برهم صالح’ بعد از اولین تجربه ناموفق خود در رسیدن به پست ریاست جمهوری در ۲۰۱۴، امروز سه شنبه توانست در دومین تجربه اش به این پست مهم نائل شود و بر کرسی ای تکیه بزند که پیش از او همفکران و معلمان سیاسی او امثال جلال طالبانی و فواد معصوم بر آن نشسته بودند.
به گزارش خبرگزاری یوپنا پارلمان عراق امروز سه شنبه از بین هفت نامزد ریاست جمهوری که همگی از چهره های سیاسی کرد بودند، برهم صالح را در دوم رای گیری و پس از اعلام انصراف فواد حسین بعنوان سومین رئیس جمهوری عراق در دوران پس از دیکتاتوری صدام اعلام کرد.
برهم صالح نسبتا جوان را برای این پست مهم برگزیده شد تا در ۴ سال آینده او نماینده و زبان حال عراق در محافل بین المللی و منطقه ای باشد.
گرچه پست ریاست جمهوری از حیث قانون اساسی یک پست تشریفاتی به شمار می رود که مهمترین مسوولیت اش صیانت از قانون اساسی است، اما اعتقاد این است که عملگرایی و اثرگذاری این سمت بستگی به شخصیتی دارد که آن را به دست می گیرد، همان طور که در دوره جلال طالبانی بود.
در دوره فواد معصوم با همه انتقادها و حرف و حدیث هایی که از این چهره در مسئله ضعف عملگرایی رییس جمهور می شد اما هیچکس نمی تواند نقش مثبت معصوم در صیانت از قانون اساسی و تمامیت اراضی عراق در جریان همه پرسی ۲۰۱۷ و همچنین آرامش در منطقه و تاکید بر روابط متوازن بین همه کشورهای منطقه خصوصا با جمهوری اسلامی ایران را منکر شود.
برهم صالح اکنون بر این کرسی تکیه زده و انتظارات از او در داخل و خارج عراق نیز بالا است به ویژه اینکه او پیشقدم طرح های مهمی در حوزه عدالت و توسعه و پیشرفت اقتصادی و فرهنگی عراق و تقویت آشتی ملی و فراتر از آن، صلح و آرامش در عموم منطقه بوده است.
از برهم صالح به عنوان چهره ای کُرد یاد می شود که توانسته است در طول حیات سیاسی خود، به خاطر نوع شخصیت نسبتا شوخ طبع با فرهنگ، روشنفکر و تحول طلبی که دارد، شبکه وسیعی از روابط داخلی و خارجی را ایجاد کند.
او در کردستان عراق جزو چهره ای تحول گرا است که برای اولین بار به عنوان یکی از فرزندان احزاب حاکم کردستان عراق، دو حزب عمده کرد (اتحادیه میهنی و دمکرات ) را به باد انتقاد گرفت.
در بغداد، برهم صالح جزو دوستان نزدیک همه احزاب به شمار می رود که به خاطر انعطاف پذیری سیاسی بالایی که دارد و تاکید مکرر او بر ضرورت ماندن اقلیم کردستان در جغرافیا و تمامیت ارضی عراق مورد احترام و تقدیر همه جناح ها در بغداد است.
در عرصه منطقه ای و بین المللی، برهم صالح از دوستان نزدیک جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود که در عین حال با امریکایی ها و اروپایی ها نیز دوست است و بانی ایجاد دانشگاه آمریکایی در سلیمانیه بوده است.
این چهره چند بعدی عراق که همه چالش های سیاسی کشورش را در طول ۴ دهه گذشته همراهی و در بطن آن زندگی کرده است، اکنون در یکی از سخت ترین شرایط، بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زده است.
برهم صالح ۵۸ ساله متولد ۱۹۶۰ شهر سلیمانیه است که در مقایسه با روسای جمهوری قبلی، جزو جوان ترین روسای جمهور عراق است و در کنار ‘محمد الحلبوسی’ رییس پارلمان عراق، دومین مسوول بلندپایه جوان در کشورش است.
او ازدواج کرده و دارای دو فرزند – دختر و پسر – است و مدرک دکترای خود را در زمینه رایانه از دانشگاه لیورپول انگلستان دریافت کرده که به زبان کردی (زبان مادری)، عربی، فارسی و انگلیسی مسلط است.
در ۱۹۷۶ که سرآغاز جوانی برهم صالح بود، به صفوف حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی پیوست و چند بار به خاطر آن، رژیم وقت بعث او را زندانی کرد.
