با نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی، موضع گیری‌های سید محمد خاتمی رییس دولت اصلاحات نیز افزایش پیدا کرده و او اخیرا در چند مورد درباره مسائل سیاسی و به ویژه انتخاباتی اظهارات بحث برانگیزی داشته است.
با نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی، موضع گیری‌های سید محمد خاتمی رییس دولت اصلاحات نیز افزایش پیدا کرده و او اخیرا در چند مورد درباره مسائل سیاسی و به ویژه انتخاباتی اظهارات بحث برانگیزی داشته است.
در آخرین مورد این سخنان رییس دولت اصلاحات برای نخستین‌بار از دولت حسن روحانی به دلیل خلف وعده‌ها و کاستی‌ها و بی‌تفاوتی در برابر نقض حقوق مردم انتقاد کرد. او از حامیان اصلی حسن روحانی در هر دو دوره انتخابات ریاست جمهوری سال‌های ۹۲ و ۹۶ بود.
رییس دولت اصلاحات این انتقاد‌ها را روز سه‌شنبه ۱۵ مرداد در جمع گروهی از خبرنگاران و اهالی رسانه در آستانه “روز خبرنگار” (۱۷ مرداد) مطرح کرد.
خاتمی با اشاره به وضعیت زندانیان سیاسی و مطبوعاتی دولت حسن روحانی و اصلاحطلبان راه‌یافته به مجلس را خطاب قرار داد و گفت: «من در شگفتم که چرا دولتی که برای استیفای حقوق ملت روی کار آمده و مجلسی که داعیه دفاع از ملت و حقوق اساسی آن را دارد -دست‌کم اصلاح‌طلبانی که به مجلس راه یافته‌اند- چرا این‌ها فریاد نمی‌زنند و چرا اقدام نمی‌کنند؟! چرا اخطار قانون اساسی نمی دهد؟!»
او افزود: «به نظرم دولت و مجلس محترم همانگونه که در مورد کار‌ها و اقدام‌های خوبی که کرده‌اند و متاسفانه کمتر به مردم گزارش شده، درخور تقدیرند، نسبت به کم‌کاری‌ها، خلف وعده‌ها و کاستی‌ها نیز باید به مردم گزارش دهند و مردم حق بازخواست دارند.»
سخنان خاتمی با واکنش‌هایی همراه شده است. اصلاح طلبان از این گلایه‌ها حمایت کرده اند. محمد تقی فاضل میبدی درباره انتقادات کم سابقه خاتمی از دولت روحانی و مجلس آن را “به جا” خواند و گفت: «به هر حال اکثر مردم محدودیت‌های زیادی دارند. واقعیت این است که اکثریت جامعه شرایط نگران‌کننده فعلی را از چشم اصلاحطلبان می‌بینند، چون توقعی که آنها از مجلس و دولت و به‌ویژه اصلاحطلبان داشتند به هیچ وجه برآورده نشد و به همین دلیل جریان اصلاحات در شرایطی قرار دارد که باید خودش را به افکار عمومی پاسخگو بداند و واقعیت‌های موجود را برای لایه‌های مختلف اجتماع تشریح کند.»
صادق زیباکلام استاد دانشگاه و فعال اصلاح طلب نیز طی نوشته‌ای کوتاه در اینستاگرام از سخنان خاتمی استقبال کرد، اما آن را دیرهنگام دانست.
او در این مطلب با عنوان ” آمدی جانم به قربانت، ولی حالا چرا؟ “، نوشت: «سید مظلوم سرانجام پس از سال‌ها انتظار زبان به مذمت «فراکسیون امید» و «آقای روحانی» گشود. آنان را متهم بی‌توجه‌ای نسبت به «مطالبات رأی دهندگان» و «سکوت در قبال پایمال شدن حقوق شهروندان» نمود. ای‌کاش قبل از پشیمانی گسترده رأی دهندگان اقدام کرده بودند.»
در شبکه‌های اجتماعی نیز بسیاری از خاتمی انتقاد کرده اند و گفته اند دیگر به حرف او رای خود را تکرار نخواهند کرد. نکته‌ای که پیشتر رییس دولت اصلاحات به آن تاکید کرده بود.
اما این فقط اصلاح طلبان نبودند که سخنان رییس دولت اصلاحات را مورد توجه قرار دادند. امروز روزنامه صبج نو نزدیک به محمد باقر قالیباف نیز به این سخنان پرداخته است.
