سرانجام نوبت به بررسی لایحه افزایش انتصابات جوانان در پستهای مدیریتی و ارتقای سهمیه و نقش آنان در مدیریت شهرداری تهران در صحن علنی شورای شهر رسید.
پنج ماه در نوبت طرح در صحن شورای شهر تهران ماند. پس از تصویب در صحن شورا، ۹ ماه هم شهرداری تاخیر کرد تا لایحه افزایش انتصاب جوانان در تصدی پستهای مدیریتی و ارتقا سهم و نقش آنان در مدیریت شهری را به شورا ارائه کند. حالا هم دو سه هفتهای است در دستور جلسات شورای شهر قرار دارد، اما نوبت به رسیدگی آن نمیرسد.
طرح الزام شهرداری تهران به «ارائه لایحه افزایش انتصاب جوانان در تصدی پستهای مدیریتی و ارتقا سهم و نقش آنان در مدیریت شهری» در تاریخ بیست و پنجم آذرماه سال نود و هفت در جلسه علنی صحن شورا به تصویب رسید و در تاریخ بیست و نهم همان ماه برای اجرا ابلاغ شد. طبق آن مصوبه شهرداری تهران موظف شد که طی مدت یک ماه این لایحه را تقدیم شورا کند.
در تاریخ چهاردهم بهمن ۹۷، یعنی پس از گذشت نزدیک به دو ماه از تصویب این مصوبه تذکری به شهردار تهران داده شد، اما تا تیرماه این لایحه به شورای شهر تهران نیامد.
در این مدت رئیس شورا در تاریخهای چهارم اسفند ۹۷، بیست و شش اسفند ۹۷، سی و یکم فروردین ۹۸ و بیست و دوم اردیبهشت ۹۸ مکاتباتی با شهرداری برای به سرانجام رسیدن این تذکر داشت که به نتیجهای هم نرسید.
حجت نظری عضو شورای شهر تهران که پیشنهاد دهنده این طرح است، میگوید: اردیبهشت ۹۷ به مناسبت روز جوان، طرحی با عنوان «الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه انتصاب جوانان در مدیریت شهری» در شورای شهر مطرح شد بنا بود که ظرف مدت یک ماه این لایحه برای بررسی بیشتر به صحن شورا آورده شود، اما متاسفانه ۵ ماه اعلام وصول نشد که نهایتا در شهریور ماه فوریت آن در شورا به رای گذاشته شد. بعد از تصویب فوریت، این طرح برای بررسی بیشتر به کمیسیون تخصصی ارجاع داده شد، از آنجایی که یک فوریت این طرح به تصویب رسیده بود، براساس آئین نامه باید ظرف مدت یکماه مجددا در صحن شورا بررسی میشد، اما این اتفاق رخ نداد و بعد از بررسی در کمیسیون برنامه و بودجه این طرح نهایتا بعد از ۳ ماه در آذر ماه سال گذشته مجددا در صحن مورد بررسی قرار گرفت و به تصویب رسید و شهردار ملزم شد ظرف مدت یک ماه لایحهای را ارائه کند که این یکماه به ۹ ماه رسید.
این لایحه تفاوتی با متن طرح شورای شهر تهران ندارد. تنها یک بند آن حذف شده، در لایحه شهرداری خبری از سقف سنی برای مدیران عالی نیست. طراحان سن ۴۰ سال را برای مدیران عالی پیشنهاد کرده بودند که پس از بررسی طرح در کمیسیون برنامه و بودجه که تعداد اعضای سن و سال دار شورا در آن عضو هستند بررسی شد سقف سنی به ۴۵ سال برای مدیران عالی افزایش پیدا کرد. اما در لایحه ارسالی این بند از طرح حذف شده است.
در طرحی که از سوی کمیسیون برنامه و بودجه به هیئت رئیسه شورای شهر ارائه شده است، شهرداری موظف بود به منظور بهرهگیری از ظرفیت زنان و جوانان توانمند، حداقل ۵۰ درصد از عناوین پستهای مدیریتی، سطوح عالی (تا ۴۵ سال)، راهبردی (تا ۴۰ سال)، مدیریت حرفهای (تا ۳۵ سال) و مدیریت پایه (زیر ۳۰ سال) با رعایت آئیننامه طبقهبندی مشاغل مصوبه شهرداری تهران و با لحاظ وضعیت نیروی انسانی موجود و در نظر گرفتن شایستگیهای مدیریتی و شرایط عمومی، از میان نیروهای جوان منصوب کند.
در این طرح منظور از «مدیران عالی»، شهرداران مناطق، مشاوران شهردار، رئیس مرکز ارتباطات و امور بینالملل، رئیس حراست کل شهرداری تهران، رئیس سازمان بازرسی و رئیس مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران و مدیران عامل سازمانها و شرکتها هستند.
در تعریف «مدیران راهبردی» نیز آمده «مدیرانی که در سیاستگذاری نقش دارند و شامل مدیران کل معاونتهای شهرداری تهران، مشاوران معاونین شهردار، معاونین مرکز مطالعات، مدیران عامل شرکتها و مؤسسات رتبه ۲، ۳ و ۴ و اعضای هیئت مدیره موظف سازمانها و شرکتها و رؤسای مراکز ستادی (تمامی مدیران ۶ مرتبه ۱۶) است»
«مدیران حرفهای نیز مدیرانی هستند که در اجرای سیاستها نقش دارند» و منظور از «مدیران پایه، مدیران مراتب ۱ تا ۴ به غیر از مدیران مشمول این دستورالعمل که برنامه عملیاتی سازمان توسط آنها انجام میشود».
