سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: در بحث آب سنگین آرزو داشتند تاسیسات ما را تعطیل کنند در حالیکه الان با نشاط کار می‌کند. ظرف حدود ۸ ماه ۷۰ تن آب سنگین فروختیم.
به گزارش یوپنا یه نقل از ایلنا، بهروز کمالوندی در نشست خبری خود عنوان کرد: بحث هسته‌ای ایران حدود ۱۵ سال است از مسائل مطرح در سطح بین المللی است. برای ما هم مهم بوده است. در هشت سال قبل از برجام حدود هشت قطعنامه شورای امنیت و چند قطعنامه شورای حکام علیه ما صادر شد که هر کدام برای صنعت هسته‌ای ما محدودیت ایجاد کرد. هر چند صنعت هسته‌ای با پیشرفت همراه بود ولی محرومیت‌هایی هم داشتیم.
برجام فصای تنفسی را برای ما ایجاد کرد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: چند وقت قبل از آژانس درباره توان گداخت به ایران آمدند و دیدند نیروی انسانی قوی داریم ولی دیدند امکانات ما قدیمی است که روند پیشرفت را کند می‌کرد. قبل از برجام از دسترسی به پروژه‌ها مانند ایتر محروم بودیم. برجام فصای تنفسی را برای ما ایجاد کرد؛ مانند پیوستن به پروژه ایتر که برای تجربه‌اندوزی ما موثر است و ما می‌توانیم به این پروژه موثر جهانی بپیوندیم. پروژه ایتر این امکان را می‌دهد که بشر بتواند از آب‌های اقیانوس‌ها انرژی کسب کند.
او در مورد دستاوردهای برجام گفت: در خصوص تحریم‌ها شاهد فروش نفت، برداشته شدن محدودیت‌ها و باز شدن ال سی‌ها هستیم و یک رشد ۷. ۴ درصد و تورم پایین را شاهدیم که فصای تنفسی برای محسوب می‌شود. البته آثار رشد اقتصادی در بلندمدت نشان داده می‌شود و اگر این فضا ادامه داشته باشد امکان دارد کشور ما جزو ۱۰ اقتصاد بر‌تر دنیا شود.
در استخوان‌بندی هسته‌ای ما مشکلی ایجاد نشده است
کمالوندی تاکید کرد: البته چیزی که انتظار می‌رفت محقق نشده است. تحریم‌ها با کندی برداشته شده است. در فرایند مذاکرات بحث امریکا این بود که تحریم‌های اولیه را دست نمی‌زنیم. اینکه چگونه باید آنها را حل کرد تا فضای تنفسی ایجاد کند زمان برد. می‌توان از دو زاویه دید چه به دست آوردیم و چه به دست نیاوردیم. نوع نگاه ما در این زمینه موثر است.
او خاطرنشان کرد: در بحث هسته‌ای شرایط خوبی برای فعالیت هسته‌ای فراهم شده است. به دلیل تجربه در فعالیت در کشورهای مختلف و جایگاهم در سازمان انرژی اتمی به جرات می‌توانم بگویم در استخوان‌بندی هسته‌ای ما مشکلی ایجاد نشده و در اهداف اصلی در حال رشد هستیم.
ظرف حدود ۸ ماه ۷۰ تن آب سنگین فروختیم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: در بحث غنی‌سازی برخی کشور‌ها آرزو دارند تا ۱۰ عدد سانتریفوژ داشته باشند. ولی هزاران سانتی‌ریفوژ در کشور در حال کار هستند. درست است که ۳۰۰ کیلو باید ذخیره داشته باشیم ولی استثناهایی هم وجود دارد. در بند ۵۹ به این مساله اشاره شده است. با قاطعیت می‌توانم بگویم می‌توانیم به کشوری تبدیل شویم که نه تنها مشکلی نداریم بلکه اگر مساعد شویم یک کشور بین‌المللی در تولید سوخت خواهیم بود. ما سوخت ۲۰ درصد تولید کردیم ولی سوخت نیروگاهی دنیا متفاوت است.
