با توجه به شرایط ناشی از ویروس کرونا و سیاست دانشگاه مبنی بر استمرار فعالیت‌های آموزشی، اجرا یا اتمام برخی از دروس عملی یا بخش عملی برخی دروس نظری- عملی که در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ ارائه گردید، میسر نشده است. بر این اساس، اجرا یا اتمام این دروس با رعایت مفاد این شیوه‌نامه در دوره تابستانی امکان پذیر است.
به گزارش یوپنا، مفاد این شیوه نامه به شرح ذیل است:
ماده ۱: تعریف
دروس عملی، دروسی‌اند که به ازاء هر واحد عملی یا آزمایشگاهی، کارگاهی یا میدانی، کارآموزی و کارورزی یا کار در حوزه کاربرد بر طبق برنامه مصوب درسی مطابق آیین نامه فعالیت‌های علمی، ساعات درسی معینی برای ارائه آن تعریف شده است.
این دروس در برنامه و سرفصل مصوب رشته و نیز در فهرست ارائه دروس دانشگاه به صورت عملی و یا عملی- نظری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مشخص شده است. چگونگی اجرای دروس ناتمام عملی یا بخش عملی دروس نظری- عملی دوره دکتری به تشخیص گروه آموزشی- پژوهشی استان و مرکز مجری خواهد بود.
شرایط حاکم بر چگونگی ارایه پایان‌نامه و رساله براساس بخشنامه شماره ۴۴۶۲/۳/د مورخ ۱۲/۰۲/۹۹ است.
ماده ۲: انواع دروس عملی به لحاظ اجرایی
باتوجه به روش اجرا، دروس عملی به یکی از صورت‌های زیر دسته بندی می‌شود و بر اساس آن، اقدامات، شیوه‌ها و توصیه‌های مربوط ارائه شده است.
نوع اول: (دروس عملی به روش مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی)- دروسی که به صورت انجام مطالعات و پژوهش‌های کتابخانه‌ای و اسنادی (مجلات، نشریات، کتاب‌ها و مقالات دیجیتال، اینترنت و… ) بدون نیاز به حضور فیزیکی دانشجو امکان‌پذیر است. در این حالت دانشجو موظف به ارائه گزارش تحقیق به صورت کتبی و یا شفاهی (حسب درخواست استاد درس) است. این دروس مطابق با ماده ۹ آیین نامه فعالیت‌های علمی (دروس پروژه کارشناسی) یا دروس عملی یا عملی– نظری روش تحقیق و نیز دروس موضوع ماده ۱۰آیین نامه فعالیت‌های علمی (دروس سمینار عملی یا عملی- نظری مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) است.
در صورت ضرورت برگزاری کلاس درس برای این دروس، ساعات ارائه درس از طریق سامانه یادگیری الکترونیکی و همچون سایر دروس نظری دانشگاه اجرا می‌شود. در این حالت توصیه می‌شود به منظور حداقل حضور فیزیکی دانشجو در مراکز کتابخانه‌ای و اسنادی و بهره‌مندی از فضای الکترونیکی و مجازی کتابخانه‌ها مانند کتابخانه دیجیتال و مراکز اسنادی دیجیتال، راهنمایی‌های لازم از سوی اساتید برای دانشجویان ارائه شود.
نوع دوم: (دروس مطالعات میدانی)- دروسی که نیازمند بررسی و تحقیقات میدانی توسط دانشجو است و با حضور در یک موسسه، سازمان، نهاد یا آموزشگاه، با همراهی و یا بدون همراهی استاد انجام می‌شود.
در این حالت تا حد امکان جامعه آماری مطابق با محدوده مجاز (طبق ابلاغیه‌های ستاد ملی مقابله با کرونا) فعالیت موسسات و سازمان‌ها باشد و رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی و پیشگیرانه از سوی استاد و دانشجو مورد توجه جدی قرار گیرد.
نوع سوم: (دروس کارآموزی و کارورزی): در اجرای این دروس مفاد بخشنامه ۸۲۵۴/۳ مورخ ۳۰/۱/۱۳۹۹ معاون پژوهش و فناوری وزارت عتف رعایت شود.
نوع چهارم: (دروس آزمایشگاهی و کارگاهی قابل اجرا به صورت غیر حضوری)- دروس آزمایشگاهی یا کارگاهی و عملی که می‌تواند به صورت غیرحضوری یا با اجرای انفرادی استاد در آزمایشگاه و با ابزارهای کمک آموزشی مانند فیلم، صوت، عکس یا محتوای الکترونیکی ارائه شود. در این حالت دانشجو نسبت به تنظیم گزارش داده‌ها و اطلاعات یا گزارش تحقیق خود اقدام نماید.
