گام های عینی اقتصادی و مالی اروپا در راه حفظ برجام

اتحادیه اروپا درمدت زمان گذشته ازخروج یک جانبه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از برجام، بشدت در حال کار در حوزه های مالی، اقتصادی و سرمایه گذاری است تا این توافق بین المللی مصوب شورای امنیت سازمان را حفظ و اثر بازگشت تحریم های یک جانبه آمریکا بخصوص تحریم های ثانویه واشنگتن را خنثی کند.

** اتحادیه اروپا در حال کار بر روی اقدامات عینی
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا عصر دیروز (سه شنبه) در جلسه پارلمان اروپا با برشمردن اقدامات صورت گرفته برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران، گفت: هم اکنون تمرکز بر شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی است که ارتباط کمتری با بازار آمریکا دارند.
وی افزود: مشغول کار روی اقداماتی عینی با هدف حفظ همکاری با ایران در حوزه‌های کلیدی، از جمله زمینه‌های بانکی و فاینانس، تجارت و سرمایه‌گذاری، نفت و حمل و نقل هستیم.
به گفته موگرینی ‘مهم‌ترین چالش کنونی ما، یافتن راه حل‌هایی برای تعاملات بانکی و مالی است. این موضوعات هم در سطوح سیاسی و هم در نشست‌های کارشناسی فشرده که عمدتا به صورت روزانه در تهران و بروکسل برگزار می‌شوند، در دست بررسی است’.
مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا اضافه کرد: تنها راه نتیجه بخش بودن این فعالیت‌ها، اقدام جمعی اعضا در سطح اتحادیه اروپا و نیز اقدامات فردی هر کشور به نحو هماهنگ است.
وی ادامه داد:به همین جهت، تصمیم گرفتیم شبکه‌ای از نمایندگان معرفی شده توسط هر یک از اعضای اتحادیه اروپا تشکیل دهیم تا کار با هماهنگی و تاثیرگذاری بیشتری ادامه یابد.
موگرینی افزود: ایران هم باید سهم خود را انجام دهد. تهران باید استانداردهای خود در مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم را بهبود بخشد و اصلاحات بانکی را توسعه دهد. این‌ها گام‌های اساسی برای جذب بیشتر بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی است.
وی با انتقاد از خروج آمریکا ازبرجام و ضمن اشاره به نشست سران آمریکا و کره شمالی گفت: این همان مسیری است که جامعه جهانی و اتحادیه اروپا برای بیش از یک دهه با ایران دنبال کرد و سه سال پیش به امضای برجام منجر شد.
موگرینی هر جایگزین دیگری برای برجام را دارای پیامدهای «فاجعه‌بار» خواند و گفت: عزم ما برای حفظ برجام، در راستای منافع آمریکا هم هست؛ چرا که این توافق هم برای امنیت اروپا و هم آمریکا و خاورمیانه ضروری است.
مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا با اشاره به ۱۱گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تایید پایبندی ایران به برجام، گفت: موضع اروپا تغییر نکرده است و همچنان به اجرای موثر و کامل این توافق پایبند هستیم.
وی ادامه داد:بخش عمده‌ای از جامعه جهانی از برجام اعلام حمایت کرده است و علت آن واقع‌گرایانه و صرفا در نتیجه نبود جایگزینی بهتر و جلوگیری از یک مسابقه تسلیحاتی دیگر در خاورمیانه است. این حمایت را من هر روزه در نشست‌ها و دیدارها می‌بینم.
موگرینی همچنین خواستار حمایت پارلمان اروپا از مصوبه‌های اخیر کمیسیون اروپا برای اجرای قانون مسدودسازتحریم‌های آمریکا (Blocking Statute) و نیز دستورالعمل‌های جدید برای بانک سرمایه‌گذاری اروپا با هدف ترغیب سرمایه‌گذاری در ایران شد.
این مصوبه ها در صورت عدم مخالفت پارلمان و شورای اروپا، پیش از بازگشت موج نخست تحریم های آمریکا علیه ایران اجرایی خواهند شد.
قانون مسدودسازی تحریم های آمریکا نخستین بار در سال ۱۹۹۶ برای مقابله اروپا با گروهی از تحریم‌ها علیه کوبا، ایران و لیبی تدوین شد. این قانون هم‌اکنون با اصلاحیه صورت گرفته‌، همه تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه ایران را شامل می‌شود.
اجرای قانون مذکور، شرکت ها را از پیروی از تحریم های خارجی منع می کند و اتحادیه اروپا به موجب آن، احکام جریمه احتمالی برای کسب و کارهای اروپایی که با ایران همکاری می کنند را به رسمیت نخواهد شناخت.