در تبصره این ماده آمده است: «حداقل ۳۰ درصد از پستهای مربوط به جوانان، باید در اختیار زنان جوان قرار گیرد و اجرایی نمودن مصوبه در طول برنامه پنج ساله سوم با تعیین جدول زمانبندی رشد در بودجه سنواتی انجام میگیرد و گزارش اجرای مصوبه باید طی بازه زمانی ۶ ماهه به شورای شهر ارائه شود».
کمیسیون سلامت و محیطزیست شورای شهر تهران پیش از بررسی این لایحه، در صحن شورا به رئیس شورای شهر پیشنهاد کرده که شهرداری وضعیت موجود انتصابات جوانان در منابع انسانی شهرداری مشخص کند.
مرکز مطالعات و برنامهریزی شهرداری تهران نیز در گزارشی کارشناسی، این لایحه را نقد و بررسی کرده که در آن اشاره شده این لایحه بر پایه مصوبه شورای اسلامی شهر تهران و تنها با تغییر اندکی در متن آن، به صحن ارائه شده است.
بر اساس این گزارش «با توجه به اینکه برای احراز پست در شهرداری تهران، باید شرایط خاصی مانند سابقه کار در شهرداری را کسب کرد، باید مغایرتهای این لایحه با شرایط احراز پست و اختصاص گروه شغلی مورد توجه تدوینکنندگان لایحه قرار گیرد. همچنین با توجه به اینکه عمده افراد شاغل در شهرداری در دوران مدیریت قبلی جذب شده و با محدود شدن جذب در شهرداری، در حال حاضر تعداد شاغلان زیر ۳۰ سال در مجموعه شهرداری کم است، بنابراین سازوکار لازم و چگونگی نحوه جذب جوانان در مدیریت شهری باید پیشبینی شود».
همچنین در بخش دیگری از آسیب شناسی این لایحه آمده، در این لایحه مشخص نشده که انتصاب جوانان مربوط به نیروی انسانی داخل شهرداری یا با لحاظ نمودن جذب نیرو از مجموعه شهرداری مد نظر است که پیشنهاد میشود در صورت در نظر گرفتن جذب نیروی انسانی، سازوکار آن مبتنی بر قوانین مشخص و با رویکرد جذب نخبگان باشد.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: با توجه به گزارش توجیهی ۱۹.۲۵ درصد پرسنل شهرداری از بانوان تشکیل شده و در راستای اجرایی شدن مصوبه، تحقق استفاده از ظرفیت بانوان در قوانین مربوط به جذب، میبایست بانوان از امتیاز بالاتری برخوردار شوند. همچنین سازوکار جذب نیروی نخبه و متخصص در ردههای مدیریتی به طور شفاف تبیین شود.
این لایحه نیازمند به اصلاح و بازنگری است و جوانان از مدیریت بخش عالی حذف شدند، ارائه دلیل جهت حذف جوانان از مدیریت در سطوح عالی، باید در گزارش توجیهی ارائه شود».
در لایحهای که از سوی شهرداری در تاریخ ۹۸/۴/۲۳ به شورا ارائه شده، پستهای مدیریتی از سطوح راهبردی، آغاز و سطوح مدیریت حرفهای و مدیریت پایه، پیشبینی شده است. همچنین ۵۰ درصد از پستهای مربوط به جوانان باید در اختیار زنان قرار گیرد.
پس از اجرایی کردن قانون منع به کارگیری بازنشستگان در شهرداری اعلام شد لیستی ۹۱ نفره از مدیرانی که میتوانند شامل این قانون شوند تهیه شده که از میان این لیست باید ۴۴ مدیر با شهرداری خداحافظی کنند.
سخنگوی شورای شهر تهران در آن زمان اعلام کرد: از بین افرادی که باید از شهرداری تهران خارج شوند، ۲۸ نفر جز مدیران ارشد همچون معاون شهردار، قائم مقام معاونان شهردار، شهرداران مناطق و…، هستند.
اما در این مدت خبری از تغییر مدیران قدیمی و کهنسال شهرداری تهران نیست. مدیران شهری تاکید دارند هیچ مدیری که شامل قانون منع به کارگیری بازنشستگان شود در شهرداری نیست. اما خبری هم از خداحافظی ۲۸ مدیری که باید از شهرداری میرفتند، نیست. شاید تغییر مدیران به دلیل این مصوبه مجلس به تعداد انگشتان یک دست برسد و به نظر میرسد سایر مدیران توانسته اند از معافیتهای این قانون استفاده کنند.
آن طور که مشخص است لایحه افزایش مدیران جوانان چندان در شورا و شهرداری جدی گرفته نشده است. حضور مدیری با سابقه نیم قرن مدیریت در یک سازمان و عدم بازنشستگی وی نیز نشان میدهد در شهرداری همچنان پرچم مدیران کهنسال بالا است و این لایحه در صورت تصویب نیز نمیتواند چندان در افزایش سهم جوانان در مدیریتهای شهرداری موثر باشد.