زینک یا همان روی یک ماده معدنی بسیار مفید برای بدن است و باید از طریق منابع غذایی تأمین شود چون میزان آن در بدن بسیار اندک است. کمبود این ریزمغذی در بدن باعث ایجاد مشکلات سلامتی می‌شود. در این مطلب شما را بیشتر با این ماده مغذی و فواید آن برای بدن آشنا می‌کنیم.
به گزارش یوپنا به نقل از تبیان، متخصصان در سال ۱۹۶۳، متوجه شدند بیمارانی که به کم‌خونی ناشی از کمبود آهن مبتلا هستند به درمان‌هایی که حاوی مکمل زینک است بهتر جواب می‌دهند. بخش اعظم این ریزمغذی توسط روده کوچک جذب می‌شود. سپس به سمت کبد رفته و در آنجاست که به سمت بافت‌های بدن ارسال می‌شود. زینک به خانواده ۱۰۰ آنزیم مهم تعلق دارد و با سوخت و ساز پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها و در تولید انسولین و بهبود دستگاه ایمنی در ارتباط است. این ریزمغذی همچنین برای مقابله با رادیکال‌های آزاد مؤثر بوده و به بهبود خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند. یادتان باشد که حدود ۲۰ درصد این ماده معدنی در پوست نگه داشته می‌شود.
۸۵ درصد زینک در بافت‌هایی مانند بافت‌های رنگدانه چشم‌ها، ناخن‌ها، موها، استخوان‌ها، بیضه‌ها و عضلات تقسیم می‌شود. بهتر است بدانید که مصرف بیش از اندازه حبوبات و غلات تصفیه شده می‌تواند در جذب کامل زینک اختلال به وجود بیاورد. اگر با مشکلاتی مانند کم خونی، عفونت‌ها، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های کلیوی، مصرف الکل و استرس (استرس بیش از عوامل دیگر باعث تخلیه زینک بدن می‌شود) مواجه باشید باید بدانید که میزان زینک بدنتان تحت تأثیر قرار گرفته و کم خواهد شد. کاهش میزان زینک نیز منشأ بروز بیماری‌های مختلف است. میزان روزانه مورد نیاز زینک ۸ میلی‌گرم برای خانم‌ها و ۱۱ میلی‌گرم برای آقایان تخمین زده شده است.
چه افرادی به روی بیشتری نیاز دارند؟
نوزادان و کودکان
افرادی که دچار اختلالات تغذیه‌ای هستند
خانم‌های باردار و خانم‌های شیرده
سالمندان
افراد مبتلا به عدم تحمل گلوتن
افراد الکلی
گیاهخواران
افرادی که عمل جراحی داشته‌اند
افرادی که از بیماری کرون، زخم روده یا عدم جذب درست روده رنج می‌برند
افرادی با دستگاه ایمنی ضعیف
کمبود جزئی روی چه عوارضی دارد؟
سرماخوردگی و گریپ مداوم
خستگی مزمن
مشکلات رشد در کودکان
کج‌خلقی
مشکل یادگیری در مدرسه
کاهش قدرت حافظه
آکنه
مشکلات بینایی
اگر کمبود روی مزمن شود چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر مشکل کمبود روی برطرف نشود مشکلات جدی در حافظه بروز می‌کند و بینایی، بویایی و چشایی فرد دچار اختلال می‌شود. علاوه بر این کمبود مزمن زینک باعث بروز لکه‌های سفید رنگ روی ناخن‌ها می‌شود.
روی به چه کار بدن می‌آید؟
زینک عملکردهای زیادی در بدن دارد بنابراین باید به اهمیت آن پی برد. در ادامه فواید زینک در بدن تشریح می‌شود:
روی برای کاهش خطر سرطان
باوجود اینکه زینک باعث درمان سرطان نمی‌شود اما می‌تواند به طور چشمگیری از بروز آن پیشگیری کند. زینک یک ماده معدنی ضروری است که در تکثیر سلولی نقش دارد. کمبود این ماده نیز باعث تشکیل تومورها می‌شود. علاوه بر این اگر میزان زینک بدن به خوبی تأمین شده باشد دستگاه ایمنی می‌تواند سلول‌های آسیب رسان را از بین ببرد. کمبود زینک بدن را وادار می‌کند که این ماده معدنی را با دیگر ترکیبات مشابه جایگزین کند. مشکل اینجاست که این ترکیبات مشابه کادمیوم و جیوه هستند که در اکثر موارد غذایی فروخته شده در بازار وجود دارند و متأسفانه در ابتلا به سرطان نقش دارند.
