همه پرسی استقلال کردستان؛ تنش پسا داعشی خاورمیانه

با وجود مخالفت جامعه بین الملل از اقدام تنش زای کردستان عراق مبنی بر برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق، این همه پرسی از ساعت ۸ صبح دوشنبه به وقت محلی آغاز و نتایج اولیه آن از پیشتازی موافقان استقلال کردستان حکایت دارد.

به گزارش یوپنا به نقل از سی ان ان، در جریان آماده سازی عراق برای رهایی کامل از دست داعش، فصل جدیدی در تاریخ پرتلاطم این کشور ظهور کرد؛ بزرگترین اقلیت قومی این کشور یعنی کردها اقدام به اعمال فشار برای استقلال و جدائی از عراق کردند.

در حالی که جامعه بین الملل، عراق جنگ زده را در معرض دور جدیدی از آشوب و درگیری می بیند، کردهای عراق در انتظار اعلام استقلال از این کشور به عنوان اوج حرکت های ملی گرایانه شان در حدود یک قرن هستند.

۳۰ میلیون کرد؛ عمدتاً اقلیت کشورهای خاورمیانه را تشکیل می دهند، که از این میزان ۱۰% در سوریه، ۱۹% در ترکیه، ۲۰-۱۵% در عراق و تقریباً ۱۰% در ایران هستند. آن ها تاکنون دولتی مستقل برای خود نداشته اند.
بازیگران عرصه ی بین الملل به دنبال ایجاد ثبات در دوران پساداعشی در خاورمیانه هستند و به طور ضمنی مخالفت خود را با این همه پرسی اعلام کرده اند. مبارزان کرد، به عنوان یکی از تأثیرگذارترین متحدین در مبارزه با گروه های تروریستی در شمال عراق و سوریه بوده اند.
در این میان حکومت اقلیم کردستان، بغداد را متهم به عهدشکنی در راستای اعطای حق برابری به آن ها می کند.
مسعود بارزانی در ملاقاتی که با وزیر دفاع انگلستان داشت، گفت: اگر ما نمی توانیم شریک خوبی برای عراق شویم، ولی همسایه ی خوبی برای آن ها خواهیم بود.
بارزانی افزود: منطقه کردستان پس از رفراندوم مذاکرات خوبی را با بغداد خواهد داشت.

به دنبال برخورد و درگیری میان موافقان و مخالفان رفراندوم در هفته گذشته، که در پی آن یک نفر کشته شد، محدودیت آمد و شد در شهر کرکوک اعمال شد.
کرکوک؛ به واسطه ی اهمیت اقتصادی و حضور کردها، اعراب و ترکمن ها از سوی دولت عراق و اقلیم کردستان مورد مناقشه است.
در صورتی که کرکوک؛ این شهر پر درآمد نفتی به دولت مستقل کردستان بپیوندد، در این صورت دولت مرکزی عراق که این روزها با بی پولی دست و پنجه نرم می کند، از درآمدهای نفتی آن بی بهره خواهد شد. نجم الدین کریم؛ استاندار کرکوک که از برگزاری این رفراندوم حمایت کرد، از سوی دولت مرکزی عراق برکنار شد، اما با حمایت کردستان عراق، به کار خود ادامه می دهد.
دادگاه عالی عراق پیش از این دستور تعلیق این رفراندوم را صادر کرده بود.

به جز عراق، چه کشورهایی مخالف این رفراندوم بودند؟
آمریکا، انگلیس، ترکیه، ایران و سازمان ملل به حکومت اقلیم کردستان در خصوص برگزاری این رفراندوم هشدار داده بودند.
هفته ی گذشته وزیر دفاع انگلیس در بغداد اظهار داشت: برگزاری رفراندوم یک اشتباه است و می تواند کمپین مهم غلبه بر داعش را کم اهمیت کند.
روز پنجشنبه سازمان ملل در بیانیه ای اعلام کرد: اعضای شورای امنیت نسبت به تأثیر بالقوه بی ثبات کننده دولت اقلیم کردستان در اجرای یکجانبه رفراندوم در هفته ی آینده اظهار نگرانی کردند.
وزرای امور خارجه ترکیه، ایران و عراق نیز در همان روز پس از یک ملاقات سه جانبه در بیانیه ای صراحتاً مخالفتشان را با برگزاری این همه پرسی اعلام کردند.
در بیانیه ای که از سوی این سه کشور صادر شده است، آمده: این رفراندوم می تواند پیروزی بر داعش را که به سختی حاصل شده در معرض خطر قرار داده و کشمکش های جدیدی را در منطقه به راه بیندازد.
در این میان سوریه نیز که تا پیش از برگزاری این همه پرسی سکوت اختیار کرده بود، امروز اعلام کرد: فقط عراق واحد را به رسمیت می‌شناسد و هر گونه اقدامی را که منجر به تجزیه عراق شود را رد می کند.

تنها کشور حامی جدائی کردها، اسرائیل است و بنیامین نتانیاهو؛ نخست وزیر رژیم صهیونیستی اخیراً در اظهاراتی وجود یک دولت مستقل برای کردها را حق مشروع آن ها دانسته و نسبت به کسب این امتیاز اعلام حمایت کرده است.

به گزارش یوپنا، گفتنی است همه پرسی در کردستان عراق در ساعت ۸ صبح امروز به وقت محلی آغاز شده است.
از مهمترین رویدادهای رخ داده از زمان آغاز این همه پرسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-نخست وزیر عراق به نیروهای امنیتی این کشور دستور داد که برای حمایت از شهروندان در مناطق تحت سیطره اقلیم کردستان که مورد تهدید و اجبار واقع می شوند، وارد عمل شوند.

– ترکیه مرزهای زمینی اش با کردستان عراق را به سمت ترکیه یک طرفه کرد. عبور به سمت کردستان عراق از مرزهای زمینی ترکیه ممنوع شد.
– دولت ترکیه بستن مرزهای زمینی با کردستان عراق را تکذیب کرد و گفت که تنها اقدامات امنیتی را در مرز افزایش داده است.
– هواپیماهای جنگی ارتش ترکیه بخش هایی از مناطق کوهستانی شمال عراق را هدف قرار دادند. ­جنگنده های ترکیه ارتفاعات زاپ ، آواشین و باسیان در شمال عراق را بمباران کردند/خبرگزاری صداوسیما
– استاندار کرکوک رای خود را به صندوق انداخت. او از سوی دولت مرکزی عراق برکنار شده اما با حمایت کردستان عراق، به کار خود ادامه می دهد. استان نفتخیز کرکوک عراق، خارج از منطقه کردستان عراق است اما تحت کنترل نظامیان کردستان عراق است.
– به درخواست دولت مرکزی عراق مرزهای هوایی ایران بر روی اقلیم کردستان بسته شد.

شایان ذکر است: این همه پرسی در ۴ استان کردستان عراق (اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه) و در بخش های دیگر خارج از منطقه کردستان عراق برگزار می شود.

منبع اصلی

مترجم: میثم خاکپور