او گفت: در بحث آب سنگین آرزو داشتند تاسیسات ما را تعطیل کنند در حالیکه الان با نشاط کار می‌کند. ظرف حدود ۸ ماه ۷۰ تن آب سنگین فروختیم. در بازار دنیا تحول ایجاد کردیم. سالانه قرار است ۲۰ تن بفروشیم. فروش ۲۰ تن در یکسال کار سختی نیست. کارخانه آب سنگین کلرش را ادامه می‌دهد. ساخت مجدد راکتور اراک هم کار سختی نیست ولی وقتی قرار است، راکتور جدیدی بسازیم که ایزوتوپ‌های جدیدی بسازیم. این کار برای ما مفید است. اگر به منافع باشد این است که به راکتور قبل بازنگردیم چون راکتور قبلی ۱۰ کیلو پلوتیوم تولید می‌کند و راکتور جدید حدود ۱ کیلو که نیازی به آن هم نداریم.
کمالوندی با بیان اینکه در چرخه غنی‌سازی مراحل بعد و قبل آن استخراج و تولید کیک زرد است، گفت: در این زمینه ما صنعت مورد نیاز را داریم ولی نیازمند مواد لازم هستیم. بدون ارتباطات بین‌المللی چرخه سوخت صنعتی با مشکل روبرو می‌شود. در مرحله بعد از غنی‌سازی و تولید سوخت، نگهداری پسماند نیازمند مدیریت است. البته در این زمینه پیشرفت‌هایی داشته‌ایم. در همین راستا سایت انارک سال قبل تاسیس شد. در این زمینه پیشنهادهایی را مطرح کردند. در این زمینه همکاری‌های جدیدی در حال شکل‌گیری است و توافقنامه‌های جدیدی امضا شده است. من چند روز قبل جمهوری چک بودم و توافق‌هایی را در این مورد امضا کردم.
مطالبات ایران از آژانس در سطوح مختلف مطرح شد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در مورد هدف سفر آمانو به تهران گفت: این اولین سفر آمانو به ایران نبود. گزارش‌های آژانس به گزارش مدیرکل شناخته می‌شود و اطلاع از نقطه نظرات ما در این زمینه برای ما و آژانس مهم است. از هر فرصتی برای دیدار استفاده کردیم. آقای آمانو هم به دعوت دکتر صالحی به ایران آمد تا در جریان کار قرار گیرد و مطالب ما را منتقل کند.
او افزود: سفر آقای آمانو به ایران سفر مفیدی بود. در این سفر آقای آمانو چهار دیدار خوب داشت. در دیدار با آقای روحانی در مورد شرایط همواری ایران و ملاحظات ایران بحث شد و گفتند انتظار داریم زود‌تر به گزارش و نتیجه‌گیری جامع‌تر برسیم. در این سفر درخواست همکاری آژانس با ایران مطرح شد. آژانس دو نوع فعالیت دارد؛ یکی اینکه نگهبان فعالیت‌هاست که براساس ان پی تی است و دیگری همکاری‌های علمی است. الان راه‌های بسته باز شده و قرار است به ناهمواری‌های قبلی سرعت بدهند و همکاری گسترده داشته باشند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: نقطه نظراتمان را درباره مسائل مختلف با آژانس مطرح کردیم که این در تدوین گزارش‌ها موثر است. خوشبختانه در تمامی گزارش‌ها موضوع پایبندی ایران به تعهداتش مطرح شده است. به نظر من آقای آمانو و تیم‌شان احساس کردند با نقطه نظرات مختلف آشنا می‌شوند. برای همین هم این سفر مفیدی بود و آژانس به این نتیجه رسید که ایران صادق و به تعهداتش پایبند است. مطالبات ما هم در سطوح مختلف مطرح شد.
