تحلیل سیاسی
در پی انتشار توئیت‌های جنجالی ژرار آرو، سفیر فرانسه در آمریکا، درباره آینده توافق هسته‌ای ایران، سفیر جدید فرانسه در تهران احضار شد و مقامات ایران نیز ضمن انتقاد از مواضع آرو، خواستار توضیح فرانسه در این خصوص شدند. اما وزارت خارجه فرانسه از ارائه توضیحی در این خصوص طفره رفت.
به گزارش یوپنا، شاید فیلیپ تیه‌بو، سفیر جدید فرانسه در ایران، اولین سفیری باشد که لحظاتی پس از تقدیم استوارنامه خود به محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، حتی قبل از اینکه به محل کار جدیدش برود، احضار شد. علت احضار، توئیت‌های آرو درباره برجام بود. آرو سخنان مناقشه‌برانگیزی درباره غنی‌سازی اورانیوم در ایران پس از انقضای توافق هسته‌ای بیان کرده است.
روابط ایران و فرانسه در ماه‌های اخیر به دلیل طرح ادعایی بمبگذاری ایران در یک تجمع در پاریس سرد بود. دو کشور به تازگی به یکدیگر سفیر اعزام کرده‌اند. تبادل سفرا در حالی صورت گرفت که روابط ایران و اروپا به دلیل فشار‌های روزافزون آمریکا بر ایران در مرحله حساسی قرار دارد. ایران مکررا از اروپایی‌ها درخواست کرده است که مزایای اقتصادی ایران از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را تامین کنند. اما اروپایی‌ها، پس از ماه‌ها تاخیر جز یک سازوکار ابتدایی – ابزار حمایت تبادلات تجاری یا اینستکس- کار خاصی انجام نداده‌اند.
آرو، در توئیت‌هایی که بعدا حذف کرد، مدعی شد: «اینکه بگویم ایران پس از انقضای برجام اجازه دارد اورانیوم غنی‌سازی کند، اشتباه است. براساس ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی آن، ایران باید تحت نظارت‌های شدید ثابت کند که فعالیت‌های هسته‌ای آن غیرنظامی است.»
این اظهارات با واکنش تند مقامات ایرانی مواجه شد که نهایتا موجب احضار تیه‌بو در آغاز کارش شد. ظریف، خطاب به سه کشور اروپایی عضو برجام، توئیت کرد: «یادآوری به شرکای اروپایی‌مان در برجام: طبق ان‌پی‌تی، برجام یا قطعنامه ۲۲۳۱، نه الآن، نه در سال ۲۰۲۵ و نه بعد از آن، هیچ منعی برای غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران وجود ندارد. شاید مفید باشد که شرکای اروپایی سندی را که امضا کردند و به دفاع از آن تعهد کردند، واقعا بخوانند.»
علاوه بر این، سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، در توئیتی هشدار داد: «اگر توییت‌های ژرار آرو، موضع فرانسه است، ما با نقض آشکار و عمده اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ روبرو هستیم. نیاز است پاریس فوراً توضیح دهد یا ما اقدام مقتضی انجام می‌دهیم.».
اما فرانسه پس از یک روز تاخیر، پاسخ مبهمی به اعتراضات دیپلماتیک ایران داد. روز دوشنبه، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در نشست خبری روزانه خود، در پاسخ به سوالی درباره اظهارات آرو، گفت: «فرانسه به اجرای برجام متعهد است و تا وقتی که ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند است، همچنان از آن حمایت خواهد کرد.»
وزارت خارجه فرانسه بدون تکذیب اظهارات آرو ادامه داد: «این توافق، که از طریق قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل مورد حمایت همه اعضای شورای امنیت قرار گرفت، عنصر کلیدی رژیم عدم اشاعه و عامل مهمی برای امنیت منطقه‌ای و بین المللی است.»
دستگاه دیپلماسی فرانسه، نه تنها اظهارات آرو را تکذیب نکرد بلکه حتی کوچکترین اشاره هم به آن نکرد. این موضع فرانسه در حالی است که این کشور و سایر کشور‌های اروپایی نسبت به گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در فهرست سازمان‌های تروریستی وزارت خارجه آمریکا، واکنش سردی نشان داده‌اند.
ظریف بار‌ها به اروپا درباره عدم تضمین منافع اقتصادی ایران از برجام هشدار داده و به آنها گفته است نمی‌توان بدون خیس شدن شنا کرد. اما به نظر می‌رسد که اروپایی‌ها تمایلی به جدی گرفتن مواضع هشدارآمیز ظریف و سایر مقامات ایران ندارند. شاید به همین دلیل است که در صفحه یادداشت‌های روزنامه واشنگتن‌پست ادعا شد که اروپا دیگر اظهارات هشدارآمیز ظریف را جدی نمی‌گیرد. چرا که طبق همین ادعا، تهران برای حفظ مشروعیت و ادامه حیات خود به پول و همکاری اروپا نیاز دارد.
