایگاههای استنادی معتبر دنیاست.
همچنین، در جهت تقویت و حمایت از علوم انسانی، شیوهنامه حمایت مالی از نشریات این حوزه تدوین شده که بر حسب آن، نشریات این حوزه در صورتی که بتوانند در پایگاههای بینالملی حضور یابند ۵/۱ برابر بیشتر از سایر حوزهها مورد حمایت مالی قرار میگیرند.
دستاورد دیگر آنکه در دولت یازدهم، فناوری پای خود را به حوزه علوم انسانی نیز باز کرد. در حال حاضر ۷ مرکز رشد در این حوزه مجوز گرفتهاند که در حوزههایی نظیر صنایع فرهنگی، تجارت الکترونیک، محیط زیست، گردشگری، زیارت، مشاوره، هنرهای قرآنی و مدیریت فعالیت میکنند.
در حوزه پژوهش نیز طی سالهای ۹۲ تا ۹۵، مجوز حدود ۴۰ واحد پژوهشی مرتبط با علوم انسانی صادر شده است.
در همین راستا، برگزاری جشنواره بینالمللی فارابی به منظور پاسداشت جایگاه علما و اندیشمندان این حوزه، جلوه ای از اقدامات وزارت علوم برای اعتلای علوم انسانی است.
جشنواره بینالمللی فارابی گشاینده راه برای رسیدن علوم انسانی به مقصد و هدف نهایی و آینه و تصویری از کمیت و کیفیت تولیدات علوم انسانی و دینی در ایران و بستری برای رشد آن است.
اگر این جشنواره را هم تصویری از وضعیت علوم انسانی و دینی در ایران و هم بستری برای بالندگی آن بدانیم، مهمترین دستاورد جشنواره برای تحقق اهداف فوقالذکر، زمینه‌سازی برای پرورش « عالِم انسانی» است. اگر جشنواره فارابی از طریق حمایت‌ها و تشویق‌هایی که از استادان و پژوهشگران انجام می‌دهد بتواند افقی را فراهم آورد که در آن امکان پرورش و رشد عالِم انسانی فراهم شود، می‌توان بیش از پیش به این جشنواره دل بست و رشد و بالندگی آن را شاهد بود.
اکنون که در هشتمین دوره برگزاری این جشنواره هستیم، این نوید را به جامعه علمی کشور می‌دهم که بر اساس ارزیابی‌های به عمل آمده در این هشت دوره به زودی دبیرخانه جشنواره بر اساس الگوهای علمی و روش‌شناختی، برآوردی از وضعیت علوم انسانی و اسلامی در ایران را به جامعه علمی ارائه می‌دهد. حتی این امکان فراهم آمده است که به طور منظم و سالانه، و البته بر اساس ارزیابی آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره، پایش علوم انسانی در ایران به صورت نهادی و مستمر شکل بگیرد.
همچنین اقداماتی موثر برای شکل‌گیری “شبکه نخبگان علوم انسانی” صورت گرفته است که امید است بیش از هر چیز موجب شناخت بیشتر و دقیق تر جایگاه علوم انسانی در روند سیاستگذاری علوم، تحقیقات و فناوری شود. امیدارم شما استادان، پژوهشگران و برگزیدگان با همراهی و هم‌فکری خود ما را در رسیدن به اهداف متعالی خود یاری کنید.
در پایان بار دیگر از حضور و همراهی شما بزرگواران سپاسگزاری می‌کنم.