نوع پنجم: (دروس آزمایشگاهی و کارگاهی مستلزم حضور دانشجو)- دروسی که ضرورت دارد دانشجو تمام ساعات درس یا بخشی از ساعات درس را در محل آزمایشگاه یا کارگاه حاضر شود. در این حالت برای رعایت حداقل زمان حضور دانشجو در محل آزمایشگاه یا کارگاه، رعایت موارد زیر ضروری است:
دانشجویان با رعایت ضوابط بهداشتی از وسایل و تجهیزات مورد نیاز از فضای آزمایشگاهی یا کارگاهی استفاده کنند. ضرورت دارد به منظور پرهیز از تجمع، ساعات کاری آزمایشگاه یا کارگاه بین دانشجویان توزیع و برنامه حضور دانشجویان زمان‌بندی و از تجمع دانشجویان در زمان ورود و خروج دانشجو از آزمایشگاه و کارگاه خودداری شود. قبل و بعد از حضور دانشجو، تجهیزات و قسمت‌های مورد استفاده در آزمایشگاه و کارگاه به نحو موثر ضد عفونی شود.
درصورت ضرورت کارشناس آزمایشگاه یا کارگاه با حفظ ضوابط بهداشتی و پیشگیرانه به منظور انجام وظایف محوله در آزمایشگاه حضور خواهد داشت. اساتید می‌توانند این نوع ارائه را با بهره‌مندی از سایر انواع دیگر به صورت ترکیبی نیز ارائه دهند.
نوع ششم: (فعالیت‌های عملی دانشجو محور)- دروسی که دانشجو موظف است فعالیت یا عملی را مانند تمرینات ورزشی، ساخت وسایل ساده کارگاهی، انجام فعالیت‌های هنری، اجرای انواع طراحی‌ها و … را انجام و نتیجه آن را جهت ارزیابی به استاد ارائه دهد.
در این حالت دانشجو با راهنمایی و هدایت استاد در صورت امکان نسبت به انجام تکلیف عملی و تهیه مستندات از فعالیت‌های انجام شده در قالب فیلم، عکس یا به صورت صوت و سایر مستندات با رعایت موازین و مقررات اقدام نماید.
نوع هفتم: (دروس عملیات صحرایی و کشاورزی)- دروسی که نیازمند حضور گروهی دانشجو به همراه استاد در فضای میدانی و انجام عملیات صحرایی است.
این قبیل دروس در صورت امکان به تشخیص استاد با توجه به هدف‌های آموزشی و با استفاده از فضای الکترونیکی و ارائه فیلم و سایر رسانه‌های ارتباطی در فضای مجازی برای دانشجویان ارائه شود. درصورت الزام به برگزاری کلاس عملیات صحرایی، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با کاهش زمان آموزش و حضور دانشجویان و با حداکثر پنجاه درصد ظرفیت اجرا شود.
تذکر ۱: استادان می‌توانند در اجرای هر یک از انواع دروس فوق حسب تشخیص از شیوه‌های ترکیبی هر یک از موارد فوق استفاده نمایند. بدیهی است کلیه اقدامات با توجه به شرایط موجود با رعایت موازین بهداشتی، ایمنی و اخلاقی براساس هدف‌های آموزشی درس مربوطه انجام پذیرد.
تذکر ۲: در صورت الزام‌آور بودن حضور فیزیکی دانشجو، مطابق تشخیص گروه‌های آموزشی- پژوهشی مربوطه و شورای آموزشی استان با رعایت سایر مقررات و مصوبات ستاد استانی مقابله با کرونا و رعایت حداقل حضور دانشجو تصمیم‌‌گیری و اجرا شود.
ماده ۳: مهلت ثبت نمرات دروس ناتمام:
نمره دروسی که در نیمسال اول ۳۹۸۱ اجرا شده و درج نمره آن به ارائه گزارش تحقیق یا ارائه فعالیت عملی توسط دانشجو موکول شده است، باید حداکثر تا تاریخ ۱۰/۶/۱۳۹۹ ثبت شود.
ماده ۴: مستندات و تاریخ اجرا
این شیوه نامه براساس بخشنامه‌های وزارت عتف به شماره ۸۶۳/۲ مورخ ۱۱/۱/۱۳۹۹، ۱۷۶۲/۲ مورخ ۱۷/۱/۱۳۹۹ و ۸۲۵۴/۳ مورخ ۳۰/۱/۱۳۹۹، آیین‌نامه‌های آموزشی کارشناسی ارشد و کارشناسی و سایر مقررات و ضوابط مربوط تنظیم شده و در جلسه مورخ ۰۲/۰۴/۹۹ شورای آموزشی دانشگاه به تصویب رسیده است. این شیوه نامه از زمان ابلاغ لازم الاجرا است.
