به گفته منابع آگاه، خروج آمریکا از برجام به معنای لغو ۳۸ میلیارد دلار قراردادهای فروش هواپیما بین تهران و شرکت های غربی است و شرکت ایرباس را نسبت به رقیب آمریکایی اش بوئینگ در معرض ریسک های بزرگتری قرار می دهد.
به گزارش یوپنا، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا این هفته اعلام کرد، از توافق هسته ای خارج می شود و مقامات دولت وی نیز گفته اند که مجوزهای صادراتی صادر شده برای فروش هواپیما به ایران را لغو خواهند کرد.
تهران ۲۰۰ هواپیمای مسافربری به مبلغ ۳۸٫۳ میلیارد دلار برای شرکت ایران ایر سفارش داده که شامل ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس، ۸۰ فروند هواپیمای بوئینگ و ۲۰ فروند هواپیمای ای تی آر است.
شرکت ایرباس که ماه گذشته به دلیل کاهش تقاضای بین المللی ناگزیر شد بخشی از برنامه های تولیدی خود را کاهش دهد، نیاز بیشتری به سفارشات ایران جهت خرید جت های پهن پیکر دارد. ایران ۵۳ فروند هواپیمای پهن پیکر از ایرباس و ۳۰ فروند از بوئینگ سفارش داده که هنوز ساخته نشده اند.
۳ منبع صنعتی گفتند، از دست رفتن این قراردادها ضربه بیشتری به خط تولید جدیدترین هواپیمای پهن پیکر ایرباس، یعنی ای ۳۳۰ نئو خواهد زد که در فاصله چند ماه مانده به ارائه آن با تقاضای ضعیفی مواجه است. ایران ایر پس از شرکت ایر آسیا دومین مشتری بزرگ این هواپیماست.
اما در مقابل، دنیس مویلنبورگ، مدیر شرکت بوئینگ ماه گذشته این سیگنال را ارسال کرد که شرکت وی پس از تلاش های گسترده برای بهبود سطح فروش هواپیماهای پهن پیکر خود، دیگر مثل گذشته به سفارشات ایران وابسته نیست.
ایرباس و بوئینگ گفته اند تصمیم آمریکا را مورد بررسی قرار خواهند داد، اما از اظهارنظر در مورد ریسک هایی که با آن مواجه اند خودداری کرده اند. جف کنیتل، رئیس به آمریکای شرکت ایرباس گفته: «ما کار درست را انجام خواهیم داد.»
هیچ یک از این دو شرکت به آن اندازه نگران بر هم خوردن قرارداد فروش مجموعا حدودا ۱۰۰ فروند هواپیمای باریک پیکر به ایران نخواهد بود، زیرا تقاضا برای خرید این نوع جت ها بالاست و این شرکت ها مشکلی برای تخصیص خط تولید های خود به دیگر خریداران نخواهند داشت.
منابع اروپایی گفتند، ایرباس از دست دادن توافق تاریخی خود با ایران که آماده سازی آن ماه ها به طول انجامید را پذیرفته است.
لغو قراردادهای فروش هواپیما به ایران همچنین به فهرست سفارشات سال ۲۰۱۸ شرکت ایرباس بیش از شرکت بوئینگ لطمه خواهد زد.
لغو سفارشات ایران، که ایرباس برای عقب نماندن از رقابت با بوئینگ آنها را در فهرست سفارشات خود به ثبت رسانده، موجب حذف ۸۶ سفارش قطعی از فهرست سفارشات شرکت ایرباس در سال جاری خواهد شد.
ریچارد ابولافیا، تحلیلگر گروه تیل گفت: «ایرباس خیلی مشتاقانه سفارشات ایران را در فهرست سفارشات خود گنجاند، اما بوئینگ محافظه کار تر بود. از این رو ایرباس اندکی بیشتر لطمه خواهد دید.»
با این وجود، خط تولید هواپیماهای پهن پیکر بوئینگ هم عاری از ریسک نیست.
ابولافیا گفت: «با توجه به امیدواری هایی که دو در مورد درآمد فروش هواپیماهای پهن پیکر داشتند، هیچ کدامشان در حال حاضر احساس خوبی از به هم خوردن این قراردادها ندارند.»
شرایط برای شرکت کوچک اما پرسود ای تی آر اندکی متفاوت است. تحلیلگران می گویند، این شرکت تاکنون ۸ فروند هواپیما به ایران تحویل داده و از نظر تعداد تحویل هواپیما بهتر از دو رقیب بزرگتر خود عمل کرده است. به نظر می رسد که این شرکت همچنان قصد دارد در اواخر امسال بقیه سفارشات ایران را نیز تحویل دهد و خواهد توانست قبل از اتمام مهلت ۹۰ روزه در ماه اوت یک یا دو فروند هواپیمای دیگر را نیز به تهران تحویل دهد. اما این شرکت احتمالا با تصمیمات صنعتی دشواری در مورد بقیه هواپیماهای سفارش داده شده توسط ایران مواجه خواهد بود.
منبع: تسنیم