البته این همبستگی اجتماعی هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد و همچنان بسیاری از شهروندان باید به رعایت نکات بهداشتی در محیطهای عمومی بیشتر توجه داشته باشند و از پخش اطلاعات نادرست در شبکههای اجتماعی پرهیز کنند.
سرشت انسان سرشار است از فضایل و اخلاقهای خوب و رذایل و اخلاقهای بد. انسانها نیز در هنگام مواجهه با بحران، هرکدام بسته به میزان پایبندی به اخلاقیات و سطح آگاهیهایشان، رفتارهای متفاوتی را از خود نشان میدهند. این مسالهای است که درباره مردم نقاط مختلف جهان از جمله ایرانیان وجود دارد و هموطنان ما نیز در هنگام وقوع حوادث ناگوار، انواع و اقسام رفتارهای خوب و بد را از خود نشان میدهند.
حال، اگر مساله شیوع ویروس کرونا در کشور را نیز نوعی بحران در نظر بگیریم، خواهیم دید که در روزهای اخیر بخشی از هموطنان ما با رفتارهایی همچون پخش شایعات متعدد در فضای مجازی، هجوم به داروخانهها برای خرید تجهیزات بهداشتی یا احتکار این تجهیزات، سودجویی و منفعتطلبی خود را نشان دادهاند و در مقابل، برخی نیز تلاش کردهاند با همدلی با دیگر شهروندان به بهبود اوضاع کمک کنند. از جمله این افراد که این روزها در مقابله با بحران کرونا، اخلاقهای خوب نهفته در سرشت خود را به نمایش گذاشتهاند، میتوان به اعضای کادر درمان بیمارستانها اشاره کرد که با وجود قرار گرفتن در معرض خطر، با جسارت خاصی برای کمک به هموطنان خود در محل کارشان حاضر میشوند یا افرادی که تجهیزات بهداشتی را به صورت رایگان در اختیار افراد بیخانمان میگذارند یا رانندگان تاکسی که ژلهای ضدعفونیکننده دست در خودروهایشان قرار دادهاند.
همچنین در فضای عمومی جامعه شاهد آن هستیم که بسیاری از مردم حتی فراتر از توصیههای وزارت بهداشت، بهداشت فردی را رعایت میکنند و یکدیگر را نیز برای رعایت نکات بهداشتی در اماکن عمومی تشویق میکنند. اینها نشان میدهد که این روزها در بخشهای زیادی از جامعه ایران همدلی ویژهای برای مقابله با ویروس کرونا ایجاد شده است. البته نکته اینجاست که این همدلی، کاملا به صورت مردمی و بدون برنامهریزی از سوی حاکمیت شکل گرفته است. یعنی در شرایطی که بسیاری از مدیران نتوانستند اقدامات مناسبی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در سطح کشور انجام دهند، بسیاری از مردم تلاش میکنند هر کدام به نوبه خود برای مقابله با همهگیر شدن این ویروس گام بردارند. اتفاقی که نشان از نوعدوستی و پایبندی بسیاری از مردم ما به اخلاقیات انسانی دارد.
در واقع، ارزیابی شرایط اجتماعی در چند روز گذشته حکایت از این مساله دارد که در شرایط امروز، نوعی همبستگی اجتماعی برای رعایت نکات بهداشتی جهت مقابله با ویروس کرونا در جامعه شکل گرفته است. البته این همبستگی اجتماعی هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد و همچنان بسیاری از شهروندان باید به رعایت نکات بهداشتی در محیطهای عمومی بیشتر توجه داشته باشند و از پخش اطلاعات نادرست در شبکههای اجتماعی پرهیز کنند.
از سویی دیگر، باید توجه داشت که شیوع بیماریهای واگیر در ایران سابقهای بسیار طولانی دارد و این که امروز این همبستگی اجتماعی برای مقابله با کرونا در میان مردم شکل گرفته است، به افزایش سطح دانش عمومی، ارتقای آگاهیهای مردم نسبت به مسائل بهداشتی و دسترسی بیشتر شهروندان به رسانههای نوین بازمیگردد. مسائلی که همگی دست به دست هم داده است تا آحاد جامعه بیش از پیش نکات بهداشتی را برای جلوگیری از همهگیر شدن کرونا رعایت کنند. این اتفاق مبارکی است که میتواند ما را به ریشهکن شدن هرچه سریعتر این بیماری در سطح کشور کمک کند. البته بدون شک تبلیغات وسیع رسانهها و بخصوص شبکههای اجتماعی درباره خطرناک بودن ویروس کرونا در روزهای گذشته باعث ایجاد هراسی عمومی در سطح جامعه شده است و برای ایجاد همدلی بیشتر در میان مردم برای مقابله با این ویروس، این هراس نیز باید مدیریت شود.