صداوسیما اعلام کرده است که جمعه هشتم اردیبهشت ماه اولین مناظره انتخاباتی نامزدها حول مسائل اقتصادی- اجتماعی برگزار می‌شود. این مناظره در کنار دو مناظره دیگر در روزها ۱۵ و ۲۲ اردیبهشت برگزار می شود مناظره ۱۵ اردیبهشت حول مسائل سیاسی است و مناظره ۲۲ اردیبهشت باز هم درباره مسائل اقتصادی است.
صداوسیما اعلام کرده است که جمعه هشتم اردیبهشت ماه اولین مناظره انتخاباتی نامزدها حول مسائل اقتصادی- اجتماعی برگزار می‌شود. این مناظره در کنار دو مناظره دیگر در روزها ۱۵ و ۲۲ اردیبهشت برگزار می شود مناظره ۱۵ اردیبهشت حول مسائل سیاسی است و مناظره ۲۲ اردیبهشت باز هم درباره مسائل اقتصادی است.
به گزارش یوپنا به نقل از فرارو، تنظیم دو مناظره اقتصادی برای نامزدهای انتخابات قابل توجه است، چرا که منتقدان حسن روحانی، رییس جمهور معتقدند که دولت او در حوزه اقتصاد بسیار ضعیف عمل کرده است. آن ها این حوزه را پاشنه آشیل دولت روحانی می دانند. اکنون صداوسیما فرصت مناسبی برای منتقدان دولت فراهم کرده است تا با استفاده از به تعبیر خود “پاشنه آشیل” دولت روحانی به عملکرد او حمله کنند.
از طرف دیگر دولت روحانی معتقد است عملکرد قابل قبولی در حوزه اقتصادی داشته است. روحانی می گوید یک ویرانه تحویل گرفته است، از آن آواربرداری کرده و اکنون در حال ساختن اقتصاد است.
جدال اقتصادی این دو دیدگاه در مناظره اول می تواند به عرصه وزن کشی و بررسی عیار ادعاهای دو طرف تبدیل شود. از این جهت مناظره اول اهمیت بسیار بالایی دارد. با توجه به این که مخالفان حسن روحانی گارد تهاجمی علیه او گرفته اند و از سوی دیگر او در لاک دفاعی قرار دارد، این مناظره می تواند نشان دهد که نامزدها چه چیزی در چنته دارند.
با این حال با توجه به این که یک مناظره اقتصادی دیگر در کار است و مناظره این هفته ترکیبی از مسائل اقتصادی و اجتماعی را در بر می گیرد ممکن است نامزدهای منتقد عملکرد اقتصادی حسن روحانی ترجیح دهند به جای حمله به او سیاست های اقتصادی خود را تشریح کنند.
تاکنون ابراهیم رئیسی نامزد اول اصولگرایان چیزی از برنامه ها خود را منتشر نکرده است. او در اظهار نظرهایش فقط به بیان مطالبی در نقد عملکرد دولت پرداخته است. اما محمد باقر قالیباف تاکنون وعده های اقتصادی مهمی را مطرح کرده است. وعده هایی که انتقادهای زیادی را نیز درپی داشته است. برخی کارشناسان معتقدند وعده قالیباف رویایی و تحقق ناپذیرند. آن ها قالیباف را متهم به اظهار نظرها پوپولیستی می کنند.
او هنگام ثبت نام در انتخابات وعده داد: «در یک دوره چهار ساله با انقلابی اقتصادی درآمد کشور را دو و نیم برابر افزایش دهم، ۵ میلیون شغل ایجاد کنم، نظام مالیاتی را به نفع ۹۶ درصد مردم تغییر دهم و از همه مهم‌تر برنامه‌ای مدون و دقیق برای حل مشکلات فوری اقشار کم‌درآمد اجرا کنم.»
علی‌اکبر عرب‌مازار-استاد اقتصاددانشگاه شهید بهشتی درباره روند مناظره اول می گوید: «اشــتـغال، رکــود و معیشت مردم»؛ به نظر می‌رسد این موضوع‌ها محور تاختن کاندیداهای طیف مخالف روحانی در نخستین مناظره انتخاباتی باشد؛ گمان می‌کنم مخالفان بیش از آنکه روی مبانی علم اقتصاد دست بگذارند، مباحث مناظره را به سطح می‌آورند تا از این راه بتوانند موفقیتی در مناظره‌ها به‌دست آورند.»
به اعتقاد این اقتصاددان منتقدان حسن روحانی “احتمالا روی موضوع بیکاری مانور بیشتری خواهند داد؛ چراکه گمان می‌کنند حرف دل مردم را خواهند زد.” عرب مازار می گوید: «آنها ممکن است در حمله‌های ساخت‌یافته و تکنیکی به این اشاره کنند که دولت یازدهم پس از برجام و حتی پیش از آن دقیق و شفاف از برنامه‌های اقتصادی و پارادایمی مشخص برای اداره اقتصاد کشور بهره نجست.»
