نهادهای مختلف آموزشی در ایران در انتقاد به سیاستهای دولت طالبان و ممنوعیتهای تحصیلی که برای دختران و زنان افغان اعمال کرده، بستر آموزش مجازی و پلتفرمهای را برای دانش آموزان و دانشجویان این کشور فراهم میکنند.
به گزارش یوپنا مجتبی سلطانیاحمدی، رئیس مرکز امور بینالملل دانشگاه پیام نور با بیان این مطلب، درباره چگونگی برقراری فضای آموزشی مجازی برای دانشجویان دختر افغانستان از سوی این دانشگاه توضیحات بیشتری به همشهری میدهد و میگوید: «در۲ دهه گذشته، بهدلیل اینکه دانشگاههای کشور ظرفیت کمی در پذیرش دانشجو داشتند، دانشگاه پیام نور با شیوه آموزشی منحصر به فرد خود، شعار آموزش برای همه، همهوقت و همهجا را در سراسر کشور محقق کرد. اما این شعار مختص داخل کشور نیست و براساس رسالت این دانشگاه، تحقق آن در سطح بینالمللی هم مدنظر است.
بهگفته این مسئول، برای دانشگاه پیامنور جذب دانشجوی غیرایرانی در منطقه غرب آسیا بهویژه در افغانستان، شبهقاره هند، عراق و سوریه در اولویت قرار دارد و باید این نکته را هم مدنظر قرار داد که شهریه دانشگاه پیامنور برای دانشجویان غیرایرانی متقاضی تحصیل بهصورت حضوری در داخل کشور برای ۴گروه علوم انسانی، هنر، فنی و مهندسی و علوم پایه بسیار ارزان و کمهزینهتر نسبت به سایر دانشگاهها درنظر گرفته شده است؛ «در اینباره هیأت امنای دانشگاه ماه گذشته اجازه داد که برای برخی از کشورها بهویژه کشورهای همسایه (افغانستان) بهدلیل شرایط خاص اقتصادی و سیاسی؛ این شهریه مصوب درصورت تشخیص تا سقف ۴۰درصد تخفیف درنظر گرفته شود.»
او درباره تصمیم این مرکز آموزشی برای فراهم کردن بستر آموزشی برای دختران افغان محروم شده از تحصیلات دانشگاهی میگوید: «اتفاق جدیدی که رخ داد این است که منع تحصیل برای دختران در کشور افغانستان در حال عملیاتی شدن است و بر این اساس علاوه بر ظرفیت پذیرش حضوری دانشگاه پیامنور، این بستر فراهم است که آموزشهای ترکیبی، نیمهحضوری و مجازی برای این دختران ایجاد شود.»
بهگفته سلطانیاحمدی، اخیرا مجوز جذب دانشجوی خارجی به شیوه آموزش مجازی در کنار شیوه حضوری در مراکز آموزشی شیراز، قم و مرکز تحصیلات تکمیلی تهران گرفته شده و شیوهنامه این آموزش از طریق سازمان امور دانشجویان وزارت علوم بهزودی ابلاغ و عملیاتی میشود: «با صدور این مجوز زمینه تحصیل برای متقاضیان در کشورهای منطقه فراهم خواهد شد. البته یکی از مراکز آموزشی دانشگاه پیام نور از ۱۵سال قبل در شهر کابل راهاندازی شده و به شکل حضوری دانشجویان افغان اعم از دختر و پسر را پذیرش میکند، اما با روی کار آمدن طالبان بحث بهکارگیری و حضور دختران در این دانشگاه منتفی شد و هماکنون ممنوعیت حضور آنها در دانشگاه ابلاغ شده است.»
هیچ منعی برای آموزش دختران افغانستان نیست
رئیس مرکز امور بینالملل دانشگاه پیام نور درباره اینکه آیا دختران ممنوعالورود به سایر دانشگاههای افغانستان هم شامل چنین شرایطی خواهند بود، توضیح میدهد: «در دانشگاه پیام نور بنبست آموزشی نداریم و اگر دانشگاه مبدأ، مورد تأیید وزارت علوم ایران باشد، این مسئله با رویکرد مثبت در شورای آموزشی دانشگاه قابل طرح خواهد بود. البته طی این مدت افزایش پذیرش دانشجویان افغان هم وجود داشته؛ بهطوری که تنها در یک ماه گذشته لیست ۲۳۰نفره این دانشجویان تکمیل شده تا تحصیلشان را در داخل کشور ادامه دهند. ۳۰درصد از این دانشجویان دختران هستند و تاکنون چنین افزایشی در پذیرش دانشجویان خارجی افغان نداشتهایم.»
این مسئول در پاسخ به این سؤال که آیا دولت طالبان میتواند مانع از اقدامات آموزشی مجازی ایران شود، میگوید: «ما آزادیم برای همه متقاضیان در کشورهای مختلف دنیا بستر چنین فضای آموزشی را فراهم کنیم. هماکنون ممانعت حضور دانشجویان دختر در دانشگاه پیام نور کابل وجود دارد، اما در آموزش مجازی و از راه دور بستر ارائه خدمات آموزشی فراهم است. البته با روی کار آمدن دولت طالبان، جمعیت دانشجویی در کشور افغانستان بهدلیل مشکلات اقتصادی و سیاسی کاهش پیدا کرد و محدودیتهای ایجاد شده طبیعتاً روند مهاجرت دانشجویان دختر به کشورهای همسایه را تسریع میکند.
سلطانیاحمدی درباره اینکه آیا غیر از ایران، کشورهای دیگر هم چنین بسترهای آموزشیای را برای دختران افغان فراهم کردهاند، عنوان میکند: «تاکنون در اینباره چیزی نشنیدیم، اما از آنجایی که زبان فارسی گویش غالب ملت افغانستان است، ترجیح آنها تحصیل در ایران و دانشگاههای ایرانی است.
مدیرکل امور بین الملل دانشگاه پیام نور درباره تعداد دانشآموختگان افغان در دانشگاه پیام نور مرکز کابل هم میگوید: «طی یکدهه اخیر براساس آمار ثبت شده در سیستم دانشگاه به غیر از پروندههای فیزیکی تاکنون ۱۶۲۱نفر فارغالتحصیل داشتیم که ۵۰درصد آنها را زنان تشکیل میدادند.»