پنج روز تا زمان اعلامی رئیس جمهوری آمریکا برای تصمیم گیری درباره ماندن و یا خروج از آن که نقض آشکار پیمان بین المللی تایید شده درشورای امنیت سازمان ملل خواهد بود، باقی مانده و همزمان مخالفت های کشورهای مختلف به ویژه متحدان اروپایی واشنگتن با رویکردهای دونالد ترامپ در این زمینه روزافزون شده است.
پنج روز تا زمان اعلامی رئیس جمهوری آمریکا برای تصمیم گیری درباره ماندن و یا خروج از آن که نقض آشکار پیمان بین المللی تایید شده درشورای امنیت سازمان ملل خواهد بود، باقی مانده و همزمان مخالفت های کشورهای مختلف به ویژه متحدان اروپایی واشنگتن با رویکردهای دونالد ترامپ در این زمینه روزافزون شده است.
به گزارش یوپنا به نقل از ایرنا، اکنون ترامپ پیش از همیشه در تنگنای مخالفت با تهدیدهای ضدبرجامی کاخ سفید قرار گرفته است. بر خلاف شرایط پیش از برجام که واشنگتن برای هر حرکت ضدایرانی پیروی بی قید و شرط اتحادیه اروپا و همراهی های روسیه، چین وبسیاری از کشورهای دیگر را داشت، در زمان حاضر آمریکا شاهد مخالفت های گسترده بین المللی به ویژه بین اروپایی ها و از جمله انگلیس است.
ترامپ تهدید کرده اگر شرکای اروپایی تا ۱۲ می (۲۲اردیبهشت) «نواقص» برجام را رفع نکنند، از آن خارج میشود،در حالیکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۰ بار پس از امضای توافق پایبندی ایران به تعهدات هستهای را تائید کرده است.
**تداوم مواضع ایران و طرح های مقابله ای با نقض برجام توسط آمریکا:
همزمان با مخالفت گسترده بین المللی با مواضع ضدبرجامی ترامپ، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیزدیروز(یکشنبه)درجمع مردم شهرستان سبزوار استان خراسان رضوی تاکید کرد: آمریکا همیشه علیه ملت ما فتنه کرده، اما هیچگاه در برابر عظمت ایران موفقیت به دست نیاورده است. این بار نیز دوباره اشتباه می کند و اگر بخواهد از برجام خارج شود، خواهد دید که پشیمانی تاریخی برای او خواهد بود.
رئیس جمهوری گفت: به ملت ایران با صراحت می گویم از چند ماه پیش تمامی دستورات لازم به بخش های اجرایی کشور از جمله سازمان انرژی اتمی داده شده است. چند روز پیش نیز با مسئولان ارشد این سازمان صحبت کردم. مسیر ما روشن است و در بخش اقتصادی نیز دستورات لازم را گرفته ایم.
روحانی افزود: در برجام سال ۹۲بنای دولت و ملت ایران این بود که با ایران هراسی دروغینی که آمریکا و رژیم صهیونیستی دردنیا ایجاد کرده بودند، مبارزه کند و به جهان ثابت کنیم ایرانیان صلح طلب هستند. از این رو موفق شدیم سیاست خارجی را با هزینه کمتر اما با عزت و سربلندی پیش ببریم. همانطور که رزمندگان ایرانی در میدان دفاع مقدس پیروز بودند، نشان دادیم دیپلمات های ایرانی نیز با بهترین توانمندی و منطقی ترین سخنان می توانند پای میز مذاکره مقابل دنیا و شش قدرت بزگ جهان سخن گفته و منطق خود را به کرسی بنشانند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نیز جمعه گذشته در پیامی ویدئویی آمریکا و اروپا را خطاب قرار داد و اتمام حجت کرد که هیچگونه مذاکره مجدد یا قرارداد دیگری درباره اعمال محدودیت برای فعالیت های هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی خارج از مفاد برجام و نیزموضوع موشک های دفاعی ایران پذیرفته نیست و پایبندی به برنامه جامع اقدام مشترک زمانی ممکن است که همه طرف ها از آن منتفع شوند.