عرب مازار پیش بینی می کند نامزدهای منتقد عملکرد دولت “تیم اقتصادی” حسن روحانی را زیر سوال خواهند برد.
او همچنین می گوید: «احتمالا کاندیداهای طیف مخالف بیشتر به موضوع‌های پوپولیستی اشاره خواهند کرد؛ چراکه شنونده‌ها و بیننده‌های تلويزیون حافظه کوتاه‌مدتی دارند و به لحظه توجه می‌کنند. به هر روی به گمان من آقای روحانی در مناظره اقتصادی می‌تواند به آسانی از عملکردی که داشته دفاع کند؛ چراکه در مجموع مقایسه بين آنچه تحویل گرفته و آنچه تحویل می‌دهد، پذيرفتني است.»
اما حسن روحانی کاندیدای اصلی اصلاح طلبان و میانه روها با همراهی معاون اولش، اسحاق جهانگیری چه رویکردی در برابر انتقادات در پیش خواهد گرفت؟
سعید لیلاز تحلیلگر مسائل اقتصادی و سیاسی در این‌باره معتقد است: « تنها راهی که روحانی برابر این حملات در یک مناظره زنده تلویزیونی دارد، این است که بسیار صریح و توانمند -خلاف رفتاری که در چهار سال گذشته از خود بروز داده است- از «افتضاحی» که تحویل گرفته است، پرده‌برداری کند و واقعیت عمیق و سیاه آنچه را دیده به مردم بگوید.»
حسین راغفر تحلیلگر مسائل اقتصادی و اجتماعی و استاد دانشگاه نیز نظری مشابه نظر عرب مازار و لیلاز دارد. او که خود از منتقدان اقتصادی دولت حسن روحانی است در گفت و گو با فرارو پیش بینی کرد “مناظره های انتخاباتی امسال شباهت‌هایی با مناظره های انتخاباتی سال ۸۸ خواهد داشت.”
به گفته او “برخی نامزدها به دولت حمله می کنند و اظهارات و شعارهای تندی علیه دولت مطرح می شود. شعارهایی که عموما بدون ارائه راه حل خواهد بود.”
راغفر معتقد است: «عملکرد اقتصادی دولت قطعا بدون نقص نبوده است و دولت مشکلات زیادی از جمله جهت گیری غلط اقتصادی داشته است. اما نباید فراموش کرد که بحران های اقتصادی کنونی که بسیاری از مسائل اجتماعی هم ریشه در آن ها دارد، محصول عملکرد بسیار ضعیف دولت های نهم و دهم بوده است. احتمالا در مناظره ها نامزدهای منتقد دولت این ریشه ها را بررسی نخواهند کرد.»
راغفر گفت: «مردم توجه داشته باشند که بسیاری از اظهارات و موضع گیری‌های انتخاباتی به سرعت قابل اجرا نیست، بسیاری از راه حل هایی که مطرح می شود به لحاظ فنی الزامات و نیازهای دارد که در شرایط کنونی اقتصاد کشور فراهم نیست.»
به اعتقاد این استاد دانشگاه “هرکس در مناظرات راه حل منطقی‌تری ارائه کند و از وقار و ادب انتخاباتی برخوردار باشد موفق‌تر است.”
او با بیان این که “حملات تند به دولت بیشتر جنبه سیاسی دارد” گفت: «نامزدهایی که این راه را در پیش گیرند، خود راه حلی برای رفع مشکلات اقتصادی ندارند. آن ها عموما حتی شناختی نسبت به مسائل ندارند اگر داشتند، عمق مشکلات را درک می کردند و شعار های ناصواب مطرح نمی کردند.»
او درباره رویکرد روحانی دربرابر انتقادات احتمالی از عملکرد اقتصادی اش در مناظره ها گفت: «یکی از کاستی های عملکرد دولت این بود که از ابتدا باید گزارش جامع به مردم می دادکه چه چیزی را تحویل گرفته است. اگر این اتفاق رخ می داد امروز با این مسائل روبه رو نبودیم. یک نظریه اقتصادی وجود دارد که می گوید نمی توانیم فارغ از مسیر طی شده گذشته مسیر تازه ای را در پیش بگیریم. آقای روحانی باید به عمق فساد و عمق کج روی های دولت گذشته بپردازد ضمن این که به این اعتراف کنند که کاستی‌هایی در دولت بوده است و سعی کرده است این کاستی ها را رفع و رجوع کند.»