تعبیر تبدیل سایت‌های هسته‌ای به زمین فوتبال بی انصافی است
در ادامه این نشست خبرنگاری پرسید که یکی از نمایندگان مجلس (کریمی قدوسی) گفته‌اند سایت‌های هسته‌ای در حال تخریب هستند و به زمین فوتبال تبدیل شده اند. چرا مخالف حضور نمایندگان در سایت‌های هسته‌ای هستید؟ که کمالوندی پاسخ داد: این اتهام زنی و اشتباه است. اینکه چه اتفاقی می افتد باید به گزارش آقای ذوالنور برگردید. کجا حرف از زمین بازی و تخریب آمده است؟ ما تعهداتی داریم. فردو دو بال دارد. در یک بال تعهداتی داشتیم که در حال انجام است. یک بال هم تغییر نکرده است. آقای ذوالنوری هم گفت ایران در فردو تعهداتش را انجام می‌دهد. به نظرم این صحبت‌ها چیزی فراتر از بی انصافی است. ما چیزی فراتر از تعهدات‌مان را انجام نداده‌ایم. هر کاری هم کنیم گزارش آن را می دهیم. این تهمت است و کشور را بی‌حساب و کتاب نشان می‌دهد. باید این مسائل را ملی دید و ملی مطرح کرد. خادمان کشور را طوری نشان ندهید که در حال خیانت هستند.
حضور ایران به عنوان عضو ناظر در پروژه ایتر
او در مورد آخرین وضعیت پیوستن ایران به پروژه ایتر اظهار کرد: پروژه ایتر پروژه مهمی برای دنیا و ایران است. هدف اولیه آن تولید قدرت لایزال انرژی پاک و امن است و تکنولوژی پیچیده‌ای دارد. هفت کشور بزرگ در آن کار می‌کنند. ایران قرار است به عنوان عضو ناظر به آن پروژه بپیوندد. مذاکرات مفیدی هم تاکنون میان طرفین شده است.
کمالوندی با بیان اینکه تاکنون دو سند امضا شده است، گفت: پیش نویس سند نهایی داده شده و در حال بررسی هستیم. بخش عمده بررسی انجام شده است. پس از بررسی این مساله به شورای ایتر می‌رود تا تصمیم گیری انجام خواهد شد. فکر می‌کنم بزودی این سند را نهایی کرده و به ایتر تحویل دهیم.
مذاکره مجدد با آمریکایی‌ها در دستور کار نیست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که آیا در نشست کمیسیون مشترک بحثی هم درباره بازطراحی راکتور اراک خواهد شد و آیا افرادی از دولت جدید امریکا در هیات امریکا خواهند بود و اگر درخواست مذاکره مجدد بدهند، چه مساله‌ای مطرح می‌شود، گفت: نشست آتی کمیسیون مشترک در ۲۱ دی برگزار می‌شود. یکی دو روز قبل هم بحث‌های فنی خواهیم داشت و احتمالا با همان افراد سابق در تیم امریکایی باشند.
او ادامه داد: در خصوص رآکتور اراک پیشرفت خوبی داشتیم. تنها در موضوع قیمت با چینی‌ها به توافق نرسیدیم که فکر کنم در روزهای آینده این مساله هم حل شود. با این وجود کار تعطیل نشده است. در حال تبادل نظر با چین و امریکا هستیم و کارها به سرعت خوبی رو به جلو است.
کمالوندی با تاکید بر اینکه برنامه‌ای برای مذاکره مجدد در دست نیست، یادآور شد: موضوعاتی برای مذاکره در برخی کارها همانند سابق در دست است. مجبور هستیم با افراد جدید در دولت امریکا در این پرونده نیز همکاری داشته باشیم و نمی‌توان قضاوت کرد. وضعیت امریکا هم دریک ماه آینده مشخص می‌شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که آیا آژانس در این مدت درخواست بازدید از اماکن نظامی داشته است، اظهار کرد: براساس پادمان و پروتکل بازدیدهایی داریم. فراتر از آنها بازدیدی نداریم. در موارد دیگر بازرسی پروتکلی و پادمانی داریم. اگر درخواستی برای بازرسی پروتکلی ارایه شود، باید دلایلش را مطرح کنند.