ظریف تاکید کرد:بنابراین به نفع ایالات متحده است که هرچه زودتر اجرای تعهدهای خود را آغاز کند و جز آن این آمریکا – و تاکید می کنم تنها آمریکا – خواهد بود که می بایست همه مسئولیت عواقب عدم اجرای تعهدات خود را بپذیرد.
** مواضع اعلامی انگلیس و تداوم مخالفت های جهانی با تهدید ترامپ علیه برجام:
در حالیکه پیشتر آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در مذاکرات جداگانه با رئیس جمهوری آمریکا در واشنگتن بر مواضع برلین و پاریس برای حفظ برجام تاکید کرده اند، انگلیس نیز به آنان پیوسته و اعلام کرده خروج از توافق هسته ای اشتباه است.
به گزارش امروز(دوشنبه)ایرنا، بوریس جانسون وزیرخارجه انگلیس که برای گفتوگو بامقامهای ارشد دولت آمریکا برای ماندن دربرجام راهی واشنگتن شده، در یادداشتی برای روزنامه نیویورک تایمز نوشت: در این زمانه حساس، کنار گذاشتن برجام و برداشتن محدودیتها علیه ایران یک اشتباه است.
وی همچنین بااشاره به ادعاهای اخیر نخستوزیر رژیم صهیونیستی درباره وجود یک برنامه مخفی هسته ای در ایران افزود: این اسناد مؤید اهمیت حفظ برجام و اعمال محدودیت ها است.
وزیر خارجه انگلیس تصریح کرد که به اعتقاد من هر گزینهای غیر از برجام بدتر است.
نماینده دائم فرانسه در سازمان ملل متحد نیز برجام را راهکاری مطمئن برای حفظ صلح و امنیت جهانی دانست و گفت: اولویت و خواست پاریس، حفظ توافق هسته ای با ایران (برجام) است.
فرانسوا دلاتره درگفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرناگفت: مکرون افزون بر مذاکره با رئیس جمهوری آمریکا، در تماس تلفنی با همتای ایرانی بیش از یک ساعت در خصوص برجام صحبت داشت که این امر حاکی از جدیت محض پاریس در خصوص برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای ایران است.
دلاتره درپاسخ به این پرسش که موضع پاریس درصورت خروج رئیس جمهوری آمریکا ازبرجام چه خواهد بود؟ تصریح کرد: همانطور که رئیس جمهوری فرانسه همواره بر آن تاکید داشته، برجام راهکاری مطمئن برای حفظ صلح وامنیت جهانی و اولویت خواست حفظ این توافق است.
رئیس جمهوری فرانسه نیز سوم اردیبهشت پس ازدیدار با ترامپ با حضور در کنگره آمریکا ضمن تاکید بر ضرورت ثبات و احترام به حاکمیت ایران، گفت: برجام را همه امضا کرده ایم و به هیچ وجه از آن خارج نخواهیم شد.
روسیه و چین هم در بیانیه ای مشترک بر حمایت کامل خود از اجرای موثر برجام به شکلی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تصویب شده، تاکید کرده اند.
در بیانیه مشترک روسیه و چین آمده است: دو کشور این واقعیت را می پذیرند که اجرای پایدار ومستمر برجام سهم قابل توجهی در تحکیم ساختار جهانی منع اشاعه هسته ای و نیز امنیت بین المللی دارد. اطمینان داریم امضای این توافق به وضوح نشان داد که مسائل مشکل دار در عرصه عدم اشاعه تسلیحات فقط می تواند از راه های سیاسی-دیپلماتیک مطابق پیمان ان.پی.تی حل و فصل شود.
