فناوری مانند تلفن هوشمند میآید و ناگهان کل فرهنگ ما را تغییر میدهد طوریکه تازه میفهمیم چیزها چقدر سریع شتاب میگیرند.
به گزارش خبرگزاری یوپنا_فناوری مانند تلفن هوشمند میآید و ناگهان کل فرهنگ ما را تغییر میدهد طوریکه تازه میفهمیم چیزها چقدر سریع شتاب میگیرند.
رِی کورزویلِ، آیندهنگر گوگل، با پیشبینیهای غالبا دقیقاش سرتیتر خبرها شده است، مثلا، رایانه انسان را در شطرنج شکست خواهد داد (در حاضر اتفاق افتاده است) یا ماشینهای خودران ما را به همهجا میبرند (در حال وقوع است).
اما به قول همکارش پیتر دیامندیس، درخشش کورزویل فقط در پیشبینیهایش نیست. در آن چیزی است که پیشبینیهایش نشان میدهند_ تز اصلی کورزویل، “قانون بازده شتاب” نام دارد.
این قانون بیان میکند که “اقدامات اساسی فناوریاطلاعات، خط سیرهای پیشبینیپذیر و نمایی را دنبال میکنند.”
کورزویل به فایننشال تایمز گفت: “واقعیت فناوریاطلاعات، پیشرفتنمایی آن است. ۳۰ گام خطی شما را به ۳۰ میرساند، یک، دو، سه، چهار، و در گام سیام شما در جایگاه ۳۰ قرار دارید. در رشدنمایی اینگونه است: یک، دو، چهار، هشت. و در گام سیاُم شما در جایگاه میلیارد قرار دارید.”
معروفترین مثال آن “قانون مور” است که به اسم مبتکر آن گوردن مور نام گرفته است. در ۱۹۶۵ مور پیشبینی کرد “شمار ترانزیستورهای به کار رفته در هر تراشه حدودا هر ۲۴ ماه دو برابر خواهد شد.”
اگر نشنیده باشید، باید بگوییم قانون مور درست بوده است. به این ترتیب که رایانههایی به اندازهی یک اتاق حالا در جیبتان جای میگیرند، یعنی بسیار قدرتمندتر شدهاند.
در نمایشگر۱ میتوانید شمار ترانزیستورها از ۱۹۷۱ تا ۲۰۱۱ و همخوانی آن به قانون مور را ببینید.
با اینکه توانمندسازی رایانهها در واقع شگفتانگیز است، قانون مور هنوز هم مطلق است.
به همین دلیل است که کورزویل برای تشریح این رشدنمایی دوست دارد از یک داستان استفادهکند. در زیر توصیفش را از رشد نمایی در مقالهی ۲۰۰۱ “شگفتی (سینگولاریتی) نزدیک است” میخوانید:
من علاقهمندم که داستان مخترع شطرنج و حامیاش، امپراتور چین را بگویم.
در پاسخ به پیشنهاد امپراتور مبنی بر اهدای جایزه به بازی جدید موردعلاقهاش، مخترع، یک دانه برنج روی مربع اول، دو دانه برنج روی مربع دوم، چهار تا روی مربع سوم گذاشت و به همین ترتیب ادامه داد. امپراتور به سرعت با ظاهری مهربان و فروتن جایزه را اهدا کرد.
نسخهی دیگر داستان این است که امپراتور وقتی به خانهی شصتوسوم میرسد و باید مجموعا ۱۸ میلیون تریلیون دانهی برنج بگذارد ورشکسته میشود. با این رقم اگر در هر اینچ مربع ده دانهی برنج قرار بگیرد، میتوان دوبار دور زمین، به علاوهی اقیانوسها را با برنج پوشاند. در نسخهای دیگر نیز مخترع، سرش را از دست میدهد.
در این داستان، وحشتناکترین، هیجانانگیزترین و رازآمیزترین جنبهی تز کورزویل نهفته است.
به نظر او ما جایی در وسط آن صفحهی شطرنج ایستادهایم.
کورزویل میگوید:
“باید اشارهکرد وقتی امپراتور و مخترع، اولین نیمهی صفحهی شطرنج را طیکردند تقریبا هیچ رویداد مهمی رخ نداده بود و همه چیز معمولی بود.”
او ادامه میدهد: “سپس به مخترع چند قاشق برنج داده شد، بعد چند کاسه برنج، بعد چند بشکه. بعد از اتمام نیمهی اول صفحهی شطرنج، مخترع یک زمین بزرگ انباشته از برنج داشت (۴ میلیارد دانه)، و امپراتور کمکم داشت متوجه میشد.”
و این درست مثل زمانی است که فناوری مانند تلفن هوشمند میآید و ناگهان کل فرهنگ ما را تغییر میدهد طوریکه تازه میفهمیم چیزها چقدر سریع شتاب میگیرند.
از همین رو است که کورزویل میگوید، انسانها طبیعتا خطی هستند_ و فناورینمایی است.
بنابر قانون بازدهشتاب، رشد بیامان، پیشبینیپذیر و نماییفناوری، انسانها را به دورانی میبرد که کورزویل آن را شگفتی مینامد.
او مینویسد “همچنان که رشدنمایی برای سرعتبخشیدن به نیمهی اول قرن بیستویکم ادامه دارد، به نظر میرسد که به انفجار بینهایتی میرسد، دستِکم از چشمانداز محدود و خطی انسانهای معاصر اینطور به نظر میرسد.”
“شگفتی” برای توصیف دورانی به کار میرود که هوش مصنوعی بر هوش انسانی به عنوان توانمندترین قدرت پردازشگر محیط تسلط مییابد.
پیامدهای آن لحظه _که اگر تزهای کورزویل درست باشند امکان وقوعشان هست_ به طور گستردهای قابل بحث است.
کورزویل خوشبین به نظر میرسد. او در ۲۰۱۳ به نیویورک تایمز گفت نانو رباتها سیستمهای ایمنی بدن ما را تا ۲۰۳۰ ارتقا میدهند و او کم و بیش برای یک زندگی همیشگی طرحریزی میکند. آوریل گذشته او به فایننشال تایمز گفت: او برای خلق نسخهی شبیهسازی شدهی پدر مرحومش طرحریزی میکند که میتواند هر غذایی را در ساحل مدیترانه با کمک واقعیت مجازی بخورد. لری پیج آنقدر تحتتأثیر کورزویل قرار گرفت که او را مهندس ارشد گوگل کرد و کورزویل میتواند بر روی هوش مصنوعی برای این غول جستوجو کار کند.
اما برخی دیگر از ذهنهای نوآور بزرگ دنیا دربارهی کلیت این “شگفتی” کمتر هیجانزده شدند.
چرا حکمرانی فناوری بر آینده وحشتناک است؟
الون ماسک بارها گفته است ما باید از این فناوریهای پیشرفته بترسیم. به گفتهی او “با هوش مصنوعی، شیاطین را فرا میخوانیم” و این “بزرگترین تهدید هستی برای انسانها است”.
ولی برای بقیهی ما، مسئله این نیست که قانون بازدهشتاب خوب است یا بد. همانطوری که الان وجود دارد.
منبع: فوربس