روی برای رشد کودکان
زینک تأثیر زیادی در رشد کودکان دارد چون در تشکیل و ساخت استخوان‌ها و ارگان‌های تولیدمثل نقش دارد. این ماده معدنی همچنین برای درمان پوکی استخوان و دفع جرم‌های دندان ضروری است.
روی برای مراقبت از سلامت آقایان
زینک از تولید یکی از مشتقات تستوسترون ممانعت می‌کنید. زمانی که میزان این ترکیب بالا باشد خطر بروز سرطان پروستات افزایش پیدا می‌کند. اگر میزان این ماده در بدن آقایان کافی باشد بدن از آن برای پیشگیری از تولید این ترکیب استفاده می‌کند. از طرف دیگری کمبود زینک با مشکلات نعوظ و افت میل جنسی ارتباط دارد.
روی برای مراقبت از رگ‌ها
افرادی که میزان کلسترول و تری گلیسیرید خونشان بالا است باید مصرف مواد غذایی سرشار از زینک را افزایش دهند چون این ماده معدنی به حفظ سلامت رگ‌ها کمک می‌کند. زینک همچنین برای بیمارانی که سکته قلبی کرده‌اند نیز توصیه می‌شود.
اگر مشکل کمبود روی برطرف نشود مشکلات جدی در حافظه بروز می‌کند و بینایی، بویایی و چشایی فرد دچار اختلال می‌شود. علاوه بر این کمبود مزمن زینک باعث بروز لکه‌های سفید رنگ روی ناخن‌ها می‌شود
روی برای تقویت دستگاه ایمنی بدن
دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که زینک باعث تقویت دستگاه ایمنی بدن می‌شود. این ماده معدنی مانع از فعالیت میکروارگانیسم‌های مضر در بدن شده و آنها را خنثی می‌کند. علاوه براین، زینک در روند درمان زخم‌ها دخالت داشته و مانع از بروز بیماری‌های ناشی از ویروس‌ها و باکتری می‌شود. اگر احساس خستگی و ضعف بدنی دارید باید نیم نگاهی به مصرف بیشتر زینک داشته باشید. خستگی یکی از علائم وجود کمبود زینک در بدن است.
روی برای تقویت پوست، مو و ناخن‌ها
زینک علاوه بر اینکه به بهبود سریع زخم‌ها و جراحات کمک می‌کند در روند بهبود و تقویت پوست نیز دخالت دارد. کمبود این ماده معدنی نیز باعث پوسته پوست شدن پوست، پسوریازیس، کبودی و خون‌مردگی، آکنه و اگزما می‌شود. کمبود یا کاهش میزان زینک بدن عامل پیری زودهنگام پوست و بروز تبخال محسوب می‌شود.
دیگر فواید روی
فواید زینک به همین موارد ذکر شده ختم نمی‌شود و شامل موارد زیر نیز می‌شود:
* زینک مانع از بروز دژنراسیون ماکولای چشم مربوط به پیری می‌شود
* زینک باعث بهبود حس چشایی و بویایی می‌شود
* زینک به ردمان بیماری ویلسون (افزایش مس بدن) کمک می‌کند
* زینک به تولید استروژن در خانم‌ها کمک می‌کند
* زینک حساسیت سلول‌ها به انسولین را بیشتر می‌کند، به جذب مواد مغذی کمک کرده و باعث بهبود سوزش معده می‌شود. زینک همچنین به بهبود و درمان اسهال نیز کمک می‌کند.
* زینک به رشد سیستم عصبی کمک کرده و باعث کاهش خطر ابتلا به آلزایمر می‌شود
* زینک باعث بهبود تعادل حالت اسید و بازی خون می‌شود
* زینک از کبد مراقبت کرده و باعث کاه وزوز گوش می‌شود.
منابع غذایی روی
مصرف روزانه زینک برای بدن ضروری است و شما می‌توانید از طریق مصرف مواد غذایی زیر این ماده معدنی را تأمین کنید:
ماهی و غذاهای دریایی
کله پاچه
گوشت قرمز و سفید
میوه‌های خشک مانند گردو و بادام هندی
دانه‌هایی مانند کنجد و تخمه کدو
جوانه گندم و غلاتی مانند برنج قهوه‌ای، گندم سیاه و غیره
حبوباتی مانند نخود و عدس
گرده زنبور عسل
سبزیجات برگ سبز مانند کاهو، اسفناج، کلم بروکسل
خیار
موز