سران کشورهای اروپایی و بیش از ۱۲۰ کشور عضو پیمان منع اشاعه سلاح های هسته ای(ان.پی.تی) نیز از بیانیه روسیه و چین در دفاع از برجام که در دومین نشست کمیته مقدماتی کنفرانس بازنگری پیمان ان.پی.تی منتشر شد، حمایت کرده اند.
دفتر نخستوزیری انگلیس نیز با انتشار بیانیه ای با تاکید بر حفظ توافق هسته ای، اعلام کرد که این کشور همراه فرانسه و آلمان توافق کردند، برجام همچنان بهترین گزینه است.
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز که بارها بر اهمیت حفظ برجام و پابرجا نگهداشتن آن به عنوان یک توافق بین المللی تاکید داشته، اعلام کرده آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکنون در ۱۰ گزارش خود پایبندی ایران به پیمان امضا شده را تایید کرده است.
مک تورنبری عضو ارشد جمهوریخواه کنگره آمریکا هم خطاب به ترامپ گفت که خروج از توافق هسته ای با ایران یک اشتباه است و سبب دوری واشنگتن از متحدان اروپایی می شود.
** واشنگتن پست: مخالفت اروپا با دنباله روی از ترامپ برای بازگشت تحریم های ضدایرانی:
این روزنامه آمریکایی با تاکید براینکه اگر آمریکا بخواهد تحریم های سخت تر علیه ایران اتخاذ کند، یقینا خود را فریب داده است.
واشنگتن پست تاکید کرد: اتحادیه اروپا مقابل شرکت هایی که به تبعیت از تحریم های آمریکا از تجارت کردن با ایران خودداری کنند، خواهد ایستاد و مشوق های مالی به آنها عرضه خواهد کرد تا به کار خود ادامه بدهند و اگر واشنگتن نیز شرکت های اروپایی را جریمه کند، اتحادیه اروپا هم اقدامات تلافی جویانه تجاری انجام خواهد داد.
به نوشته این روزنامه، «اگر ترامپ در برجام بماند و در عوض تحریم هایی هرچه سخت تر علیه تهران مقرر کند، یقینا خود را فریب داده است. از سوی دیگر، چنانچه سند و مدرک روشنی دال بر عهد شکنی ایران در قبال برجام در میان نباشد، هر فشار اقتصادی که آمریکا علیه ایران اجرا کند؛ اثرش به مراتب کمتر از فشارهای مشابهی است که پیش از توافق اجرا شده بود.»
واشنگتن پست تاکید کرده که همه مقام های آمریکا شهادت داده اند، ایران به توافق عمل کرده است، اما ترامپ می گوید این توافق نتوانسته اهداف مورد نظر را تامین کند.
** ارزیابی:
اکنون ترامپ برای هر تصمیمی جز عمل به تعهدات تصریح شده آمریکا در برجام و ماندن در توافق مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل مواجه با مخالفت های بین المللی است و همه اعضای ۱+۵ (جز واشنگتن) مخالف هر گونه نادیده گرفتن یا تضعیف توافق هسته ای هستند و ایران نیز اعلام کرده با هرگونه تسری این پیمان به هر موضوع دیگری مخالف است.
بنابر این اگر ترامپ ناکارآمدی سیاست خارجی ماجراجویانه خود را با خروج آمریکا از برجام تکمیل کند و تعهد رسمی این کشور را نادیده بگیرد، ایران نیز رویکردهای لازم را در تمامی عرصه ها خواهد داشت.
از سوی دیگر، این اروپا، پکن و مسکو هستند که باید به اعتبار نتیجه هرگونه مذاکرات دوجانبه و گروهی با واشنگتن امیدوار نباشند، زیرا کاخ سفید به آسانی و بنا بر منفعت جناحی یا حزبی می تواند تمامی توافقنامه های فیمابین، بین المللی و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را که خود نیز به آن رای مثبت داده است، نقض کند.