** «قانون انسداد» و «مجوز وام خارجی»، دو گام دیگر اروپا برای حفظ سرمایه گذاری در ایران
اتحادیه اروپا به دنبال تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا درباره خروج یکجانبه از توافق هسته ای در ماه گذشته، گام هایی را برای حفاظت از فعالیت شرکت هایش در ایران آغاز کرد و از جمله یکشنبه این هفته اعلام شد اتحادیه اروپا با به روزرسانی «قانون انسداد» و «مجوز وام خارجی»، سرمایه گذاری شرکت هایش را در ایران حفظ می کند.
کمیسیون اروپا نیز اعلام کرده نسخه به روزشده «قانون انسداد» و «مجوز وام خارجی» بانک سرمایه گذاری اروپا (EIB) را به تصویب رسانده است.
این اقدامِ کمیسیون، به دنبال نشست غیر رسمی این اتحادیه در صوفیه و بیانیه های این کمیسیون در تاریخ ۱۸م مه (۲۸م اردیبهشت) انجام شد.
کمیسیون اروپا در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد: هدف از این اقدامات کمک به حفظ منافع شرکت های اتحادیه اروپا است و پایبندی این اتحادیه را به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را نشان می دهد.
کمیسیون اروپا در۶ژوئن (۱۶م خرداد) ضمن اعلام به روز رسانی قانون انسداد که شرکت‌های اتحادیه اروپا راازرعایت تحریم‌های آمریکا منع می‌کند، عنوان کرد که مجوز وام خارجی بانک سرمایه گذاری اروپا را همه به روز می کند که سازوکاری است که مجوز فعالیت سرمایه گذاری در ایران را می دهد.
این کمیسیون در عین حال اعلام کرد که مفهوم این امر الزام بانک سرمایه‌گذاری اروپا در حمایت مالی از طرح‌های اروپایی در ایران نیست و تصمیم گیری درباره این سرمایه گذاری ها برعهده هیات مدیره بانک سرمایه گذاری اروپاست.
کمیسیون اروپا همچنین اعلام کرده که پارلمان اروپا و شورای اروپا بعد از تصویب به روزرسانی این قوانین در ۶ ژوئن دو ماه فرصت دارند تا قبل از اجرایی شدن این قوانین مخالفت خود را اعلام کنند. در صورتی که مخالفتی نباشد، به روزرسانی ها منتشر می شوند و تا ابتدای ماه اوت (اواسط مرداد) به اجرا در می آیند که این تاریخ مصادف است با اجرای اولین بسته وضع دوباره تحریم های آمریکا علیه ایران.
کمیسیون اروپا اعلام کرده که تا وقتی ایران به تعهدات خود پایبند باشد، کمیسیون اروپا هم به اجرای کامل و موثر برجام ادامه خواهد داد.

** نامه رهبران اتحادیه اروپا به وزارت خزانه داری آمریکا
رهبران اتحادیه اروپا در ۴ژوئن (۱۴م خرداد) نیز با ارسال نامه ای به «استیو منوچین» وزیر خزانه داری (دارایی) و «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا بیان کردند که «منافع امنیتی» اقتضا می کند که شرکت های اروپایی از وضع دوباره تحریم های آمریکا معاف شوند.
در این نامه که به امضای وزیران امور خارجه و دارایی کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان و «فدریکا موگرینی» مسئول اتحادیه اروپا رسیده است، آمده است: تحریم های ثانویه در وضع کنونی خود اتحادیه اروپا را از معافیت واقعی و معنادار از تحریم های آمریکا علیه ایران محروم می کند. ایران تهدید کرده بدون معافیت از تحریم ها از توافق خارج خواهد شد.

** تاکید بر پایبندی اتحادیه اروپا به حفظ برجام
«فدریکا موگرینی» در بخش دیگری از سخنانش در آغاز نشست پارلمان اروپا تاکید کرد: موضع اتحادیه اروپا در باره توافق هسته ای (برجام) به رغم تصمیم امریکا برای خروج از آن، تغییری نکرده و این بلوک هنوز به اجرای کامل این توافق متعهد باقی مانده است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از اعضای پارلمان اروپا خواست از طرح تمدید مهلت وام دهی بانک سرمایه گذاری اروپا به ایران به منظور حمایت از سرمایه گذاری های شرکت های اروپایی در این کشور حمایت کنند.
به گفته موگرینی، هدف توافق هسته ای هیچگاه حل همه مسائل نبوده است، اما با پایبندی به آن، دیگر مسائل را بهتر می توان حل و فصل کرد.
وی افزود، دیپلماسی و گفت وگو تنها راه پیشرفت است همان مسیری که این نهاد از سال ها پیش در باره ایران پیموده است.
وی با اشاره به اجلاس روز سه شنبه «کیم جونگ اون» و «دونالد ترامپ» سران کره شمالی و ایالات متحده در سنگاپور برای حل بحران شبه جزیره کره افزود: مسیر دیپلماسی اغلب چالش برانگیز و دشوارترین راه است، اما همیشه نتیجه بخش بوده و باید به آن پایبند بود.
ترامپ رئیس جمهوری آمریکا ۱۸م اردیبهشت خروج یکجانبه دولتش را اعلام کرد و افزود، تحریم هایی یک جانبه کشور را که در چارچوب برجام برداشته شده بود، باز خواهد گرداند.
این تصمیم علاوه بر مردد کردن شرکت های آمریکایی فعال در ایران مخالفت اروپایی ها را برانگیخت و آنها قویا اعلام کردند که در برجام می مانند و وعده دادند برنامه هایی را برای محافظت از شرکت های خود در مقابل تحریم آمریکا اجرا خواهند کرد./ایرنا