در طول مدت اقامت اش در اروپا مسوولیت دفتر حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق را برعهده داشت و بعدها که اقلیم کردستان عراق در دهه ۹۰ میلادی، خودمختاری جزئی را به دست آورد، نماینده اقلیم در آمریکا به شمار می رفت.
برهم صالح طی سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ سمت نخست وزیر اقلیم کردستان عراق را برعهده داشت و بعد از سقوط رژیم دیکتاتوری صدام در بهار ۲۰۰۳ به سمت معاون نخست وزیر در دولت گذار ایاد علاوی منصوب شد.
صالح در دولت موقت ابراهیم جعفری در ۲۰۰۵ عراق سمت معاونت نخست وزیری را در امور اقتصادی داشت و در دوره اولین دولت منتخب عراق به ریاست نوری المالکی در ۲۰۰۶ در این سمت باقی ماند.
صالح بعد از آن به اقلیم کردستان عراق بازگشت و از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ بار دیگر به سمت نخست وزیری اقلیم کردستان عراق رسید.
در ۲۰۱۴ رقیب فواد معصوم برای نیل پست ریاست جمهوری بود که در نهایت با تفاهم های سیاسی که صورت گرفت، فراکسیون ائتلاف کردها در پارلمان عراق، معصوم را بر صالح ترجیح داد.
از نکات بسیار مهم درباره برهم صالح دیدگاه سیاسی او است که باعث شده تا به خاطر طرز فکر تحول گرایی که دارد، در انتخابات ۲۰۱۸ پارلمان عراق از اتحادیه میهنی کردستان عراق جدا شده و با جریان سیاسی تازه تاسیس خود موسوم به ‘ائتلاف برای دمکراسی و عدالت’ ۲ کرسی در پارلمان جدید عراق به دست آورد.
اصرار او در این دوره بر نامزدی پست ریاست جمهوری عراق باعث شد که طیف ‘بافل طالبانی’ (فرزند جلال طالبانی) در داخل اتحادیه میهنی کردستان عراق که معتقد به ضرورت تحول در اداره اقلیم کردستان عراق است، از نامزدی صالح حمایت کند.
صالح با حمایت این طیف عملا بار دیگر به صفوف حزب سابق خود برگشت هر چند طیف دیگری از این حزب، از نامزدی ‘عبداللطیف رشید’ (باجناق جلال طالبانی) حمایت کرد اما همه قرائن از همان آغاز نشان می داد که صالح شانس بیشتری برای کسب این پست دارد.
برهم صالح با وجود اینکه به عنوان کرد در عملیات رای گیری همه پرسی ۲۰۱۷ جدایی کردستان از عراق شرکت کرد، اما در این عین حال از این همه پرسی و بانی آن ‘مسعود بارزانی’ انتقاد کرد و آن را اشتباهی بزرگ می دانست.
او به ضرورت ماندن اقلیم کردستان در جغرافیای عراق دارد و معتقد به ضرورت گسترش روابط اقلیم با بغداد و حضور قدرتمند کردها در پایتخت عراق است.
در عرصه منطقه ای و بین المللی نیز او یک طرح ویژه را برای ایجاد یک ائتلاف منطقه ای به منظور حفظ آرامش و صلح در منطقه مطرح کرده است.
به اعتقاد او، این ائتلاف منطقه ای و بین المللی بایستی متشکل از جمهوری اسلامی ایران، عراق، شورای همکاری خلیج فارس، اردن، سوریه، ترکیه و پنج عضو شورای امنیت سازمان ملل باشد.
به اعتقاد او این ائتلاف باید با مرکزیت عراق اداره شود تا بتواند صلح و آرامش و توسعه پایدار را در منطقه ایجاد کند.
اکنون برهم صالح به این پست مهم رسیده و با توجه به اینکه در حیات سیاسی خود طرح های مختلفی را برای توسعه ارائه کرده است چهار سال فرصت دارد تا ایده های سیاسی خود را محقق کند.
ناظران مسائل عراق تردید ندارند که برهم صالح در این مدت با چالش های متعددی مواجه خواهد شد که یکی از مهمترین این چالش از طرف همتباران قومی اش از جمله در حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی خواهد بود که از رویکرد سیاسی تحول طلب صالح بر آینده سیاسی خود در اقلیم کردستان و عموم عراق بیمناکند.