نمایندگان پارلمان پاکستان عمران خان، برنده انتخابات پارلمانی پاکستان و رهبر حزب “تحریک انصاف” را به عنوان نخستوزیر برگزیدند.
نمایندگان پارلمان پاکستان عمران خان، برنده انتخابات پارلمانی پاکستان و رهبر حزب “تحریک انصاف” را به عنوان نخستوزیر برگزیدند.
با این رأی راه برای تشکیل دولت ائتلافی توسط عمران خان، بازیکن پیشین کریکت و مربی تیم ملی این کشور، هموار شده است.
پارلمان پاکستان با ۱۷۶ رأی نخستوزیری عمران خان را تثبیت کرده است. او برای پیروزی به ۱۷۲ رأی نیاز داشت. شهباز شریف، رقیب او از حزب “مسلم لیگ” شاخه نواز، توانست ۹۶ رأی به دست بیاورد.
مهر در گزارشی از دلایل پیروزی حزب عمران خان در انتخابات نوشت:
مراسم سوگند عمران خان نخست وزیر جدید پاکستان ۲۷ مرداد در این کشور برگزار می شود. حزب تحریک انصاف پاکستان به رهبری عمران خان در انتخابات پارلمانی سوم مرداد با کسب ۱۱۵ کرسی از مجموع ۲۷۰ کرسی مجلس ملی، برنده اصلی این انتخابات شد. دلیل پیروزی حزب عمران خان در انتخابات پارلمانی پاکستان چیست؟ اساسا پایگاه مردمی حزب عمران خان چه کسانی هستند ؟ دولت جدید پاکستان در عرصه داخلی وسیاست خارجی با چه چالش هایی روبرو است؟
نتایج انتخابات پارلمانی پاکستان
حزب تحریک انصاف پاکستان به رهبری عمران خان در انتخابات سوم مردادماه با کسب ۱۱۵ کرسی از مجموع ۲۷۰ کرسی به عنوان پیروز انتخابات معرفی شد.
حزب «مسلم لیگ» شاخه نواز (PMLN) به ریاست «شهباز شریف»، نزدیکترین رقیب انتخاباتی وی در انتخابات، موفق به کسب ۶۲ کرسی شد.حزب مردم پاکستان (PPP) نیز با کسب ۴۳ کرسی پس از دو حزب تحریک انصاف و مسلم لیگ در جایگاه سوم قرار گرفته است. احزاب مستقل نیز ۱۲ کرسی مجلس ملی پاکستان را کسب کردند و حزب موتلفه مجلس متحده عمل (MMA) توانست ۱۲ کرسی، حزب جنبش متحده قومی ۶ و حزب مسلم لیگ قائد نیز ۵ کرسی را به دست آورد. در مجموع ۱۲ هزار و ۵۷۰ نامزد انتخاباتی برای کسب ۸۴۹ کرسی مجالس ملی و ایالتی این کشور رقابت کردند. از جمعیت ۲۰۷ میلیون نفری پاکستان بیش از ۱۰۵ میلیون نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات پارلمانی پاکستان بودند اما این سوال مطرح است که دلیل پیروزی حزب عمران خان در انتخابات پارلمانی اخیر پاکستان چیست؟ اساسا پایگاه مردمی حزب عمران خان چه کسانی هستند؟
علل پیروزی حزب «تحریک انصاف» به رهبری عمران خان
کارشناسان تاکنون تحلیل های مختلفی درباره چرایی پیروزی حزب انصاف به رهبری عمران خان در انتخابات پارلمانی پاکستان مطرح کردند. به طور کلی ناظران سیاسی درباره چرایی پیروزی عمران خان در انتخابات پارلمانی دو دیدگاه متفاوت ارائه کردند:
الف) نارضایتی مردم از عملکرد دو حزب اصلی
برخی از ناظران سیاسی نارضایتی مردم از عملکرد دو حزب مردم و مسلم لیگ را عامل پیروز ی عمران خان می دانند .البته در این میان شعارهای جذاب انتخاباتی مثل مبارزه با فساد و ایجاد رفاه و اشتغال برای زنان، توجه به رای اولی ها و جوانان، موضوعات دیگری هستند که به پیروزی حزب تحریک انصاف کمک کرده است.