تست ترزیق گاز‌های اف سیکس در هفته‌های آینده
او در مورد اظهارات روحانی مبنی بر اینکه سانتریفوژهای IR۸ ایران فعال شده‌اند، گفت: تست‌های فنی این نسل از سانتریفوژ‌ها انجام شده است. تست ترزیق گاز‌های اف سیکس هم در چند هفته آینده انجام می‌شود. این همان ماشینی است که در زمان مذاکرات متولد شده بود، ولی شناسنامه نداشت و طرف مقابل می‌گفت آن را بگذارید کنار. در این‌باره در مذاکرات دعوایی بود و ممکن بود مذاکرات شکست بخورد. ما گفتیم این ماشین متولد شده است و فقط شناسنامه ندارد و شما باید آن را شناسایی کنید.
کمالوندی گفت: لذا نام بردن آن توسط آقای روحانی یک پیام بود. این موضوع هم از مواردی است که به آن امید بستیم ولی باید مسیر خود را طی کند. هر ماشین باید ۲ هزار بار تست شود برای همین هم نباید عجله کرد. هر ماشین حدود هفت تا ۱۰ سال نیاز به بررسی دارد تا به مرحله عملیاتی برسد. فکر می‌کنم اتصال گاز به این دستگاه هم در چند هفته آینده انجام شود.
تصمیم هیات‌نظارت بر برجام مدبرانه بود
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در مورد زمان اجرای پیشران‌ها گفت: تصمیم و عزم، نیمی از کار است. نیم دیگر پیگیری‌هاست. در مورد اینکه این کار شدنی است یا خیر، باید بگویم طبق بررسی ما شدنی است. اما در مورد اینکه اقتصادی است یا خیر، پاسخ آن باید بررسی شود.
او با اشاره به اینکه اجرای پیشران‌ها گام مهمی است چون ایران در مسیری وارد شده که کشورهای قدرتمند مایل نیستند، گفت: در مورد غنی‌سازی هم همینطور است با وجود اینکه غنی‌سازی ممنوع نیست ولی چون استراتژیک است، هرکسی نمی‌تواند غنی‌سازی کند. به نظرم تصمیم هیات‌نظارت بر برجام مدبرانه بود.
همکاری ایران و جمهوری چک در حوزه نیروگاهی
کمالوندی در مورد نتیجه سفرش به جمهوری چک گفت: الان فضا برای همکاری‌های بین‌المللی باز شده و همکاری‌ها در حال شکل‌گیری است. با جمهوری چک قراردادی امضا کردیم تا در هفت یا هشت مورد در حوزه نیروگاهی همکاری کنیم. جمهوری چک در این حوزه سابقه بسیاری است. ما معتقدیم این قرارداد مهمی است.
او در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برخی معتقدند دستورات رییس‌جمهور پاسخ متناسبی به اقدام اخیر امریکا در تمدید قانون ایسا نبوده است، خاطرنشان کرد: در برنامه سازمان انرژی اتمی مساله پیشران مطرح نبوده است. از مدت‌ها قبل موضوع بازگشت‌پذیری را بررسی کرده بودیم. نوعی جعبه‌ابزار در این باره برای هیات نظارت بر برجام مشخص است.
نتیجه دستورات روحانی را در کلام آمانو مشاهده کردیم
کمالوندی ادامه داد: هیات نظارت بر برجام هم مطالب را مطرح می‌کند و تصمیم‌گیری می‌شود. درباره اقدام امریکا تصمیم دو بعدی صورت گرفت؛ فنی و سیاسی. در این باره نظرات مختلفی وجود داشت. برخی می‌گفتند اقدام سیاسی کافی است و برخی می‌گفتند اقدام فنی باید انجام شود. برخی‌ها ممکن است چیز دیگری بگویند. ما جعبه‌ابزار و راهکارهای مختلف برای بازگشت به شرایط اولیه و حتی تند‌تر از آن را داده‌ایم. می‌توانیم پاسخ تند‌تر هم بدهیم و طرف مقابل هم می‌داند که پاسخ ما کوبنده است.
