با نزدیک شدن پایان دوران معافیت نفتی هشت کشور وارد کننده نفت ایران، ترامپ در دوراهی افزایش قیمت حامل‌های انرژی در داخل و تمایلش به تشدید فشار‌ها علیه ایران یکی را انتخاب کند؛ ملاحظات داخلی احتمالا پیروز این رقابت خواهد بود.
مهلت معافیت کشور‌های وارد کننده نفت از ایران به زودی به سر خواهد رسید. سوال اینجاست که برنامه رییس جمهور آینده برای تاثیر عظیمی که تحریمهای نقتی ایران بر بازار خواهد گذاشت چیست.
بلومبرگ در گزارشی به قلم جولین لی با اشاره به نزدیک شدن تاریخ انقضای معافیت کشور‌های وارد کننده عمده نفت از ایران نوشت: ترامپ با تصمیم حساسی روبه روست. او بی شک به دنبال اعمال فشار بیشتر به ایران است، اما با این کار بازار نفت را با شوک مواجه کرده و قیمت حامل‌های نفتی بالا خواهد رفت.
بریان هوک نماینده امور ایران د. روزارت خارجه آمریکا معتقد است وضعیت بازار نفت امسال نسبت به سال گذشته برای رسیدن آمریکا به هدفشان یعنی به صفر رساندن صادرات نفت خام ایران بهتر است، اما آمار‌ها چیز دیگری را نشان میدهند.
قیمت نفت خام از ژانویه ۲۰۱۹ تا کنون ۵۰ درصد افزایش داشته و به بالای ۶۲.۵ دلار در هربشکه رسیده است. این قیمت در ۵ ماه اخیر بی سابقه بوده است. قیمت بنزین نیز متعاقبا افزایش داشته است. آخرین آمار‌های وزارت انرژی آمریکا نشان میدهد قیمت گاز نیز از اواخر فوریه تا امروز ۱۸ درصد افزایش داشته و مشابه سال گذشته در همین دوران شده است.
در عین حال در خلیج فارس صادرات علنی نفت و مشتقات نفتی ایران از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا کنون بیشتر شده است. بخشی از این افزایش صادرات شاید به دلیل افزایش سیگنال‌های تانکر‌های نفتی بوده است چرا که بعد از اغاز تحریم‌ها بسیاری از تانکر‌های نفتی ایران برای پنهان کردن تحرکاتشان اقدام به خاموش کردن رادارهایشان کرده بودند. اما داده‌های گمرکی کشور‌های وارد کننده نشان میدهد روند واردات آنها صعودی بوده است.
علی رغم فشار‌های آمریکا علیه ایران به برخی کشورها اجازه خرید نفت داده شده، اما بعد از شش ماه به پایان خواهد رسید.
این معافیت‌ها به هشت کشور از جمله چین، کره جنوبی، ژاپن، ایتالیا، یونان، هند داده شده و برآورد‌ها نشان میدهد ایران روزانه ۱.۷۶ میلیون بشکه نفت در ماه مارس فروخته است. این میزان از ماه فوریه که ۱.۴۲ میلیون بشکه بوده بیشتر است.
این آمار‌ها با اظهارات هوک در تناقض است. او گفته آمریکا با سرعت به سمت به صفر رساندن فروش نفت ایران حرکت میکند.
او همچنین مدعی شده سه کشور از این هشت کشور واردات نفتشان را از ایران به صفر رسانه اند. در واقع تایوان، ایتالیا و یونان از ابتدا از معافیت نفتی هود استفاده نکردند. پالایشگاه‌های یونانی و ایتالیایی هیچ محموله‌ای از ماه اکتبر به بعد از ایران دریافت نکرده اند و تایوان نیز آخرین محموله‌ای که دریافت کرده به ماه سپتامبر بر میگردد.
جدول زیر میزان واردات چین، هند، کره، ژاپن، ترکیه، اتحادیه اروپا و دیگر کشورها از ایران در دوازده ماه گذشته را نشان میدهد.
تحریمهای ترامپ تنها کمی از تحریمهای خلف خود یعنی اوباما سخت‌تر بوده است. شکی نیست که او به دنبال سخت‌تر کردن این تحریمهاست، اما در صورتی که بخواهد ماه آینده طناب تحریم‌ها را محکم‌تر کند با مشکلاتی مواجه خواهد شد.
جدول زیر مقایسه‌ای از تاثیر تحریمهای اوباما و ترامپ بر فروش نفت ایران است.
قیمت گاز همچنان برای رییس جمهور یک امر مهم قلمداد می‌شود.
خراب شدن اوضاع دو کشور نفت خیز دیگر یعنی ونزوئلا و لیبی نیز تشدید تحریمهای ایران را مشکل‌تر کرده است.
وضعیت تولید نفت ونزوئلا بسیار خراب است. تولید این کشور به کمتر از یک میلیون بشکه نفت در روز در ماه مارس رسیده است.
تولید لیبی نیز در خطر است.
دو راه پیش پای ترامپ و تیم امنیت ملی او وجود دارد: او میتواند معافیت کشور‌هایی که از معافیتشان استفاده نکرده اند را تمام کند و مدعی شود که مواضعش را علیه ایران سخت‌تر کرده در حالی که در واقع هیچ تغییری در جریان فروش نفت ایجاد نکرده است. در عین حال معافیت برای شش کشور دیگر را تمدید کند و تنها فشارش را به کشور‌هایی نظیر کره جنوبی و ژاپن که ممکن است تقاضایشان را افزایش دهند بیشتر کند.
راه دوم اینکه به تلاش برای افزایش تولید نفت توسط دیگر اعضای اوپک یعنی عربستان و سایرین ادامه دهد. سعودی‌ها از افزایش تولید در ازای افزایش فشار به رقیبشان خوشحال خواهند شد، اما تمایلشان به چنین اقدامی نسبت به سال گذشته کمتر شده است.
اگر ترامپ قرار باشد بین کاهش قیمت نفت و افزایش تحریم‌ها علیه ایران یکی را انتخاب کند، ملاحظات داخلی احتمالا خواهد چربید.
لینک کوتاه :
https://upna.ir/?p=89118