ب) ارتش و مهندسی انتخابات پارلمانی
برخی دیگر از کارشناسان نیز بر این باورند که مهندسی انتخابات از سوی ارتش عامل پیروزی عمران خان در انتخابات پارلمانی پاکستان است. از نظر این عده از کارشناسان مجموعه شرایط پاکستان اقتضاء می کند که ارتش در پوشش حزب تحریک انصاف و نه از راه کودتا، قدرت را به دست بگیرد. همان طور که اشاره شد در انتخابات پارلمانی پا کستان، سه جریان سیاسی مهم پاکستان یعنی حزب مردم به رهبری پسر بوتو و حزب مسلم لیگ به رهبری شهباز شریف و مجلس متحده عمل در مقابل تحریک انصاف صف آرایی کرده بودند. اکنون این پرسش مطرح است که چرا حزب تازه تاسیس تحریک انصاف در انتخابات پارلمانی به پیروزی رسیده است؟ صرفنظر از اینکه کدام تحلیل درباره پیروزی حزب عمران خان صادق است درباره دلایل اقبال مردم به حزب سوم پاکستان یعنی حزب عمران خان می توان به چند نکته اشاره کرد:
از زمان استقلال پاکستان این برای اولین بار است که حزبی غیر از احزاب مسلم لیگ نواز و مردم، قدرت را در این کشور به دست می گیرند زیرا همواره قدرت میان احزاب مسلم لیگ نواز و یا مردم دست به دست شده و در مواقعی نیز ارتش با کودتا قدرت را به دست گرفته است. از این رو پیروزی تحریک انصاف تحولی تاریخی در روند تحولات پاکستان محسوب می شود.
عمران خان در انتخابات اخیر پارلمانی پاکستان با شعار مقابله با فساد اداری و مالی، طرح شعارهای عامه پسند نظیر ایجاد ۱۰ میلیون شغل، ساخت ۵ میلیون واحد مسکونی و ارائه یارانه به کشاورزان، بر دو حزب ریشه دار و قدرتمند پاکستان پیروز شد. البته آنچه برای مردم پاکستان مهم است اینکه تحریک انصاف که خود را از جنس مردم معرفی می کند به شعارهای خود به خصوص مقابله با فساد پایبند باشد.
در این انتخابات بسیاری از بزرگان سیاسی و مذهبی پاکستان مثل اسفندیار خان، در بلوچستان با بی مهری مردم روبرو شدند و رای نیاوردند. به باور برخی ناظران سیاسی در واقع نسل جدید در پاکستان تعیین کننده در انتخابات اخیر نقش تعیین کننده ای داشتند.
صرفنظر از مطالب فوق، به اعتقاد برخی ناظران، تلاشهای یک سال گذشته عمران خان در به زیر کشیدن نواز شریف از قدرت به بهانه مبارزه با فساد از دیگر عواملی است که به محبوبیت و در نهایت به پیروزی عمران خان کمک کرده است.
افزون بر این، اقدامات رفاهی عمران خان در ایالت خیبر پختونخواه مثل: غیر سیاسی کردن پلیس، ارتقای بهداشت و آموزش در مدارس، خدمات بیمه ای به ۷۰ درصد مردم و نظایر این در پیروزی حزب تحریک انصاف در انتخابات پارلمانی نقش داشته است.
البته به اعتقاد برخی ناظران سیاسی، پیروزی عمران خان در انتخابات اخیر پاکستان، رضایت ارتش را نیز به همراه دارد. به بیان دیگر، در حال حاضر راهبرد ارتش – نهاد پر قدرت – در پاکستان این است که اجازه ندهد احزاب سنتی به قدرت برسند و با ارتش مقابله کنند و پیروزی عمران خان هم در همین چارچوب قابل تحلیل است.
و نکته پایانی اینکه، با توجه به اینکه تحریک انصاف اکثریت کرسی ها را برای تشکیل دولت کسب نکرده دولت جدید پاکستان، یک دولت ائتلافی خواهد بود و تلاش عمران برای رسیدن به پست نخست وزیری، ائتلاف با احزاب و گروههای مستقل و مذهبی در این کشور است.