او گفت: در این میان ممکن است برخی بگویند برجام را آتش بزنید. ما در این جایگاه نیستیم. تصمیمات در همین سطح تاثیرش را گذاشته و آن را در کلام آمانو نیز شاهد بودیم. آثار این را حس می‌کنیم. ما از امکانات کشور اطلاع داریم، خیالمان راحت است و می‌دانیم دست ایران بسته نیست. این تصمیم باید با تدبیر باشد و احساسی نباشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: به نظرم تصمیم اخیرتصمیم درستی است. این مسائل در مقابله با خودداری اوباما از امضا کردن تمدید تحریم‌ها نبود. این کار پیام خود را دارد. بر تعلیق این قانون توسط امریکا هم موثر بود. هرچند به نظر ما تمدید نقض برجام است و اگر اجرایی شود که تمدید فاحش است. به رحال با تعلیق تحریم‌ها طرف مقابل یک گام در بی‌اثر کردن برجام انجام داده است.
آمانو گفت اقدام ایران در زمینه پیشران‌ها تخلف نیست
کمالوندی در نشست خبری صبح امروز خود در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، مبنی بر اینکه یوکیا آمانو گفته است در سفر تهران از مسئولان ایرانیدرباره پیشران هسته‌ای توضیح خواسته است. مشخصا چه رایزنی‌هایی در این باره شده است، گفت: بحث پیشران‌ها بحث چند بعدی است. وقتی راکتوری کوچک می‌شود یا بزرگ ساخته می‌شود، نوع و میزان سوخت هم عوض می‌شود و می‌توان پیشران‌هایی با سوخت‌هایی با درصد مختلف داشته باشیم. بسته به کاربری، نوع سوخت هم متفاوت می‌شود.
او افزود: پیشران‌ها هم در کنار مباحث پادمانی، برجام و پروتکلی دارند. بسته به سوخت مورد استفاده، تعهداتی هم برای ما ایجاد می‌شود. آقای آمانو گفت اقدام ایران خلاف نیست ولی سوالش این بود که چه پیشرانی و با چه کاربری مدنظر داریم تا به سوخت برسیم.
فرصت سه ماهه رییس‌جمهور به سازمان انرژی اتمی
کمالوندی تاکید کرد: مهم‌ترین مساله پیشران‌ها سوخت و غنای آن است. ما به آقای آمانو مطالب را گفتیم هم اینک این موضوع در حال بررسی است و بیشتر از این هم توضیح داده نشد. هم اینک آقای روحانی سه ماه به ما فرصت داده‌اند تا مطالعاتی را انجام دهیم. سه ماه هم زمان محدودی است. می‌توان مطالعات امکان سنجی انجام داد و براساس آن مطالعات تصمیم‌گیری کرد.
او گفت: پس از تصمیم آقای روحانی بلافاصه جلسه‌ای در سازمان انرژی اتمی برگزار کردیم. کار را در دو بخش راکتوری و سوخت تقسیم کردیم. در بخش راکتوری و پیشرانی تجربه خوبی داریم. راکتور که مورد استفاده در این حوزه است راکتور قدرت است و نه نیروگاهی. تصمیم اخیر هم تحولی بزرگی محسوب می‌شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه قرار است کار ما خلاف برجام نباشد، گفت: بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد امکان کار در این حوزه وجود دارد اما مسائلی مانند قدرت تکنولوژیک، اقتصادی و… هم باید بررسی شود. ورود به این حوزه عزم جدی می‌خواست. الان فضا مهیا شده و اگر بودجه و منابع مالی نیز در اختیار ما قرار بگیرد در بلندمدت می‌توان به آن رسید.
او تاکید کرد: آقای آمانو گفت وقتی پس از بررسی به تصمیم رسیدید براساس پروتکل باید آن را اعلام کنید. ما هم گفتیم فعلا در حال بررسی هستیم و براساس برنامه ۱۰ که هر ساله باید آن را بروز کرد، سطوح آن را مشخص کرده و اعلام می‌کنیم. به آقای آمانو هم گفتیم که ایران بزرگ‌ترین دارنده ناوگان کشتیرانی است و همین موجب می‌شود تا در این زمینه وارد شویم.