این روزنامه نوشت: «اظهارات بی‌سابقه خاتمی علیه دولت و مجلس، آن‌هم هفت ماه مانده به انتخابات مجلس یازدهم، اصلا نمی‌تواند از خلوص و درستی نیت گوینده آن حکایت کند.»
صبح نو افزود: “اصلاحطلبان می‌دانند درصورت برائت‌نکردن از دولت و مجلس دست‌پرورده خود، بختی برای پیروزی مجدد در انتخابات پیش رو ندارند. به‌نظر می‌رسد امر برائت تاکتیک مفیدی برای سعادتمندی اصلاحطلبان در انتخابات‌های پیش رو نخواهد بود و درعوض، آنان باید منطق خود در حمایت بی‌چون‌وچرا از دولت و مجلس کنونی را به جامعه رأی خود منتقل کنند.”
بسیاری از اصولگرا‌ها در شبکه‌های اجتماعی برداشتی مشابه داشته اند و معتقدند، سخنان خاتمی در راستای پروژه تازه انتخاباتی اوست. درطیف مقابل نیز نارضیان معتقدند که خاتمی دوباره به دنبال کشاندن مردم به پای صندوق رای است.
اصلاح طلبان برای مشارکت در انتخابات مجلس اختلاف دارند
این در حالی است رئیس جمهوری پیشین چندی پیش سخنان جنجال برانگیز دیگری درباره انتخابات مطرح کرد. او روز جمعه، ۲۸ تیر در دیدار با اعضای شورای مرکزی “حزب پیشرو اصلاحات” از “اصلاحطلبان” خواست از تحریم انتخابات دوری کنند و در انتخابات شرکت کنند.
حزب پیشرو اصلاحات” یکی از گروه‌های تازه تاسیس اصلاح‌طلب است که از مهرماه ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده است. علی صوفی، یکی از نزدیکان خاتمی، دبیرکل آن و احمد خرم، وزیر راه در دولت اصلاحات، رئیس دفتر سیاسی آن است.
رییس جمهور پیشین کشور گفت: «اصلاحطلبان و مردمِ ناراضی باید فداکاری و از خودگذشتگی کنند و به خاطر ایران، پای صندوق‌ها بیایند تا جلوی خطر اصلی گرفته شود.»
او در عین حال حاکمیت را نیز مخاطب قرار داد و گفت: «اصلاحطلبان نمی‌توانند به هر قیمتی وارد انتخابات شوند و انشاءالله فضا باز شود و صلاحیت‌ها تأیید شوند.»
اصولگرایان این سخنان رییس دولت اصلاحات را مشروط کردن مشارکت در انتخابات تفسیر کردند. آنها با همین تفسیر بحث تحریم انتخابات را پیش کشیدند و مدعی شدند که خاتمی به نوعی فرمان تحریم انتخابات را داده است. در جبهه دیگر اصلاح طلبان می‌گفتند که خاتمی انتخابات را مشروط نکرده است بلکه تلاش می‌کند انتخابات در مسیر درست خود برگزار شود.
احمد زیدآبادی معتقد است اتفاقا سخنان خاتمی تکلیف مشارکت در انتخابات اصلاح طلبان را روشن کرده است. به اعتقاد او خاتمی نگران آن است که بحث‌های درونی اصلاحطلبان در نهایت منجر به تحریم انتخابات از سوی بخش وسیعی از نیروی اجتماعی این طیف سیاسی شود. زیدآبادی نوشته است: «ظاهراً خاتمی می‌داند که مشروط کردن حضور اصلاح طلبان در انتخابات به «آزاد و عادلانه» بودن آن بر اساس ضوابط و استاندارد‌های بین‌المللی و لغو کامل نظارت استصوابی، عملاً تعلیق حضور به محال است و به میان آوردن اینگونه بحث‌ها از سوی طیفی از نیرو‌های اصلاح‌طلب به تحریم انتخابات منجر می‌شود.»
اصلاح طلبان سالهاست که معتقدند نظارت استصوابی و ردصلاحیت نامزد‌های انتخابات کیفیت دموکراسی در کشور را پایین آورده است.
انتخابات مجلس شورای اسلامی اسفند ماه سال جاری برگزار می‌شود. اصولگرایان از هم اکنون فعالیت‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده اند، اما اصلاح طلبان درگیر شدیدترین اختلافات هستند.
